Yaklaşık 5 yıl öncesiydi, İngiltere’deki firmamıza taşıma siparişi geldi.
Buna göre, Suudi Arabistan plakalı Bentley marka kullanılmış bir aracın İngiltere’deki müşterinin beyanı ile kullanılmak üzere Türkiye'nin sınır kapısına taşınması gerekiyordu.
YABANCI PLAKALI ARAÇ, TÜRKİYE'DE 2 YIL KULLANILABİLİR
Kişi beyanı ile kullanım; yurt dışında oturumu olan Türk vatandaşlarının ve Türkiye'ye gelen yabancı uyruklu kişilerin, yabancı plakalı bir aracı, Türkiye'de iki yıl kullanabilme imkanı sunmaktadır.
Tabii bu durum da belli kriterlere bağlanmış.
Araç ile sınır gümrüğüne giriş yaparken araç sahibinin son bir yılın en az 185 gününü Türkiye dışında geçirmiş olma şartı aranır, aksi halde araç Türkiye'ye giremez!
Aracın yüklemesi yapılır ve Türkiye'ye sevk edilir. Tır RoRo güzergahını kullanarak Türkiye’ye gelir, geldiğinde araç liman sahasında indirilir. Daha sonra aracın sahibi gelir araç ile yurda giriş yapmaya kalkar, ancak son bir yılda Türkiye dışında kaldığı gün sayısı 185 olması gerekirken, 112 gün kaldığı için (73 gün eksiği vardı) aracı yurda giriş yapamaz.
Bir süre liman sahasında beklettikten sonra, müşteri aracı tekrar İngiltere’ye taşımamızı ister, biz de aracı, tırla gemiye yükleyip, hafta sonuna denk gelen bir günde İngiltere’ye sevkini yaparız.
Zamanın liman müdürü hafta sonunu takip eden ilk mesai günü mesaiye başladığında Bentley aracı kamerada göremeyince aracı sorar, görevli memurlarda araç sahibinin günü yetmediği için aracın geldiği yere geri gönderilmesini istediğini, bundan dolayı yurt dışı edildiğini söylerler.
GÜMRÜK: YURTDIŞINDAKİ ARACI GERİ GETİRİN, CEZA YAZAYIM!
Müdür derhal yurt dışına çıkış yapmış aracı geri getirilmesini ister, geminin bağlı olduğu firma da, bize sormadan aracı gerisin geri getirir ve araç aynı limana tekrar indirilip bekletilir.
Müdür firmamızdan yetkili çağırıp görüşme yapar ancak olumlu sonuçlanmaz.
Araç kara sınır kapısında olsaydı geri getirmek mümkün olmayacaktır, ancak müdür yetkisi alanı dışında bir işlem yapıp aracı geri getirtmiştir. Akabinde araç ile ilgili 4458 Sayılı Gümrük Kanununun 235/5 maddesi ile ilgili işlem yapar. 4458 sayılı Gümrük Kanunun 235/5 maddesi uyarınca ceza tahakkuk ettirilmesi için "Eşyanın, hareket gümrük idaresinden sevk edilmesinden sonra varış gümrük idaresine varışından önce ya da varış gümrük idaresinde yapılan kontrolü veya muayenesi sonucunda beyana göre farklılık, eksiklik veya fazlalık tespit edilmesi" gerekmektedir.
KANUN, KAÇAĞI ENGELLEMEYE YÖNELİK
Bu madde sınır gümrük kapılarında, yüklenen yükün, kap, kilo ve adet tuttuğu halde başka bir mal yazılması halinde ve bu durumu gümrük memurunun, sınır kapılarında tespit etmesi halinde farklı beyan edilen malın, gümrüklenmiş değerinin iki katı para cezası yazılmasını öngörmektedir.
Buna karşılık, Bentley olayı bundan farklıdır!
Buna karşın, idari işlem, yukarıdaki maddeye dayanılarak, firmamıza ortada hiç bir suç unsuru olmadığı halde ciddi bir ceza yansıtıldı.
4-5 yıllık hukuki süreçten sonra Ticaret Bakanlığı ile uzlaşmaya vardık ve cezayı taksitle ödüyoruz.
Bu durumu niye anlattım, kanunlar halkı korumak ve suistimalleri önlemek için yapılır, ancak sahadaki uygulamasına da bakmak gerekir. Bu kanun maddesi kaçakçılık yapanlara karşı yapılmış bir kanun olmasına rağmen, gerçekten kaçakçılık yapanlardan ziyade sahada sehven hatalı işlem yapanlara uygulanmış ve kaçakçıdan ziyade, daha çok hatalı işlem yapan masumlar mağdur edilmeye devam etmektedir. Dolayısı ile kanun maddesi amacına ulaşmamıştır. Taşımacılık sektörünü oldukça zor durumda bırakan 4458 sayılı Gümrük Kanunun 235/5 numaralı kanun maddesinin, bir an önce hayatın olağan akışına uygun hale getirilmesi, aynı durumun tekrar haksızlıklara neden olmaması için elzemdir!