YILIN EN GÜZEL FİLMİNİN EN GÜZEL SAHNESİNİ ANLATIYORUM
VEYA
65 YAŞINDAKİ ANNENİZ BİR SABAH “BEN EVLENMEK İSTİYORUM DERSE NE YAPARSINIZ?
Hiç endişe etmeyin…
Filmi anlatıp, seyretme keyfinizi bozmayacağım.
Çünkü bu filmi seyretmenizi istiyorum.
Herkes seyretsin istiyorum.
Ama bir konuda kendimi tutamayacağım.
Filmin en güzel sahnesini anlatacağım.
Bir de, o sahneden küçük bir diyaloğu yazacağım.
İSMİ “MUKADDERAT” OLAN BİR FİLMİ SEYRETMEK İÇİNİZDEN GELİR Mİ?
Aslında bu filmi seyretmemem için çok bahanem vardı.
Bir kere adı…
“Mukadderat...”
Yine muhafazakar mahallenin, mahalleye hoş görünmek için çekilmiş bir türlü çekici olamayan zorlama filmlerinden biri daha deyip geçebilirdim.
İkincisi “ödüllü festival filmi” damgası…
Hakkında övücü birkaç yazı okudum.
Sanki “ödüllük festival” filmlerden biri olarak yazıyorlardı.
Ödüllük ve festivallik denince de aklıma otomatik olarak festivallerde gösterilip, üç beş sinema tutkununu ilgilendiren bir film geliyor.
Anlayacağınız caydırıcı bütün sebepler mevcuttu.
KIZIM “GİT SEYRET, GÜLE GÜLE GİBİ BİR FİLM” DEYİNCE DİRENCİM KIRILDI
Kızım Gülümsün; “Baba bu filmi mutlaka seyretmelisin” dedi.
Beni etkilemek için de şunu söyledi:
“Hani Zeki Alasya’nın oynadığı Güle Güle filmi vardı ya, işte onun gibi, çok güzel bir film…”
“Güle Güle…”
Benim için anahtar kelime…
Rahmetli babam bütün hayatı boyunca bana bir kere bir filmden söz etti.
Anemin zoruyla “Güle Güle” filmini seyretmişti.
Çok sevmişti o filmi; “Çok ağladım” demişti.
İşte bunlar bir araya gelince önyargılarım kırıldı, gittim izlemeye…
SİNEMADAN ÇIKARKEN İSE HİSSİYATIM ŞUYDU:
Bu yıl “Poor Things’den” sonra seyrettiğim en iyi film…
Sinema yazarı arkadaşlar;
Evet bu çok sınırlı ve küçük bütçeyle yapılmış bir film.
Ama lütfen festivallik ödüllük diye yazıp, insanların gözünü korkutmayın.
Kitlesel seyirciye yönelik bir film bu ve dünyada yaşayan herkesi ilgilendirecek, herkesin keyifle seyredeceği ve sonunda herkesin büyük bir umutla salondan ayrılacağı bir film…
Umarım küçücük bütçeyle büyük iş yapan Easy Rider gibi bu film de çok iş yapar.
İLK 10 DAKİKA SONUNA KADAR DAYANIN, SONRA BAMBAŞKA BİR FİLM OLUYOR
Bu filmi anlatmaya nereden başlayabilirim?
Önce bir uyarı:
İnsanı daha üçüncü dakikada kaçıracak iç karartıcı bir sahneyle başlıyor.
Bir sabah yaşlı bir adamın uyanamadığını, uykuda öldüğünü görüyoruz.
Onuncu dakikaya geldiğimizde Gülümsün’e; “Beni bu filme mi getirdin yani?” diyecekken…
İnanılmaz bir film başladı…
Anlayacaksınız ki o iç karartıcı giriş gerekliymiş.
FİLMİN DEVAMINI ANLATMAYACAĞIM SİZE SADECE ŞUNU SORACAĞIM
Babanız ölmüş, siz daha yasını tutarken, anneniz gelip; “Ben evlenmek istiyorum” diyor.
Bir ölüm… arkasından 65 yaşında bir kadının evlenme arzusu…
Film böyle başlıyor…
Bu sorudan itibaren karşınıza öyle bir hikaye çıkıyor ki…
Ağlamak kavramının aslında hüzünle mutluluk arasındaki “hünsa” bölgede nasıl güzel bir insanlık hali olduğunu anlıyorsunuz.
BURASI İLBER ORTAYLI’NIN BİZE ANLATTIĞI KASABA MI?
İlber Ortaylı sık sık şunu söyler:
“Türkiye’nin ileri gitmesine engel olan şey kasaba kültürüdür…”
Film Karadeniz’in Cide kasabasında geçiyor.
Gördüğüm en güzel, en iç açıcı kasabalardan biri.
Nasıl olup da bugüne kadar bu kasabayı hiç keşfedememişim, hayret ettim ve kızdım kendime.
Özellikle de o sahnenin geçtiği Gideros Koyu’nu…
Film işte bu kasabada 65 yaşında bir kadının bütün kasaba eşrafına karşı direnişini anlatıyor.
KASABADA KÖTÜ İNSAN YOK; ONLARIN ÖRF VE ADETLERİ VAR
Aslında hiç te kötü insanlar değil kasaba ahalisi.. hatta hepsi iyi insanlar.
