MERT SAYAN – HABER MERKEZİ
Online oyun platformları son yıllarda yalnızca eğlence amaçlı değil, aynı zamanda ciddi güvenlik tehditleriyle de anılmaya başladı. Çocukları hedef alan dolandırıcılar ve siber çeteler, oyun içi etkileşimleri kullanarak tehdit, şantaj ve veri sızdırma girişimlerinde bulunuyor.
Ailelerin kişisel bilgilerine kadar ulaşabilen bu gruplar, dijital dünyadaki güvenlik açıklarını gözler önüne seriyor. Peki, bu tehditlere karşı nasıl önlem alınmalı? Mevcut güvenlik sistemleri yeterli mi?
Kamuoyunu sıkça meşgul eden ‘Discord’ çetesi halen akıllardan silinmemişken, bir benzer olayın daha ortaya çıkması aileleri endişelendirdi. Taciz, zorbalık, dolandırıcılık gibi adli vakaların adeta yuvası haline gelmiş olan bilişim ağı günümüzün bir başka toplumsal sorununu gündemde tutmaya devam ediyor.
“MESLEKTAŞIMIZ BİREBİR YAŞADI”
Hürriyet Gazetesi Yazarı Aygül Aydın, önceki gün X hesabından yaptığı açıklamanın bir bölümünde, çocuğunun oyun oynarken bir çetenin varlığını fark ettiğine yönelik açıklama yaptı. Çetenin, oyun üzerinden çocuğundan para istediğini ve ailesiyle tehdit ettiğini ifade eden Aydın’ın açıklamasının bir bölümü şöyle:
“…Oğlum oyun içinde tehdit edildi. Takip ettiğim için fark ettim ki bu kişiler onu para vermesi için baskı altına almış. Ben devreye girip yazıştığımda vermeyeceğimizi söyledim ve ‘Annem izin vermiyor’ diyerek durumu anlatmaya çalıştım. Ancak, aldığım yanıt dehşet vericiydi:
-Anneni, babanı bulacağım. Evinizi biliyorum, geleceğim.
Bundan sadece 10 dakika sonra WhatsApp üzerinden bir mesaj aldım:
-Oğlunuza terbiye verin, beni dolandırdı…
Aydın, X üzerinden konuyla ilgili yetkililerden acil inceleme yapılması ve aile bireylerinin çocuklarını hiçbir şekilde telefon başında yalnız bırakmamaları gerektiğini ifade etti.
PANELCİLİK!
Samimi Haber, konuyla ilgili araştırmaları, bu dolandırıcılık yöntemine ilişkin farklı gerçekleri de ortaya koydu.
Güvenlik güçlerinin operasyonlarıyla çökertilen bu bilişim çetelerine her gün bir yenisi ekleniyor. Özellikle küçük yaştaki çocukları hedef alan bu çeteler, bilgisayar üzerinden oynanan online oyunlar veya arkadaşlık siteleri üzerinden çocuklarla iletişime geçiyor. Psikolojik baskı ve çeşitli oyunlarla çocukları etkisi altına alan çete üyeleri çocukların kişisel bilgileri, ev adresi veya ebeveynlerinin kişisel bilgilerine ulaşarak tehdit yoluyla zorbalık yapıyor. Bazı çeteler para isterken, bazıları ise iletişime geçtiği çocukların kendilerine veya bir başkasına zarar vererek kayıt altına almasını sağlıyor ve bunu daha sonra yayınlamak üzere ele geçiriyorlar.
Samimi Haber olarak, toplumsal bir sorun haline gelen bu olayı, Emekli Polis ve Adli Bilişim Uzmanı İsa Altun’a sorduk. Altun, ‘panelcilik’ adı verilen bu yöntemi kullananlara kişisel bilgilerimizi çoğu zaman kendi ellerimizle verdiğimize dikkat çekerek şunları söyledi:
“Dakikalar içinde bir vatandaşın telefon bilgisine ulaşmak mümkün müdür? Evet mümkün. Yeter ki cebinizde 140 TL olsun. Kişisel verilerimiz maalesef güvende değil. Hatta çoğu zaman kendi ellerimizle veriyoruz. Örneğin kargo şirketleri, ilaç aldığımız eczaneler, ‘AVM’lerde alışveriş yapanlara otomobil hediyesi’ adı altına doldurduğumuz formlarda farkında olmadan kişisel verilerimizi paylaşıyoruz”.
