Türk El Düğümlü Halılar, asırlardır Türk kültürünü temsil eden özel ve geleneksel parçalardır. Köklü bir mirasın temsilcisi olan bu halıların kaybolmaması ve gelecek kuşaklara da aktarılabilmesi için Uşak’ta ‘Türk Düğümlü Halılar Atlası ve Motiflerinin Hikayeleri’ projesi hayata geçirildi.
Son birkaç yıldır geleneksel değerini kaybetmeye başlayan ve git gide modern tasarımlar arasında yitip giden düğümlü halılar için proje kapsamında İçişleri Bakanlığı İlişkiler Genel Müdürlüğü ve Uşak İletişim Derneği ortak faaliyetler yürütmeye devam ediyor. Projenin amacı, halıların üstündeki desenlere neyin hayat verdiğini araştırarak bu bilgileri tek bir kaynakta toplamak. Türk Düğümlü Halıları hakkında yapacakları alan araştırmaları neticesinde elde ettikleri öyküleri, gelecek nesillere aktarmayı hedeflediklerini dile getiren Uşak İletişim Derneği Başkanı Utku Demiröz, proje hakkında detaylı bilgiler verdi.
Halılardaki motiflerin öykülerini dünyaya anlatacaklar
Halı kültürü ve Türk Düğümü’nün geçmişten geleceğe aktarılması yönünde çalıştıklarını ifade eden Demiröz, İçişleri Bakanlığı ve Uşak Valiliği’nin projeye destek verdiğini söyledi. Projeyi beraber koordine ettiklerini belirten Demiröz, ilk etapta halılara işlenmiş 120 motifin öyküsünü dünya literatürüne sokmayı hedeflediklerini ifade etti. Başkan Demiröz, Türk Düğümü diye adlandırılan çift düğüm dokumacılığı, gelecek kuşaklara aktarmak istediklerini de sözlerine ekledi.
Türk Düğümlü halılarının birçok çeşidinin bulunduğuna değinen Utku Demiröz, en kalitelisinin Uşak’ta olduğunu dile getirdi. Uşak Halıları’nın çift düğümlü halılar olduğunu açıklayan Demiröz, projeyi de bu nedenle Uşak’ta hayata geçirdiklerinden bahsetti. Yürüttükleri proje ile Türk Düğümlü halılarını tekrar gün yüzüne çıkarmak istediklerini ifade eden Demiröz, İran, Fas ve Afgan kültürlerinin etkisiyle Türk halılarının geride kaldığından bahsetti.
‘Bizim halı projemiz daha evrensel bir boyutta’
Anadolu coğrafyasının halı ve kilim ile özdeşleşmesinden kaynaklı olarak; bu zamana kadar birçok halı ve kilim projesinin Türkiye’de gerçekleştirildiğini belirten Demiröz, kendi projelerinin diğer projelere göre daha evrensel bir boyuta sahip olduğuna dikkat çekti. Demiröz kendi projelerinin neden farklı kabul edilebileceğini şu sözlerle açıkladı:
“Anadolu coğrafyasında Yağcı Bedir, Uşak, Milas, Gördes Kula ve Isparta gibi bir sürü halımız var. Ancak bunların tek bir adı var ‘Türk Düğümlü El Dokuma' halılarıdır. Biz biraz son dönemde özellikle yurt dışı pazarında İran, Fas ve Afgan etkisinden kaynaklanan etkilerle Türk Düğümlü halılar biraz geri planda kalmıştı. Biz bu projeyle de bir atak yaparak halıları gün yüzüne çıkarmak. Koleksiyonerler ve satıcılar nezdinde değerlenmesini kıymete binmesini istiyoruz.”
