FDA'nın verdiği karar, laboratuvar fareleri üzerinde yapılan araştırmalara dayanıyor. Araştırmalara göre, eritrosin olarak da bilinen Kırmızı 3' ün farelerde kansere neden olduğu belirlendi. Federal yasalar gereği, hayvanlarda kansere neden olan katkı maddelerinin insan tüketimi için de yasaklanması gerekiyor.
Ancak yetkililer, farelerde görülen kanser mekanizmasının insanlar için aynı şekilde geçerli olmadığını vurgulasa da, tüketici sağlığını koruma amacıyla bu yasağın uygulanmasının önemli olduğunu belirtiyorlar.
HANGİ ÜRÜNLERDE KULLANILIYORDU
Kırmızı 3, özellikle parlak renkli gıdalarda ve ilaçlarda yaygın olarak kullanılıyordu. Şu ürünlerde bulunabiliyor:
-
Şekerlemeler
-
Öksürük şurubu
-
Unlu mamuller
-
Dondurulmuş tatlılar
FDA, gıda üreticilerine 2027'ye, ilaç üreticilerine ise 2028'e kadar süre tanıdı. Bu süre sonunda Kırmızı 3 içeren ürünlerin piyasada bulunması mümkün olmayacak.
SENTETİK BOYALAR VE SAĞLIK ENDİŞELERİ
Kırmızı 3, yasaklanan ilk sentetik boya değil. Çeşitli renklerde sentetik gıda boyaları, ürünlerin görsel cazibesini arttırmak amacıyla kullanılıyor. ABD'de halihazırda dokuz farklı gıda boyasına izin veriliyor:
-
Mavi 1, Mavi 2
-
Yeşil 3
-
Kırmızı 40
-
Sarı 5, Sarı 6
-
Narenciye Kırmızısı 2
-
Turuncu B
Ancak yapay gıda boyaları, bazı sağlık sorunlarıyla ilişkili bulunuyor. Araştırmalar, DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) tanısı konan bazı çocuklarda hiperaktivite ve dürtüselliği tetikleyebileceğini ortaya koyuyor.
ALTERNATİF OLARAK NELER KULLANILABİLİR?
Sentetik boyalara alternatif olarak doğal renklendiriciler giderek popüler hale geliyor. İşte bazı alternatifler:
-
Pancar suyu
-
Karmin (böcek bazlı doğal boya)
-
Mor tatlı patates, turp ve kırmızı lahana pigmentleri
Bazı üreticiler, şimdiden Kırmızı 3' ün yerine bu doğal boyaları kullanmaya başladı.
DİĞER SENTETİK BOYALAR DA YASAKLANABİLİR Mİ?
ABD'de sentetik gıda boyalarına karşı giderek artan bir muhalefet bulunuyor. Kaliforniya, devlet okullarındaki yiyeceklerde altı sentetik gıda boyasını yasaklayan ilk eyalet oldu. Birçok eyaletin de benzer yasa tasarılarını değerlendirdiği belirtiliyor.
Ayrıca, ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Sekreteri Robert F. Kennedy Jr., gıdalardaki yapay boyalara ve içeriklere karşı daha sert düzenlemeler getirmeyi planladıklarını açıkladı. "Kırmızı boya kansere neden olduğu için komplo teorisyeni ilan edildim, ancak FDA bunu kabul etti ve yasakladı" diyen Kennedy, yapay bileşenlerin tamamen kaldırılması için adım atacaklarını söyledi.
Gıdalardaki sentetik katkı maddeleri hakkında farkındalık artıyor ve ABD'nin Kırmızı 3 yasağı bu konudaki en önemli adımlardan biri. Tüketiciler, doğal içerikli gıdalara yönelme konusunda bilinçlenirken, üreticiler de yeni formül arayışlarına giriyor. Peki siz, tükettiğiniz gıdalardaki renklendiricilere dikkat ediyor musunuz