ABD Başkanı Trump`ın Filistin ve Gazze ile ilgili açıklamaları tüm dünyada geniş yankı uyandırdı.
FİLİSTİNLİ GRUPLARDAN TRUMP’A SERT TEPKİ
Üst düzey HAMAS yetkilileri, ABD başkanı Donald Trump`ın, Gazze’deki Filistinlileri yerinden etme planları ile ilgili yaptığı son açıklamalara sert tepki gösterdiler.
HAMAS’ın üst düzey yetkililerinden Sami Ebu Zuhri, Trump`ın Gazze Şeridi’ni kontrol etme arzusuyla ilgili açıklamalarının, gülünç ve saçma olduğunu belirterek, bu tür fikirlerin bölgeyi ateşe vermek için yeterli olduğunu söyledi.
Gazze merkezli Şehab Haber Ajansı’na açıklamalarda bulunan Ebu Zuhri, Trump`ın “Gazze Şeridi sakinlerinin burayı terk etmekten başka seçeneği yok” yönündeki açıklamasını reddettiklerini belirtti.
Hamas yetkilisi, bu tür açıklamaları, “kaos ve bölgesel gerginliklerin reçetesi`` olarak gördüklerini ifade etti.
Ayrıca bu tür planların, Gazze Şeridi’ndeki Filistin halkı tarafından bertaraf edileceğinin altını çizen Ebu Zuhri, yapılması gerekenin Filistinlileri topraklarından sürmek değil, işgali ve saldırganlığını sona erdirmek olduğunu kaydetti.
“ORTAYA ATILACAK ÇÖZÜMLER, İŞGALİ SONA ERDİRMELİ”
HAMAS Siyasi Bürosu Üyesi İzzet er-Rişk ise, Trump`ın ‘Gazze’yi kontrol etme’ konusundaki açıklamalarıyla Filistin ve bölge hakkındaki derin cehaletini ortaya çıkardığını söyledi.
İzzet er-Rişk, telegram hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, `Gazze, herhangi bir tarafın onu kontrol etmeye karar vereceği ortak bir toprak değil, işgal altındaki Filistin topraklarımızın bir parçasıdır. Ortaya atılacak çözümler, işgali sona erdirmeye ve Filistin halkının haklarını elde etmeye dayanmalı, bir emlak tüccarının güç ve tahakküm zihniyetine değil.” ifadelerini kullandı.
ABD’nin bir kez daha İsrail’e koşulsuz şartsız desteğini açıkladığını belirten yetkili, tüm yerinden etme ve sınır dışı etme planlarının engelleneceğini vurguladı.
DÜNYAYA REDDETME ÇAĞRISI
Trump`ın açıklamalarına bir tepki de HAMAS Sözcüsü Abdullatif el-Kanu`dan geldi.
El-Kanu, “en güçlü askeri mekanizma ve en suçlu ordu karşısında 15 ay boyunca ayakta kalan ve onları yerinden etme girişimlerini engelleyen insanlar, topraklarına bağlı kalmaya devam edecek ve ne pahasına olursa olsun, yerinden etme planlarını kabul etmeyecekler.” diye konuştu.
Amerika’nın bu yöndeki ırkçı tutumunun, İsrail aşırı sağının Filistin halkını yerinden etme ve davalarını tasfiye etme tutumuyla tutarlı olduğunu ifade eden HAMAS sözcüsü, dünya ülkelerini ve uluslararası toplumu Trump`ın Filistinlilerin yerinden edilmesiyle ilgili açıklamalarını reddetmeye ve Filistinlilerin kendi kaderlerini tayin etme hakkını desteklemeye çağırdı.
EBU MERZUK: TRUMP İLE GÖRÜŞMEYE HAZIRIZ
HAMAS Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Musa Ebu Merzuk ise Rıa Novosti ajansına yaptığı açıklamada, hareketin Trump yönetimiyle iletişim kurmaya hazır olduğunu duyurdu.
“Trump yönetimi ile iletişim kurmaya ve konuşmaya hazırız`` diyen Merzuk, ister Biden olsun ister Trump olsun, geçmişte de herhangi bir tarafla temaslara karşı çıkmadıklarını belirterek, HAMAS`ın görüşmelere açık olduğunu vurguladı.
HAMAS yetkilisi, Washington’ın Ortadoğu’da önemli bir oyuncu olması nedeniyle ABD ile görüşmeleri memnuniyetle karşıladıklarını ve herhangi bir itirazlarının olmadığını kaydetti.
