KTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Şevket Ateş, 6 Şubat 2022’de Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgedeki hasarları incelemek üzere birçok öğretim üyesi ve teknik personelin görev aldığını hatırlattı. Bu çalışmalardan elde edilen deneyimlerin, yeni teknolojiler geliştirilmesine ilham verdiğini belirten Ateş, “Deprem bölgelerinde hızlı ve güvenilir hasar tespiti yapmak için bu projeyi geliştirdik. Artık robotik köpekler, yapay zekâ sayesinde hem binaların içinden hem de dışından görüntüler alarak hasar sınıflandırması yapabilecek” dedi.
Robotik köpekler insana bağımlı değil
Projenin diğer önemli isimlerinden KTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal Hacıefendioğlu, robotik köpeklerin, insana bağımlı olmadan çalışabilen bir yapay zekâ sistemine sahip olduğunu vurguladı. Hacıefendioğlu, “Bu teknoloji, Türkiye ve dünyada bir ilk. Robotik köpeğimiz, bina içerisinden aldığı görüntüleri işleyerek, yapısal hasarları sınıflandırabiliyor. Şu anda yazılım geliştirme aşamasındayız ve bu köpekler tamamen otonom çalışarak bize raporlama yapabilecek düzeye gelecek” diye konuştu.
Karar destek sistemi ile daha objektif sonuçlar
KTÜ Deprem ve Yapı Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık ise, Kahramanmaraş depremlerinde yaşanan uzun ve itirazlı hasar tespit süreçlerine dikkat çekti. Altunışık, “İki milyondan fazla bina ve on bin teknik personelle yapılan hasar tespit çalışmaları çok zaman aldı. Robotik köpekler ve yapay zeka ile hasar tespit çalışmalarını daha kısa sürede, güvenilir ve objektif bir şekilde gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Artçı depremler sırasında insan müdahalesine gerek kalmadan robotik köpekler, binalara girerek taşıyıcı sistemlerdeki hasarları tespit edecek” ifadelerini kullandı.
Hayati tehlikeler azalacak
Altunışık, robotik köpeklerin en büyük avantajlarından birinin insan güvenliğini artırmak olduğuna da dikkat çekti. Artçı depremler sırasında binalara girmek zor ve tehlikeli olabilirken, robotik köpekler bu riskleri ortadan kaldırarak güvenli bir şekilde hasar tespiti yapabilecek. Ayrıca, robotlar tarafından çekilen görüntüler ve elde edilen veriler yapay zekâ tarafından analiz edilerek, çatlakların türleri gibi detaylı bilgiler sunulacak.
Yeni bir dönemin başlangıcı
KTÜ tarafından geliştirilen bu proje, Türkiye’deki deprem tespit çalışmalarında bir devrim niteliği taşıyor. Robotik köpeklerin kullanımı, karar destek sistemlerinin geliştirilmesi ve yapay zekâ entegrasyonu, depremlerde insan güvenliğini artırmanın yanı sıra hasar tespit sürecini hızlandırarak daha etkin ve doğru kararlar alınmasını sağlayacak.
Projenin deneme aşamaları sürerken, bu teknolojinin önümüzdeki yıllarda tüm dünyada kullanılması bekleniyor.
