Makarnanın tam olarak kim tarafından bulunduğu bilinmiyor. Çin’den Eski Yunan’a, Roma’dan Araplara kadar pek çok medeniyet, makarnanın ataları olarak anılıyor. Arkeolojik bulgular, Çin’de M.Ö. 1700’lerde arpa şehriyenin yapıldığını gösteriyor. Eski Yunan ve Roma’da da “lagana” adıyla bilinen ve bugünkü lazanyaya benzer bir yemeğin tüketildiği kayıtlarda yer alıyor.
İtalya’nın makarnayla olan bağı ise Marco Polo’nun 1292 yılında Çin’den spagetti tarifleriyle döndüğü hikayesiyle güçlenmiştir. Ancak İtalyan tarihçilere göre, makarna Marco Polo’dan çok daha önce ülkede biliniyordu. Sicilya’nın “Macarruni” adıyla övünmesi, Arapların el-rişta tarifini Akdeniz mutfağına taşıması ve Avrupa’ya yayılması bu hikayenin farklı köklerini gösteriyor.
RÖNESANS'TAN BUGÜNE: İTALYAN MUCİZESİ
İtalya’nın makarnaya olan aşkının tarihî 14. yüzyıla dayanıyor. Maestro Martino, sert buğday olan “Triticum Turgidum”’un İtalya’ya gelmesiyle makarnanın büyük bir evrim geçirdiğini belirtiyor. Bu buğdayın glüten oranının yüksek olması ve nem oranının düşük olması, makarnayı kurutma ve saklama konusunda devrim yarattı. 17. yüzyılda makarna, İtalya’nın temel gıdası haline gelirken hem halkın ana yemeği hem de aristokrat sofralarının garnitürü oldu.
Napoli Kralı II. Ferdinando’nun emriyle Cesare Spadaccini tarafından icat edilen ilk makarna makinesi, bu lezzetin üretimini çok daha kolay bir hale getirdi. Makarnacılar birlikler kurup fiyat ve kalite standartlarını belirlerken, bu lezzet İtalya’dan diğer Avrupa ülkelerine ve Amerika’ya taşındı.
MARKANIN TÜRKİYE YOLCULUĞU
Makarnayla Osmanlı’nın tanışması 18. yüzyılda İtalya’dan gelen etkilerle oldu. Geleneksel mutfağımızdaki erişte, şehriye, kuskus ve mantı gibi hamur işleri makarnayı benimsememizi kolaylaştırdı. 1830 yılında ordunun temel gıdalarından biri olarak Selimiye Kışlası’nda makarna fabrikası kuruldu.
Cumhuriyet Dönemi’ne gelindiğinde, Hasan Tahsin Bey tarafından 1922 yılında İzmir’de kurulan Türk Makarna Fabrikası, modern makarna üretiminin öncüsü oldu. Bugün, Türkiye’nin bol miktarda durum buğdayı yetiştirmesi sayesinde makarna üretiminde dünyada söz sahibi olduğunu söyleyebiliriz.
MAKARNA GÜNÜ: 25 EKİM!
Her yıl 25 Ekim, Dünya Makarna Günü olarak kutlanıyor. Karbonhidrat deposu olan makarna, enerji verirken aynı zamanda doğru pişirildiğinde sağlıklı bir seçenek sunuyor. “Al dente”, yani biraz dişe gelir kıvamda pişirildiğinde kan şekerini daha az yükseltir ve besin değerini daha iyi korur.
Makarnanın hikayesi, farklı kültürlerin bir araya gelişini ve mutfakta buluşmasının örneğidir. Bugün her ülkede farklı soslarla, farklı tariflerle sofraları süsleyen makarna, tarih boyunca insanlığın hem kültürünü hem de damak zevkini şekillendirmiştir. Belki de bu yüzden bir tabak makarna, sadece bir yemek değil, tarihle yoğrulmuş bir hikayedir.
