Her yıl 4 Şubat, kanser konusunda farkındalık yaratmak ve erken teşhisin önemini hatırlatmak amacıyla Dünya Kanser Günü olarak anılıyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Serkan Çelik’e göre, önlem alınmazsa 2040 yılına kadar dünya genelinde yıllık kanser vakaları 30 milyona ulaşabilir. Ancak gelişen tedavi yöntemleri sayesinde artık kanser, her evrede kontrol altına alınabiliyor.
Kanser vakalarındaki artışın en büyük nedenleri arasında yanlış beslenme, hareketsizlik ve tütün kullanımı yer alıyor. Türkiye’de her yıl 200 binden fazla kişiye kanser teşhisi konulduğunu belirten Prof. Dr. Çelik, dünya genelinde ise her yıl yaklaşık 20 milyon kişinin kansere yakalandığını, bunların 10 milyonunun hayatını kaybettiğini söylüyor.
YAŞAM TARZI KANSERİ TETİKLİYOR
Kanserin önlenebilir risk faktörlerine dikkat çeken Prof. Dr. Çelik, tütün ürünlerinin kansere bağlı ölümlerin %20’sinden sorumlu olduğunu vurguluyor. Ayrıca fast food tüketiminin artması, işlenmiş gıdaların yaygınlaşması ve hareketsiz yaşam tarzının kanser riskini artırdığına dikkat çekiyor. Özellikle meme, bağırsak, mide ve rahim kanserlerinin bu faktörlerle doğrudan ilişkili olduğu belirtiliyor.
“Kanserle mücadelede en önemli adım, tütün kullanımını azaltmak, sağlıklı beslenmeye yönelmek ve obeziteyle mücadele etmek” diyen Prof. Dr. Çelik, sebze, meyve, bakliyat ve tam tahıllı gıdalara ağırlık verilmesi gerektiğini söylüyor.
ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIYOR
Kanserde erken teşhisin tedavi başarısını büyük ölçüde artırdığını belirten Prof. Dr. Çelik, meme, kolon ve rahim ağzı kanseri gibi hastalıklar için düzenli tarama testlerinin önemine vurgu yapıyor. “Özellikle meme kanserinin erken evrede yakalanması halinde tedavi başarısı %90’ın üzerine çıkabiliyor” diyor.
KANSER TEDAVİSİNDE YENİ UMUTLAR
Son yıllarda geliştirilen immünoterapi, akıllı ilaçlar ve antikor ilaç konjugatları sayesinde kanser tedavisinde büyük ilerlemeler kaydedildiğini belirten Prof. Dr. Çelik, bağışıklık sistemini güçlendiren immünoterapinin, özellikle akciğer kanserlerinde 5 yıllık yaşam oranını %5’ten %25’e çıkardığını söylüyor.
Ayrıca, kanserin genetik yapısını analiz ederek hastaya özel tedavi sunan akıllı ilaçlar, artık sadece belirli kanser türlerinde değil, farklı tümörlerde de kullanılabiliyor. Prof. Dr. Çelik, “Kişiye özel tedavi anlayışı artık tümörün moleküler yapısına özel tedaviye dönüşüyor” diyerek, gelecekte kanser tedavisinde çok daha etkili yöntemlerin devreye gireceğini belirtiyor.
Kanserle mücadelede erken teşhisin ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının kritik önem taşıdığını hatırlatan uzmanlar, toplumu bilinçlendirmek için daha fazla farkındalık çalışması yapılması gerektiğini vurguluyor.