Annelik duygusu, kadınlar için tarif edilmesi zor ve derin bir deneyim olsa da, yeni anneler bazı psikolojik zorluklarla karşılaşabilir. Yeni doğum yapmış annelerin genellikle annelik hüznü, doğum sonrası depresyon ve doğum sonrası psikoz gibi duygusal ve psikolojik süreçlerden geçebildiklerini belirten Liv Sağlıklı Yaşam Merkezi Psikoloji Kliniği'nden Uzm. Klinik Psikolog Enise Öziç, bu durumları şu şekilde açıkladı:
“Annelik hüznü; doğumdan sonra ortalama 3-4 gün içinde ortaya çıkar, ortalama 10-15 gün içinde kendiliğinden geçer. Belirtileri çoğu zaman sık ağlama, huzursuzluk, dikkati toplayamama, uykusuzluk, keder, sinirlilik hali şeklinde olabilir. Bu duygular çoğu annede olur ve geçicidir. Bu nedenle annelik hüznü yaşayan anneler paniğe kapılmadan sakin kalmaya çalışarak bu durumun geçeceğini kendilerine telkin etmelidir. Yetersizlikle ilgili olumsuz düşüncelere aldırış etmemeye dikkat etmelidirler.”
Doğum sonrası depresyonun doğumdan bir ay sonra kendisini gösterebileceğini dile getiren Uzm. Klinik Psikolog Enise Öziç,
“Her annede yaşanmamakla birlikte doğum sonrası depresyonun bazı belirtileri annelerde bebeklerini sevemedikleri düşüncesi, bebek bakımı ile ilgili yoğun endişeler, yetersizlik kaygıları, bebeğe zarar vermeye yönelik obsesif düşünceler, iştahsızlık, uykusuzluk, anksiyete, bebekle ilgilenememe şeklinde sıralanabilir. Doğum sonrası süreçte hormonlardaki hızlı düşüş annede kimyasal değişikliklere neden olur. Bu kimyasal değişikliklere ek olarak bebek sahibi olmak ile ilişkili soysal ve psikolojik değişiklikler anneyi olumsuz etkileyebilmektedir. Dolayısıyla bu belirtileri kişi uzun süre yaşadığını düşünüyorsa psikolog veya psikiyatrist tarafından uzman desteği almaya çalışmalıdır” diye konuştu.
Duygu değişimi ile mücadele etmenin şifreleri
Jill Churchill’in “Mükemmel bir anne olmak imkânsızdır, ancak iyi bir anne olmanın milyonlarca yolu vardır” sözünü hatırlatan Uzm. Klinik Psikolog Enise Öziç, doğum sonrası duygu değişimiyle baş etmek için 11 öneride bulundu:
- Bazı günler iyi bazı günler kötü olabileceğinizin farkında olun.
- Yakınlarınızdan yardım isteyin ve diğerlerine size nasıl yardımcı olabileceklerini iletin.
- Kendiniz ve bebeğiniz için beklentilerinizde gerçekçi olun.
- Kendinizi izole etmeyin, aile ve arkadaşlarınızla iletişimde olun.
- Eşinizle birbirinize az ama öz vakit ayırmaya çalışın.
- Eskiden size iyi gelen şeyleri zamanınızı planlayarak yeniden uygulamaya çalışın.
- Bebeğiniz uyuduğunda siz de uyuyun ve dinlenmeye çalışın.
- Muhakkak beslenmenize dikkat edin.
- Kafeinden ve alkolden uzak durun.
- Dışarıya çıkıp yürüyüşler yapın, hava alın ve egzersizler yapın.
- Geçmişte ya da gelecekte olmayın; ‘şimdi ve burada’ olun. Yani o an neler yapıyorsanız, sadece ona odaklanın.”