Yılın ilk çeyreğinde büyüme performansında hanehalklarının tüketim harcamaları önemli bir rol oynadı. Hanehalklarının tüketim harcamaları %7,3 artış gösterdi. Devletin nihai tüketim harcamaları %3,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %10,3 arttı. Mal ve hizmet ihracatı %4 artarken ithalat %3,1 azaldı.
Beklentiler Aşıldı
Bloomberg HT anketine katılan ekonomistler, ilk çeyrekte büyümenin yıllık bazda %5,6 olmasını bekliyorlardı. Beklentiler, en düşük %4,5 ve en yüksek %6,9 arasında değişiyordu. Çeyreklik bazda büyüme beklentisi ise %1,5 olarak öngörülmüştü. Bu oran, gerçekleşen %2,4 büyüme ile aşıldı.
Tüketim ve Üretim Arasındaki Makas Açıldı
Türkiye İstatistik Kurumu'nun sanayi üretim ve perakende satışlar istatistiklerine göre, tüketim ve üretim arasında tüketim lehine önemli bir fark oluştu. Sanayi üretimi %5,3 artarken perakende satışlar %19,2 oranında arttı. Bu veriler, tüketimin büyüme üzerinde güçlü bir etkisi olduğunu gösteriyor.
Merkez Bankası'nın Vurguları
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılının ilk çeyreğinde yurt içi talebin dirençli seyrini koruduğunu ve perakende satışlar ile kartla yapılan harcamaların tüketimde ivmelenmeye işaret ettiğini belirtti. Ancak TCMB, Nisan ayında kartla yapılan harcamaların reel bazda zayıfladığını ve imalat sanayi firmalarının yurt içi sipariş beklentilerinin gerilediğini vurguladı.
Sıkı Para Politikasına Rağmen Büyüme
Sıkılaşan para politikasına rağmen, yerel seçim öncesi öne çekilen talep, birinci çeyrekteki ekonomik büyümeye katkı sağladı. Ekonomi yönetimi, yılın ikinci yarısında iç tüketimin yavaşlayacağı beklentisinde. Hükümet, enflasyonu düşürmek ve artan iç talebi yavaşlatmak için çeşitli önlemler aldı. Geçen Haziran ayından bu yana politika faizi 41,5 puan yükseltildi.
Ekonomi yönetimi, ihracatı artırarak ve iç talebin körüklediği ithalatı azaltarak cari açığı daraltmayı hedefliyor. Bu stratejinin, enflasyonun düşüşüne katkı sağlaması bekleniyor.
Gelecek Beklentileri
Genel beklenti, yılın ikinci yarısında daha dengeli bir büyüme kompozisyonunun görüleceği yönünde. Ekonomi yönetimi, önümüzdeki dönemde dengeli bir büyüme stratejisi uygulayarak ekonomik istikrarı sağlamayı amaçlıyor.