140 LİRAYA KİŞİSEL BİLGİ
Altun, son dönemde yaygınlaşan ‘panelcilik’ yöntemine dikkat çekerek, bu suçun kişisel bilgilerin yasa dışı yollarla ele geçirilip paylaşılması anlamına geldiğini belirtti.
Özellikle sosyal medya hesapları, e-posta adresleri ve telefon numaraları gibi verilerin bu yöntemle ele geçirildiğini vurgulayan Altun; “Organize suç çeteleri bu bilgileri çeşitli platformlarda bir araya getirerek, Telegram gibi uygulamalar üzerinden 140 TL’den başlayan fiyatlarla satışa sunuyor” dedi.
“KVK BİLİNCİ ARTIRILMALI”
Altun, pandemi döneminde gerçekleşen en büyük kişisel veri hırsızlığına dikkat çekerek, MERNİS’e kayıtlı vatandaş bilgilerine yasa dışı yollarla ulaşıldığını hatırlattı. Ayrıca, ele geçirilen T.C. Kimlik Numarası, telefon bilgileri, adres ve diğer özel veriler, Telegram, dark web ve sosyal medya platformlarında üçüncü kişilere para karşılığında satıldığının altını çizdi.
Bu bilgilerin 140 TL’den başlayan fiyatlarla satışa sunulduğunu belirten Altun, vatandaşların siber güvenlik konusunda daha bilinçli olması gerektiğini ifade ederek; “Bu tür saldırılara karşı bireysel önlemler almak şart. İki faktörlü kimlik doğrulama kullanmak, bilinmeyen bağlantılardan uzak durmak ve kişisel verileri koruma bilincini artırmak gerekiyor” diye konuştu.
Vatandaşların siber saldırılara karşı dikkatli olması gerektiğini belirten Altun; “İki faktörlü kimlik doğrulamada kullanmak ve bilinmeyen kaynaklardan gelen bağlantılara tıklamaktan kaçınmak büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
“İŞİN İÇİNDE ÇOCUKLAR VAR”
Altun, son dönemde suça sürüklenen çocukların sıklıkla başvurduğu ‘panelcilik’ yöntemine dikkat çekerek aileleri uyardı. Anne ve babaların bu konuda daha bilinçli ve dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı. Bu paneller aracılığıyla hukuka aykırı şekilde elde edilen bilgilerin yasa dışı olarak yayıldığını belirterek şunları söyledi: “Kişisel verileri ele geçirmek amacıyla sorgu paneli kullanmak suçtur. Bu paneller kullanılarak edinilen her türlü kişisel veri, hukuka aykırı yollarla ele geçirilmiş kabul edilecektir”.
ÖZELLİKLE AVUKATLARA SATILIYOR
Altun, sorgu panellerinin sadece suç örgütleri tarafından değil, avukatlar tarafından da kullanıldığına dair iddialara dikkat çekti. İddialara göre avukatlar için özel olarak geliştirilen ve satılan bu sistem, avukatların herhangi bir kişiyi kolayca bulmasını sağlıyor. Bu panellerin hukuki süreçlerde kullanıldığına işaret ediliyor.
Avukatların, yalnızca ad ve soyadı bilgilerini girerek Türkiye’deki tüm kişileri listeleyebildiğini belirten Emekli Polis ve Adli Bilişim Uzmanı İsa Altun; “Bu sistem üzerinden ikametgâh adresleri, aile üyeleri, iş yeri, okul bilgileri ve mal varlığı gibi hassas verilere erişim sağlanabiliyor. Böylece avukatlar, yargı süreci veya uzlaşma amacıyla ilgili kişilerle iletişime geçebiliyor” şeklinde konuştu.
Bu tür veri sızıntılarının büyük riskler taşıdığına vurgu yapan Altun, hackerlar tarafından ele geçirilen bilgilerin kontrolsüz bir şekilde her yere yayıldığını belirtti. Yetkililerin bu durumu engellemek için harekete geçtiğini aktaran Altun; “Jandarma ve polis ekipleri, veri sızıntılarına karşı çeşitli operasyonlar düzenliyor” dedi.