Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, biz dizi temasta bulunduğu Londra'da basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Türkiye ve İngiltere arasında enerji alanında yeni dönem
Bakan Bayraktar, Londra temasları çerçevesinde İngiltere Enerji Güvenliği ve Net Sıfır Bakanı Ed Miliband ile küresel enerji sektörünün önde gelen yatırımcıları ve finans kuruluşlarının temsilcileriyle bir araya geldiğini söyledi.
Temaslarında oldukça verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyleyen Bakan Bayraktar, iki ülke arasında Enerji ve İklim Diyaloğu’nu başlatan bir mutabakat zaptı imzalandığını aktardı.
Ayrıca yatırımcıların ve finans kuruluşlarının Türkiye’nin Yenilenebilir Enerjide 2035 hedefleri ve planlarına büyük ilgi gösterdiğini belirten Bayraktar, "Önümüzdeki dönemde büyük bir finansmanı ülkemize getireceğimize inanıyorum” dedi.
2 milyar sterlinlik finansman
Bu kapsamda, Birleşik Krallık İhracat Finansmanı Dairesi'nin Türkiye'ye 2 milyar sterlinlik bir finansman sağlamayı planladığını ve bunun için kendilerine üç temel alandaki projeleri önerdiklerini bildirdi.
Bayraktar, sanayinin kurmak istediği 24 bin megavatlık yenilenebilir enerji kapasitesi, deniz üstü rüzgâr enerjisi ve Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) projelerinin bu kapsamda önemli olduğunu dile getirdi.
“Karbon ayak izi” ayrıntısı
Bakan Bayraktar, nükleer enerjide kullanılan küçük modüler reaktörler (SMR) konusunda farklı modeller düşündüklerini ifade ederek, Meclis’e gelmesi beklenen bir düzenlemeyle konunun hukuki bir çerçeveye kavuşacağını söyledi. Alım garantisi modelinin yanı sıra özel sektörün de bu alana yatırım yapabileceğine işaret eden Bakan Bayraktar, karbon ayak izlerini küçültmeleri gereken enerji sektörlerinden bu alana yatırım yapanların çıkabileceğini belirtti.
Türkiye ile Rusya arasındaki enerji ilişkileri
Doğal gaz ihracatında yapılan ödemeler için kullanılan Gazprombank’ın ABD tarafından yaptırım listesine alınmasıyla ilgili bir soru üzerine Bayraktar, Türkiye ile Rusya arasındaki enerji ilişkilerinin uzun yıllara dayandığını kaydederek, Türkiye’nin Rusya’dan doğal gazdan önce petrol ve petrol ürünü tedarik ettiğini ifade etti.
Doğal gaz tarafının daha hassas, önemli olduğunu, doğal gazın ikamesi zor bir ürün olduğunu vurgulayan Bayraktar, Rusya’nın önemli ve güvenli bir tedarikçi, Türkiye’nin de güvenli ve önemli bir pazar olduğuna işaret etti.
“İhtiyacımız olan gazın önemli kısmı Rusya'dan”
Bayraktar, “Gaz ticaretinin herhangi bir aksamaya mahal vermeden devam etmesi gerekiyor. Gaza ihtiyacımız var ve bunun önemli miktarını Rusya'dan alıyoruz. Bunu yakın ve orta vadede ikame etme şansı yok. Dolayısıyla bu gazı Türkiye'ye alabilmemiz lazım” ifadelerini kullanarak, 208 bin kilometrelik bir hat ile Türkiye’nin yüzde 84’üne doğal gaz gittiğini söyledi.
Hanelerin yanı sıra sanayide ve elektrik üretiminde de doğal gazı kullanıldığını belirten Bayraktar, “Bu gazın önemli miktarını Rusya’dan alıyoruz. Yakın ve orta vadede bunu ikame etme imkânımız yok” dedi.
Rusya’ya yaptırımlar, Türkiye’ye zarar
Bayraktar, doğal gazda arz çeşitliliği konusunda birçok adım attıklarını, LNG alımı için altyapıya büyük yatırım yaptıklarını, gazlaştırma kapasitesini 5 katına çıkarttıklarını ifade ederek, “Günün sonunda ihtiyaçlar fazla. Rusya'dan gaz akışını etkileyecek her türlü karara karşıyız. Eğer bu yaptırımlar, bu noktaya gelecekse biz Türkiye'nin ekonomisine, hane halkına, 85 milyona zarar vereceğini söylüyoruz. Tabii bu finansal sektöre getirilen bir yaptırım olduğu için ağırlıklı Hazine ve Maliye Bakanlığımız ve Dışişleri Bakanlığımızın koordinasyonunda takip ediliyor, onlar ilgili muhataplarıyla görüşüyorlar” diye konuştu.
Bakan Bayraktar, Rus doğal gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya akışını sağlayan transit anlaşmanın 2024 yılının sonunda bitmesine ilişkin ise, “31 Aralık 2024'te bu anlaşma bitiyor gibi görünüyor, ancak o güne geldiğimizde bir şekilde bu anlaşma uzatabilir. Uzaması Avrupa için de iyi olur ama o gazın parasını Gazprombank'a nasıl ödeyecekler? Bir soru işareti. Anlaşmanın uzaması fiyatlar ve piyasa açısından iyi olacaktır. Bu noktada Türkiye üzerine düşeni yapmaya hazır ama ben uzayabileceğini düşünüyorum” dedi.
