Kira fiyatlarında yaşanan fahiş artış sonrası 8 Haziran 2022’de yürürlüğe sokulan yüzde 25 zam sınırı kaldırıldı. 1 Temmuz 2024 itibarıyla uygulanmayacak olan bu sınırlama, kira artışlarının belirli bir oranın üzerine çıkmasını engelleyerek kiracıları korumak amacıyla yapılmıştı.
Sınırın kalkmasının ardından kira artışları eskiden olduğu gibi 12 aylık ortalama enflasyon oranı, yani Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) üzerinden hesaplanacak.
Kira artış oranı yüzde 65,07 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayı enflasyon oranını bugün açıkladı. Buna göre, aylık enflasyon yüzde 1,64, yıllık enflasyon ise yüzde 71,60 oldu. Konut ve iş yeri kiralarına tavan zam oranı da yüzde 65,07 oldu.
Ev sahipleri geriye dönük zam yapabilir mi?
Peki bundan sonra ne olacak, ev sahipleri geriye dönük zam yapabilecekler mi?
Kiracıların bu konuda özellikle dikkatli olması gerekiyor.
Eğer 1 Temmuz ve öncesi yüzde 25 artış uyguladığınız bir sözleşmeniz varsa 2 Temmuz’da ayrıca ve ekstra bir artış yapmayacaksınız-ödemeyeceksiniz. Mesela 1 Haziran 2024’te yüzde 25’lik bir zam verdiyseniz bu rakam 1 Haziran 2025’e kadar geçerli olacak. Artış döneminiz 1 Temmuz’dan sonrasına denk geliyorsa uygulamanız gereken azami zam TÜFE’ye göre yüzde 65,07.
Sözleşmenin 5 yılındaysanız dikkat!
1 Temmuz 2024 tarihinde birçok sözleşmenin dördüncü veya beşinci yıllarının devreye gireceğini söyleyebiliriz. Ev sahipleri kiracılığınızın 5’inci yılında kira tespit davası açabilirler.
Arabulucuya başvurmak zorunlu
Kira tespit davası konusunda hem kiracıların hem ev sahiplerinin akıllarında bulundurması gereken bir husus var: Kira davaları 1 Eylül 2023 itibarıyla zorunlu arabuluculuk kapsamına alındı. İlamsız icra yoluyla tahliye hariç kiralarının tahliyesi, kira bedelinin tespiti, kira uyarlama davaları, kiracı ve kiralayan (mal sahibi) arasındaki her türlü alacak ve tazminat talebine ilişkin uyuşmazlıklarda, dava açmayı düşünen ev sahipleri önce zorunlu dava şartı olarak arabulucuya gidecekler. Ev sahipleri, arabulucuda anlaşma sağlanamaması durumunda mahkemede kira tespit davası açabilecekler.
Kiralar bundan sonra ne olacak?
2 yıldır geçerli olan yüzde 25'lik zam sınırı, sadece konutlarda geçerliydi. İşyerleri için yüzde 25 sınırlaması yoktu.
Yüzde 25'lik sınıra rağmen konut kiralarında ortalama artış, TÜİK verilerine göre, mayısta yıllık yüzde 125,14 olmuştu.
Yüzde 25’lik üst sınır, kira artışlarını ancak yüzde 125’e kadar geriletebilmişti.
Öte yandan TÜİK'e göre mayısta on iki aylık ortalama TÜFE artışı yüzde 62,51 olarak hesaplanmıştı.
Yüzde 25’lik üst sınırın kira artışlarını ne ölçüde geriletebildiği bundan sonraki süreçte belli olacak.