Mevsim değişimleriyle birlikte ruh halinizde belirgin dalgalanmalar hissediyor musunuz? Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı (DSM-5) tarafından "Mevsimsel Özellikli Majör Depresif Bozukluk" olarak tanımlanan mevsimsel depresyon, özellikle sonbahar ve kış aylarında daha sık görülüyor. Ancak bazı bireylerde yaz mevsiminin başlamasıyla da depresif belirtiler ortaya çıkabiliyor.
MEVSİMSEL DEPRESYON BELİRTİLERİ
Mevsimsel depresyon, yılın belirli dönemlerinde ortaya çıkan depresif semptomlarla karakterize ediliyor. Havaların soğuması ve günlerin kısalmasıyla birlikte daha yaygın olan "Kış Tipi Depresyon," gün ışığının azalmasına bağlı olarak gelişiyor. Daha nadir görülen "Yaz Tipi Depresyon" ise sıcak havaların ve uzun gündüz sürelerinin uyku-uyanıklık döngüsünü bozmasıyla ortaya çıkabiliyor.
Prof. Dr. Gözcegöz, mevsimsel depresyonun coğrafi konumla ilişkili olduğunu belirterek, "Sıcak iklime sahip bölgelerde yaz tipi depresyon yaygınken, soğuk iklimlerde kış tipi depresyon daha sık görülüyor. Hollanda'da yapılan bir araştırmada, kış depresyonunun görülme oranı %3, yaz depresyonunun ise %0.01 olarak kaydedilmiş. Tayland'da ise yaz depresyonu %6 civarındayken, kış depresyonu %1 oranında gözlemlenmiş," ifadelerini kullandı.
Mevsimsel depresyonun belirtileri, türüne göre farklılık gösterebiliyor. Genel olarak depresif ruh hali, ilgi kaybı, düşük enerji, umutsuzluk hissi, konsantrasyon bozukluğu ve ölüm ya da intihar düşünceleri gibi belirtiler öne çıkıyor.
Kış Tipi Depresyon Belirtileri:
-
Aşırı uyku
-
Aşırı yemek yeme
-
Sosyal geri çekilme
Yaz Tipi Depresyon Belirtileri:
-
Uykusuzluk
-
İştahsızlık ve kilo kaybı
-
Öfke, sinirlilik, huzursuzluk
-
Anksiyete
MEVSMSEL DEPRESYONLA BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ
Prof. Dr. Gözcegöz, mevsimsel depresyonla mücadelede bazı yöntemlerin etkili olabileceğini belirtti.
Kış Depresyonu İçin:
-
Gün ışığından maksimum faydalanmak
-
Gün ışığı ile doğrudan temas etmek
-
Daha parlak ampuller kullanmak
-
Işık terapisi uygulamak
-
Proteinden zengin, karbonhidrattan fakir beslenmek
-
Vitamin ve mineral desteğini ihmal etmemek
Yaz Depresyonu İçin:
-
Uyku düzenine dikkat etmek
-
Karartma perdeleri kullanmak
-
Serin ve klimalı ortamlarda vakit geçirmek
-
Aşırı sıcaklardan kaçınmak
Eğer mevsimsel depresyon belirtileri günlük yaşamınızı olumsuz etkilemeye başladıysa, bir uzmandan destek almak önem taşıyor. Özellikle intihar düşünceleri gibi ciddi belirtiler yaşanıyorsa, vakit kaybetmeden bir psikiyatri uzmanına başvurulması gerekiyor.