Hıdırellez ya da
Hıdrellez, Orta Asya, Balkanlar, Anadolu, Ortadoğu'da kutlanan mevsimlik bayramların en renklisi, baharın müjdecisi olarak biliniyor.
Hızır Peygamber'in uğradığı yerlere ve dokuduğu şeylere bereket getirildiği kabul edilen Hıdırellez Bayramı birçok bölgede kabul görüyor ve farklı şekillerde kutlanıyor.
Hızır Günü olarak nitelenen Hıdırellez, her sene 5 ile 6 Mayıs günleri arasında kutlanırken çeşitli dileklerin de kabul olduğuna inanılıyor.
Hıdırellez'in kökeni hakkında ise çeşitli fikirler ortaya atılmıştır. Bunlardan bazıları Hıdırellez'in Orta Asya, Orta Doğu ile Anadolu kültürlerine ait olduğu, bazıları ise İslamiyet öncesi Orta Asya Türk kültür ve inançlarına ait olduğu yönündedir. Eski Türkler 21 Haziran'da baharın gelişini kutlardı.
Hıdırellez gecesi farklı amaçlarda birçok dua okunuyor. İşte duaların birkaçı:
Bereket için;
"Allahümme Rabbühü Ya Halkalhalas Muhammedin Resulullah Yetiş imdadıma ya Hızır ya İlyas. Amin"
Dilek için;
"Bin bir adım bir adım
Allah bir adım adım
Kerim kerem Allah
Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah
La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin" duaları okunur.
HIDIRELLEZ NİYETİ
Evime, mutfağıma, gelirime İlyas Peygamberin duası, tıkanmış, yavaşlamış durmuş işlerime Hızır'ın eli değsin...
Bedenime, sağlığıma buluşmalarının gücü aksın. Hayatıma neşe, keyif, huzur ve bereketin hayırlısı gelsin..
Peki Hıdırellezde neler yapılıyor ?
Günümüzde dilek dilenmiş kâğıdı ağaca asma, ateşten atlama gibi eski Türk ritüelleri devam ederken kimi geleneklerde ise yoğurt mayalanıyor. Hıdırellezde baht açma törenleri de oldukça yaygın olarak uygulanıyor.
Bazı yörelerde ise hastalıklar, ağrılar için şifa olduğuna inanılan
Hızır Sopası geleneği vardır. Bu sopa ağrı-sızı olan yerlere vurulursa ağrıların geçeceğine inanılıyor.
Hıdırellezin en yaygın ritüelü ve en çok yapılan etkinliği ise hiç şüphesiz ateşten atlamadır. Bunun sebebi de ateşten atlanıldığında hastalıklardan, nazardan korunulacağına inanılmasıdır.Bir diğer yaygın ritüellerden biri ise Mayıs'ın 5'ini 6'sına bağlayan akşam ezanı ile gül dallarına paralar asılması.(Eskiden kese içine para dikilip gül dibine gömülürmüş) ya da açık cüzdan bırakılır. Böylelikle bolluk ve berekete ulaşmak, varlıklı bir kişi olmak hayal ediliyor.
