Sosyal medyayı saatler boyu amaçsız ve fikirsiz biçimde kullananları tanımlamak için bundan daha isabetli kelimeyi bulmak zor: Beyin çürümesi.
Dünya sözlükçülüğünün otorite ismi Oxford, dünyada 2024 yılının kelimesi olarak “brain rot”u seçti. Bu sözcük İngilizceden Türkçeye “beyin çürümesi” ya da “beyin erimesi” anlamında çevrilebiliyor.
Sözcük, özellikle sosyal medyada dikkate değer, ciddiye alınır bir içerik taşımayan, insana anlamlı bir değer katmayan, boş ve “geyik” içerikleri tam bir bağımlılık halinde saatler boyu kaydırarak izlediği için cahilleşen, zihinsel ve entelektüel durumu bozulan kişileri tanımlamak için kullanılıyor.
26 milyar kelime arasından seçildi
“Beyin çürümesi” terim, özellikle sosyal medyadaki düzeysiz içeriklere yönelik endişeleri ifade etmek için de kullanılıyor. New York Times gazetesinde yer alan habere göre, Oxford, 2024'ü şekillendiren ruh hallerini ve konuşmaları belirlemek için İngilizce konuşulan ülkelerdeki haber kaynaklarından yaklaşık 26 milyar kelimelik bir külliyatı tarıyor.
“İçinde yaşadığımız zamanın göstergesi”
Verilere göre, bu terimin kullanılma oranı 2023’ten bu güne %230 arttı. Oxford Üniversitesi’nde profesörlerinden Psikolog Andrew Pryzybylski, kelimenin bu kadar popüler olmasının “içinde yaşadığımız zamanın bir göstergesi” olduğunu söylüyor.
Finale kalan diğer 5 kelime
“Beyin çürümesi/erimesi” terimi, yılın kelimesi olabilmek için finale kalan 6 kelimeden biriydi ve diğer 5’inin arasından, 37 bin kişinin verdiği oylar sonucu sıyrılarak birinci oldu. Finale kalan diğer kelimeler şunlardı: Ağırbaşlı (demure – sosyal medyada sorumlu davranmayı ifade ediyor), romantazi (romantasy – romantizm ve fantaziyi birleştiren kurgu türü), yavanlık (slop – yapay zekayla üretilen kalitesiz içerikleri tanımlamada kullanılan sözcük), dinamik fiyatlandırma (dynamic pricing – ürünün fiyatını talebe göre değiştirme), irfani bilgi (lore – bir konuda arka plan bilgisiyken toplum bilgisi haline gelen bilgi).