ABBAS: HALKIMIZIN HAKLARININ ÇİĞNENMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ
Öte yandan Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da, "Bu çağrılar, uluslararası hukukun ciddi bir ihlalidir ve Filistin devleti kurulmadan bölgede barış ve istikrar sağlanamaz. Filistin halkı topraklarından, haklarından ve mukaddesatından vazgeçmeyecek. Gazze Şeridi, işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs ile Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır. Onlarca yıldır mücadelesini verdiğimiz halkımızın haklarının çiğnenmesine izin vermeyeceğiz. Kimsenin Filistin halkının geleceği hakkında karar vermeye hakkı yoktur." İfadeleriyle tepki gösterdi.
BM: ETNİK TEMİZLİK
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Trump'ın Gazze halkını başka yere taşıma planının "etnik temizlik" anlamına geleceğini söyledi.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdelatty, yaptığı açıklamada, Filistinlilerin bölgeden göç ettirilmeden Gazze'nin hızla yeniden inşa edilmesi çağrısında bulundu.
ARAP ÜLKELERİ’NDEN ORTAK BİLDİRİ
Mısır, Suudi Arabistan, BAE, Katar, Filistin Yönetimi ve Arap Birliği ortak bildiri yayımladı. Trump'ın önerisinin bölgeyi istikrarsızlaştıracağını ve çatışmaları artıracağını vurguladılar.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, Trump'ın açıklamalarına doğrudan atıfta bulunmayan bir açıklama yayımladı. Suudi Arabistan, "Gazze konusundaki pozisyonumuz son derece net ve açıktır, hiçbir koşulda yoruma açık değildir. İsrail ile ilişkiler Filistin Devleti kurulmadan tesis edilmeyecek. Filistinliler konusundaki duruşumuz müzakere edilemez." açıklamasında bulundu.
ASYA’DAN TEPKİLER
Kremlin'den yapılan açıklamada, Rusya'nın, krizin ancak iki devletli çözüm temelinde mümkün olduğuna inandığı belirtilerek, "Orta Doğu'daki Filistin meselenin çözümüne ilişkin pozisyonumuz iyi biliniyor. Mesele ancak iki devletli bir temelde çözülebilir. Bu tez, Birleşmiş Milletler'in (BM) kararlarında yer alıyor ve birçok ülke tarafından destekleniyor. Bundan yola çıkıyoruz. Bunun tek seçenek olduğunu düşünüyoruz. Trump'ın bu açıklamalarını duyduk. Bununla birlikte Umman, Ürdün ve Mısır'ın da bu fikrin kabul edilemez olduğu yönündeki açıklamalarını duyduk. Şimdilik Orta Doğu'da olanlara bu şekilde bakıyoruz." ifadeleri kullanıldı.
Çin, Trump'ın Gazze'yi "devralma" ve Filistinlileri komşu ülkelere yerleştirme planına karşı çıkarak, "Filistin'i Filistinlilerin yönetmesinden yana" olduğunu bildirdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, Pekin'de düzenlenen basın toplantısında, "Filistin'i Filistinlilerin yönetmesinin savaş sonrası yönetimin temel ilkesi olması gerektiğine inanıyoruz." dedi. Gazze'de halkın zorla yerinden edilmenin hedefi haline getirilmesine karşı olduklarını vurgulayan Sözcü Lin, "Umarız tüm taraflar ateşkesi fırsat olarak görerek savaş sonrası yönetimi, Filistin sorununu iki devlet temelinde çözecek doğru yola sokmak ve Orta Doğu'ya kalıcı barışı getirmek için kullanırlar." şeklinde konuştu.
ABD’Lİ SİYASİLER ŞAŞKIN: BU KÖTÜ BİR ŞAKA GİBİ
Filistin'in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, "Dünya liderleri Filistinlilerin Gazze'de kalma isteğine saygı duymalı." İfadeleriyle çağrı yaptı.
Demokrat senatör Chris Murphy, X'te yaptığı paylaşımda, "Gazze'yi devralmıyoruz. Tamamen aklını kaçırdı. ABD'nin Gazze'yi işgali binlerce ABD askerinin katledilmesine ve Ortadoğu'da onlarca yıl sürecek bir savaşa yol açacaktır. Bu kötü bir şaka gibi." dedi.
ABD Kongre Üyesi Rashida Tlaib ise, "Bu başkan, soykırımcı bir savaş suçlusunun yanında otururken açıkça etnik temizlik çağrısı yapıyor." dedi.
California'dan Temsilciler Meclisi'ne giren Eric Swalwell da "ABD, Gazze'yi işgal mi edecekmiş? Sonu gelmeyen savaşlara girmeme sözü verilmişti. Ama yanlış saymıyorsam Grönland, Kanada, Panama Kanalı ve şimdi de Gazze'yi işgal ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Demokrat Senatör Chris Van Hollen, Trump'ın önerisini "başka bir adla etnik temizlik" olarak niteledi.
