ARZU ERDOĞRAL / HABER MERKEZİ
Irak’ın Başkenti Bağdat’ta bir otelde önceki gün yasadışı bir yöntemle Kerkük Valisi seçildi. Irak Türkmen Cephesi (ITC), seçimin yasalara aykırı olduğunu belirtip mahkemeye başvuracaklarını açıkladı. Türkmenler gibi Kerküklü Araplar da seçimin geçersiz olduğu iddiasıyla mahkemeye gidiyor.
ITC Türkiye Temsilciliği, korsan valilik seçimiyle ilgili ‘Birleşik Irak Türkmenleri Cephesi Listesi Başkanlığı’ adıyla bir bildiri yayımladı. Irak İl Meclisleri Seçim Kanunu’nun 13. maddesi gereğince, seçim sonuçları ne olursa olsun İl Meclisi’nde görev ve yetkilerin oluşumlar arasında adil ağırlıkla paylaşılmasının hükme bağlandığı hatırlatılan bildiride şöyle denildi:
(Valiyi seçmek için yapılan) Oturumun Başkent Bağdat'ta kazanan kitleler arasında herhangi bir fikir birliği ve meclis üyelerinin katılımı olmadan gerçekleştiğini göz önünde bulundurarak, 07.11.2024 tarihinde yapılan ilk oturum tutanaklarına (ikinci oturum yapılmadan önce kazanan kitleler arasında istişare ve fikir birliği sağlanmalıdır) aykırı olmakla beraber, aynı zamanda İl Meclisleri Seçim Kanunu’nu geçersiz kılmaktadır. Oturumun İl Meclisi’nin en yaşlı üyesinin bilgisi veya daveti dışında gerçekleşmesi, 2008 yılında belirtilen İl Meclisleri Kanunu’nun 21. maddesine açık bir ihlal olduğu gerçeğini teyit etmektedir. Bu nedenle gerçekleşen oturum sonuçları hukuka aykırı olduğu için yargıya taşınacaktır”.
Rebvar Taha
İran destekli KYB otelde baskın seçim yaptı!
Irak’ta 8 ay önce yapılan seçimler çerçevesinde Kerkük Meclisi’ne seçilen üyelerden Kürtlerin ağırlıkta olduğu 9 kişi 10 Ağustos’ta Reşit Oteli’nde toplanmış, Talabani’nin partisi Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) desteklediği Rebvar Taha’yı Kerkük Valisi, Muhammed İbrahim El-Hafız’ı ise Kerkük İl Meclisi Başkanı olarak seçtiğini açıklamıştı. Türkmen ve Arap üyelerin protesto edip katılmadığı toplantıya KYB’den seçilen 5 üye, bir Hıristiyan üye ve Arapların listesinden seçilmesine rağmen Kürtlerin safına kayan 3 Arap üye katılmıştı. İlginç olansa Bağdat’taki toplantıya, Barzani’nin partisi Kürdistan Yurtseverler Birliği listesinden Kerkük Meclisi’ne seçilen 2 üyenin de protesto ederek katılmamasıydı. Kerkük Meclisi’nde 6 Arap, 2 Türkmen üye de yer alıyor.
Kerkük valisini Bağdat’ta seçme fikrinin ve girişiminin kimin/kimlerin eseri olduğu Irak’ta dünden beri tartışılıyor. Bundan sonra neler olabileceği de bilinmezliğini koruyor. Kerkük valisini Kerkük Meclisi’nde değil de Bağdat’taki bir otelde seçmenin yasa dışı korsan bir girişim olduğunu belirten Türkmenler ve Araplar şimdi mahkemeye başvuru hazırlığında.
Irak Türkmen Cephesi, Bağdat'ta düzenlenen vali ve il başkan meclisinin belirlendiği Kerkük İl Meclisi toplantısının "hukuka aykırı" olduğunu ve suç duyurusunda bulunacaklarını duyurdu.
Korsan seçimin duyulmasının ardından, Kerkük’ün mevcut Valisi Rakan Cyburu, Arap ve Türkmen üyelerle birlikte bir açıklama yapıp, bu seçimin yasalara aykırı olduğunu ve tanımadıklarını bildirdi. Vali, Irak Anayasa Mahkemesi’ne gideceklerini açıkladı.
Diğer yandan, baskın vali seçiminin arkasında İran’ın olduğu iddia ediliyor. Zira İran Kürdistan Yurtseverler Birliği’ni destekliyor. Türkiye ise aylardır kördüğüm haline gelen Kerkük Valisi’nin seçiminde Türkmen, Arap ve Barzani (KDP) listesini destekliyor.
“Yasaya aykırı”
Samimi Haber’in ITC kaynaklarından edindiği bilgilere göre Cephe, Kerkük İl Meclisi oturumunun yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Irak Anayasa Mahkemesi’ne başvurmaya hazırlanıyor.
Samimi Haber’e konuşan bir ITC yetkilisi; “Yasaya ve kurala göre, oturumu yönetmesi için en yaşlı üye yazılı olarak davet edilmeliydi, bu yapılmadı. Oturum yeri, önceki oturumun aksine, Kerkük dışında belirlenmiştir. Bu durum ne güvenlik, ne de yasal bir engel bulunmamasına rağmen gerçekleşmiştir. Ayrıca önceki oturum tutanağında, bir sonraki oturumun, tüm bileşenlerin katılımıyla mutabakat esasına göre yapılması gerektiği belirtiliyor, buna da uyulmadı. Özellikle, Kerkük’ün en önemli unsurlarından biri olan Türkmenlerin bu oturumdan dışlanması bu ihlalleri daha da ciddileştirmektedir. Bu bağlamda söz konusu oturumun ve bu oturumda alınan kararların geçersiz sayılması gerektiği kanaatindeyiz” şeklinde konuştu.
Kerkük Valiliği düğümünün geçmişi
Irak’ta 18 Aralık 2023’te yapılan vilayet meclisi seçimlerinin ardından Kerkük İl Meclisi’nin 16 üyesi de seçilmiş, biri dışındaki üyeler yemin ederek 29 Ocak 2024’te göreve başlamıştı. Ancak seçimin üzerinden aylar geçmesine karşın, ildeki diğer yönetici koltuklarının ve kadroların Türkmenler, Araplar, Kürtler ve Asuriler arasındaki paylaşımında anlaşma sağlanamadığı için vali de seçilememişti. Yasal süre içinde bir vali seçilemeyince, Irak Başbakanı bir vali vekili atamış ve ‘Kerkük’ü Yönetme Koalisyonu’ adıyla bir kurul oluşturmuştu.
Türkmenler ve Araplar, valilik ve il meclisi başkanlığı görevlerinin. Kerkük’teki bileşenler arasında dönüşümlü üstlenilmesi gerektiğini savunuyor.
Saddam düştü, Kürtler akın akın Kerkük’e indi
Saddam Hüseyin’in 2003’de devrilmesinin ardından, Kürtlerin yoğunlukta bulunduğu Duhok, Erbil, Süleymaniye kırsalından onbinlerce Kürt akın akın Kerkük’e gelmiş, tapu ve ikamet kayıtlarının da yok edilmesinden yararlanarak, özellikle Arapların boşalttığı evlere yerleşmişler ya da yeni gecekondular yaparak yerleşmişlerdi. Böylelikle kentte 2003’ten sonra Kürt nüfusu patlaması ortaya çıkmıştı. Sonra yıllarda, sayıları 100 bini geçen bu Kürt göçmenlere, ili yöneten Kürtlerin sayesinde tapu ve ikamet kaydı verilmiş, Kerkük’ün yerlisi sayılmışlardı.