Ama yerleşik kültür, çocukluktan gelen davranış tarzları, düşünce kalıpları…
İşte sadece bunlar var…
Ama işte bunlar bir araya gelince, karşımıza son 25 yılda bize en fazla empoze edilen o ucube kavram çıkıyor:
“Hassasiyet…”
Hani şu Anadolu’nun çeşitli kasaba ve şehirlerinde konser yasaklatan o uğursuz kelime…
Milli hassasiyet… Örfümüz… Âdetimiz…
Ne güzel ambalajlar değil mi, farklı olma arzusunu; düşünceyi bastırmak yok etmek için?...
NUR SÜRER: BİR UPPER CİHANGİR KADINININ OLAĞANÜSTÜ PERFORMANSI
İşte güzel kasabanın ucube “hassasiyet” tiranlığına direnen bir kadın görüyoruz filmde…
Nur Sürer canlandırıyor onu…
Yani bir “Upper Cihangir kadını…”
Seyrederken, size; “Bu rolü ondan başka kimse oynayamazmış” dedirten bir oyunculuk…
Aksi, arıza bir yaşlı kadının içinden kasabaya meydan okuyan modern, muzip, gerektiğinde; “Sizin de, hassasiyetinizin de…” diyebilen, alabildiğine pozitif bir karakter var artık karşımızda.
KAFKA’NIN BÖCEĞİ BİR SABAH İNSAN OLARAK UYANIRSA
Müthiş bir metamorfoz…
Ama Kafka’nın sabah uyandığında kendini böceğe dönüşmüş bulan Gregor Samsa’nın tam tersi.. tersine tersine…
Kasaba “hassasiyetinin” böcekleştirdiği bir kadın, bir sabah insan olarak uyanırsa…
İşte öyle bir durum…
Filmde bir de müthiş bir erkek karakter var.
Almanya’dan gelip Cide’ye yerleşmiş bir emekli…
Başta anlatmaya söz verdiğim sahne işte tam burada, onunla yan yana sohbet ederken geçiyor.
GİDEROS KOYU’NDA YAN YANA OTURAN BİR KADIN BİR ERKEK
Cide’nin neresinde olduğunu bilemediğim olağanüstü bir koy.
Galiba adı Gideros Koyuymuş.
Göl gibi duru ve dümdüz bir deniz.
Bir kadın, bir erkek yan yan oturmuş konuşuyorlar.
Onları arkadan görüyoruz…
Bir dostluğun arkadan görünüşünün, bazen önden görünüşünden çok daha etkili bir anlatım
gücü olabileceğini ispat eden bir kare.
KASABANIN ZALİMİ: BAY “ELALEM NE DER”
İşte tam orada Almanya metropolünden gelen emekli bir adam, bilge kasabalı yaşlı kadına şunu itiraf ediyor:
“Meğer yıllar boyunca elalem ne der diye hep kendi kendimi durdurmuşum. Şimdi yıllar önce yapmam gereken şeyi yapıyorum…”
Yaşlı kadın dinliyor…
Ve dediğini yapmaya başlıyor.
Filmde işte o andan itibaren, böyle bir kadının bütün kasabaya rağmen neler yapacağını izliyorsunuz…
Anlatılan gerçek bir hayat hikayesi…
Şu yangın yerine dönmüş 21’nci Yüzyıl enkazı üzerinde dolaşanlara umut veren bir insanın gerçek hikayesi…
Bugünlerde yeniden gösterime giren “Her Şey Çok Güzel Olacak” filmi kadar sıcak.
“Babam ve Oğlum” kadar sımsıcak.
ÇOK BAŞARILI BİR HAPPY END FİLMİ Mİ?
Bir “Happy End” filmi mi bu?…
Mutlu sonla biten…
Fakir oğlan zengin kıza kavuşmuyor.
Ama 65 yaşında dirençli, cesur ve kararlı bir kadının başarı hikayesi…
Evet, mutlu bir son bu…
En güzeli de filmin sonunda her biri kasabalarına ve toplumun, “zalim hassasiyetine” meydan okuyan onlarca gerçek kadını da tanıtıyor bize…
Kaçırmayın bu harika filmi.
Çünkü bugünlerde en çok ihtilacımız olan şeyi anlatıyor…
Umudu ve cesareti…
MÜKEMMEL BİR KASABA İNSANLARI KADROSU
Yönetmen Nadim Güç bu işi başarmış.
Senarist Erdi Işık’ın kasaba diyalogları olağanüstü…
Dediğim gibi Nur Sürer çok çok çok iyi…
Aslıhan Gürbüz, müthiş bir kız…
Osman Sonant film ilerledikçe kendini hepimize sevdiren bir kasaba ağabeyi…
Şerif Erol, Almanya’ya giden her erkeğin ille de Almancı olarak dönmeyeceğini, gerçek kişiliğini bir Karadeniz kasabasında bulabileceğini öyle güzel anlatıyor ki…
Hepsine, hepsine alkışlar…
Tekrar ediyorum…
Benim için bu yıl “Poor Things’ten sonraki en güzel film…
Sakın onu ödüllü bir festival filmi sanmayın…