Eski bir Cumhuriyetçi kongre üyesi olan Justin Amash da Trump'ın önerisini etnik temizliğe benzeterek, "Eğer Filistinlileri Gazze'den zorla çıkarmak için asker konuşlandırılırsa, o zaman ABD sadece başka bir pervasız işgale saplanmakla kalmayacak, aynı zamanda etnik temizlikten de suçlu bulunacaktır." dedi.
AVRUPA’DAN FİLİSTİNLİLERE DESTEK
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, "Filistinlilerin evlerine dönmelerine ve Gazze'yi yeniden inşa etmelerine izin verilmeli ve biz iki devletli çözüm için onların yanında olacağız." dedi. İngiliz Dışişleri Bakanı David Lammy, Filistinlilerin anavatanlarında bir geleceğe sahip olmalarının sağlanması gerektiğini belirterek, "İki devlet görmemiz gerektiğine olan inancımız her zaman açıktı. Filistinlilerin, Gazze ve Batı Şeria'daki anavatanlarında refah içinde yaşamalarını arzuluyoruz." dedi.
Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, "Gazze'nin geleceği üçüncü bir devletin kontrolü perspektifinde değil, Filistin Yönetimi himayesinde kurulacak gelecekteki Filistin Devleti bünyesinde olmalıdır. İsrailliler ve Filistinliler için uzun vadeli barış ve güvenliği garanti edebilecek tek çözüm olan iki devletli çözümün uygulanması için kampanyamızı sürdüreceğiz." Denildi.
Trump'ın önerisini reddeden İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, "Şunu çok net bir şekilde belirtmek istiyorum; Gazze, Gazzeli Filistinlilerin toprağıdır ve onlar Gazze'de kalmalılar. Gazze, İspanya'nın desteklediği gelecekteki Filistin devletinin bir parçasıdır ve İsrail devletinin refahını ve güvenliğini garanti altına alarak bir arada var olmak zorundadır." İfadelerini kullandı.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, "Gazze, tıpkı Batı Şeria ve Doğu Kudüs gibi Filistinlilere aittir. Onları yerlerinden etmek yeni bir nefrete yol açar ve ayrıca uluslararası hukuka da aykırıdır." Diyerek, eleştirdi.
Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon, Trump'ın Gazze'deki Filistinlileri zorla yerinden etme planına ilişkin, "Trump'ın açıklamaları Filistin tarihine ilişkin derin bir cehaleti yansıtıyor." dedi. Bölgenin "büyük bir şokla" güne uyandığını söyleyen Fajon, "(Trump'ın söylemleri) Bu açıklamalar Filistin tarihi ve bölgenin jeopolitik gerçekleri konusunda derin bir cehaleti yansıtıyor. Filistinliler Trump'ın bu açıklamalarını tamamen reddediyor." diye konuştu. Fajon, Trump'ın açıklamalarının "kabul edilemez" olduğunu ifade ederek, bu söylemlerin bölgede yeni bir huzursuzluk ve şiddete neden olmasından endişe ettiklerini belirtti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK), Slovenya'nın bu konuda siyasi baskıyı artıracağını kaydeden Fajon, şöyle devam etti: "Gerçek şu, kimse sınırları zorla değiştiremez. Bizler iki devletli çözümü ve kalıcı bir barışın sağlanması konularında ısrarımızı sürdüreceğiz."
Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrzej Szejna, "Filistinliler olmadan Filistin hakkında karar verilemez." dedi. Trump'ın Gazze Şeridi'ni "devralma" ve burada yaşayan Filistinlilerin komşu Arap ülkelere zorla gönderilmesi fikri konusunda Szejna, "Filistinliler olmadan Filistin hakkında karar verilemez, Polonya'nın duruşu bu yönde." değerlendirmesini yaptı. Szejna, Polonya olarak iki devletli çözümü uzun zamandır desteklediklerini dile getirerek Filistinle diplomatik ilişkiler sürdürdüklerine de dikkati çekti.
İskoçya Başbakanı John Swinney, Trump'ın planına tepki gösterdi. Swinney, X'ten yaptığı paylaşımda, "Gazze'de aylarca süren toplu cezalandırma ve 40 binden fazla kişinin ölümünden sonra, Filistinlilerin evlerinden çıkarılması yönündeki herhangi bir öneri kabul edilemez ve tehlikelidir." ifadesini kullandı. İskoç lider, etnik temizliğin yapılmasına karşı çıkarak, sadece iki devletli çözümün kalıcı barışı getireceği değerlendirmesinde bulundu.
