HABER MERKEZİ
Dünyanın hemen her ülkesinden hiç durmamacasına gelen kayıt dışı ve kaçak göçmenler yüzünden giderek kalabalıklaşsa da, İstanbul’un nüfusunun aslında “azaldığı” ortaya çıktı!
Üstelik bu bilginin kaynağı, devletin resmî bir kuruluşunun, Türkiye İstatistik Enstitüsü’nün (TÜİK) verileri.
Verilere göre İstanbul’un nüfus artış hızı 2000’li yıllarla birlikte azalmaya başladı. Artış hızı nihayet 2020’de düşüşe geçti. 2019 yılında 15 milyon 519 bin 267 olan İstanbul’un nüfusu, 2020’de 15 milyon 462 bin 452’ye düştü.
2023’teki sert düşüşün nedenleri…
Bu düşüşün ardından 2021 ve 2022’de artan nüfus, 2023’te bu kez keskin bir düşüş gösterdi. 2022’de 15 milyon 907 bin 951 olan mega kentin nüfusu, son TÜİK verisinin kaydedildiği 2023’te 15 milyon 655 bin 924’a indi. Bu son veriye bakılırsa İstanbul’un nüfus artış hızı (-)16 civarında bulunuyor, yani ekside. 2024 yılı verileri henüz ortaya konmadı ancak, medyaya yansıyan “tersine göç, İstanbul’dan kaçış” türünden haberlere bakılınca, bu yıl da İstanbul nüfusunun azalışta olacağını tahmin etmek güç değil.
İstanbul’un nüfus artış hızının önce yavaşlayıp, 2022’den sonra keskin bir düşüşe uğramasının altında iki önemli etken yatıyor. Bunlardan biri hayat pahalılığı, ikincisi ise ülkeye kaçak giren yabancıların bu kenti adeta “bekleme odası” gibi kullanması.
İstanbul geçmiş yıllarda da her zaman Türkiye’nin en pahalı şehri oldu. Ancak Rusya-Ukrayna savaşı, küresel buğday krizi, mali sistemin bozulması, enflasyonun yükselmesi gibi birçok etkene bağlı olarak Türk ekonomisinin dengesini yitirmesi sonucu, tüm şehirlerde hissedilen hayat pahalılığı İstanbul’da daha can yakıcı ve belirgin yaşandı.
Böylelikle İstanbul’da geçim sıkıntısına düşen birçok kişi ve aile, hayat pahalılığının daha az etkilediği illere “tersine göç” gerçekleştirmeye başladı.
…Ve kaçak göçmenler!
İstanbul’un “kayıtlı” vatandaş nüfusunun azalmasının diğer önemli nedeni, bu büyük kentteki Suriyeli mülteciler ve ülkeye kaçak yollarla giren yabancılar. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı’nın 2024 yılı Mayıs ayında açıkladığı verilere göre İstanbul’da yaşayan Suriyeli sayısı 530 bin 748. Ancak gerçek rakamın, kente kaçak gelen Suriyelilerle birlikte çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor.
Suriyelilerle birlikte İstanbul için en önemli “kalabalık” sorununu kaçak göçmenler oluşturuyor. Organize insan tacirlerinin dünyanın birçok ülkesinden getirip, Avrupa’ya geçmek için “bekleme odası” gibi kullandırttığı İstanbul’da ne kadar kaçak göçmen bulunduğu bilinmiyor. Ancak sayılarının milyonu çok geçtiği düşünülüyor.
İstanbul’un nüfus tablosu
Resmî kayıtlara göre İstanbul’un nüfusunun 2000 yılından itibaren bu güne kadar seyri şu şekilde:
2000: 11 milyon 076 bin 840
2001: 11 milyon 292 bin 009
2002: 11 milyon 495 bin 948
2003: 11 milyon 699 bin 172
2004: 11 milyon 910 bin 733
2005: 12 milyon 128 bin 577
2006: 12 milyon 351 bin 506
2007: 12 milyon 573 bin 836
2008: 12 milyon 697 bin 164
2009: 12 milyon 915 bin 158
2010: 13 milyon 255 bin 685
2011: 13 milyon 624 bin 240
2012: 13 milyon 854 bin 740
2013: 14 milyon 160 bin 467
2014: 14 milyon 377 milyon 018
2015: 14 milyon 657 bin 434
2016: 14 milyon 804 bin 116
2017: 15 milyon 29 bin 231
2018: 15 milyon 67 bin 724
2019: 15 milyon 519 bin 267
2020: 15 milyon 462 bin 452
2021: 15 milyon 840 bin 900
2022: 15 milyon 907 bin 951
2023: 15 milyon 655 bin 924
