Dünya

Netenyahu ABD’de ziyaret mi, gezi mi yapıyor?

Netenyahu, zamanlaması manidar Washington ziyareti için ne planladı? Geride umursanmaz hisseden esir aileleri ve yıkım bırakan Netenyahu’yu ABD’de ne bekliyor?

Abone Ol

Netenyahu’nun bavulu

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, hem İsrailliler hem de ABD yönetimi tarafından Gazze savaşını sona erdirme baskısı altında Washington’a gitti.

Netanyahu, yola çıkmadan önce yaptığı açıklamada "Başkan kim olursa olsun İsrail, ABD'nin en güçlü müttefikidir." ifadeleri ile her iki siyasi kanadı selamladı.

Netanyahu’nun  Washington ziyareti, 7 Ekim'de Gazze'de girdiği savaştan  bu yana ilk yurtdışı seyahati olacak.

Netenyahu’nun planı; Biden ile "rehinelerin serbest bırakılması, Hamas'ın yenilgiye uğratılması, İran'ın terör ekseniyle yüzleşmeyi ve İsrail vatandaşlarının tamamının kuzey ve güneydeki evlerine güvenli şekilde dönmesinin sağlanmasını" konuşabilmek.

 Ancak hafızasında, bu planlarını Biden’dan yediği, “İsrail Gazze'deki tutumunu değiştirmezse, sizi destekleyemeyeceğiz" ültimotomu ve  2020'de başkanlık seçimlerini kazanan Biden’ı tebrik edince, Trump’ın, "Onu s…ir et" sözleriyle kaale alınmadığını gösteren açıklamalar var.

Bu yüzden yola çıkmadan önce basına konuşan Netanyahu, İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne yürüttüğü saldırılarda verdiği destek nedeniyle Biden'dan övgüyle söz etti.  

Netenyahu, Biden ile görüşebilecek mi?

Netenyahu Washington’a varmadan önce, "ziyaretinin Biden'a uzun ve seçkin kariyeri boyunca İsrail için yaptığı şeylerden dolayı teşekkür etmek için bir fırsat olacağı" ifadeleriyle belirttiği, “görüşme umudu” gitti.

 "Amerikan halkı bir sonraki başkan olarak kimi seçerse seçsin, İsrail'in, ABD'nin Ortadoğu'daki vazgeçilmez ve güçlü müttefiki olmaya devam edeceğini söyleyeceğim." diyerek eli boş dönmemeyi de kendince garantiledi.

Daha ilk gün, 21 Temmuz Pazartesi gerçekleşmesi düşünülen Netenyahu-Biden görüşmesinin, sağlık durumu gerekçesiyle önce Salı gününe ardından da 25 Temmuz Perşembe gününe ertelendiği bildirildi.  

Netenyahu’yu ABD’ye kimler götürdü?

Ancak ABD Kongresi'nde yapacağı konuşmanın tarihi hâlâ 24 Temmuz olarak görünüyor. Çünkü, İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşına ve Washington'ın Ortadoğu müttefikine verdiği desteğe karşı çıkan aktivistlerin, Çarşamba günü ABD Kongre Binası'nda Netenyahu’yu protesto edeceği bildirildi.

Ayrıca, aralarında Bernie Sanders'ın da bulunduğu çok sayıda Kongre üyesi, konuşmayı boykot edeceklerini ve katılmayacaklarını açıkladı.

Netanyahu'nun Kongre'de hitap etmesi için davet edilmesinin de, Biden'ı İsrail'e yeterli desteği göstermemekle suçlayan Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçiler tarafından organize edildiği belirtiliyor.

Üst düzey bir İsrailli yetkili, Netenyahu’nun kongredeki konuşmasının, ABD'nin savaş sırasında İsrail'i desteklemesi gerektiği konusunda iki partili bir mesaj içereceğini söyledi.

İsrailli yetkili, Netanyahu'nun Biden ile yapacağı görüşmeye ilişkin ise, Filistinlilerin Gazze'nin güneyinden kuzeyine kadar hareketlerinin izlenmesi ve Gazze-Mısır sınırının kontrolünün sağlanması gibi yeni talepleri için ABD'nin desteğini almak amacıyla kullanmak istediğini söyledi.

Netanyahu ayrıca Pazar günü Demokrat Parti'nin muhtemel başkan adayı olan ve  halihazırdaki  ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris'le de bir araya geleceği bildirildi.

İsrail için kim daha iyi?

İsrailli araştırmalara göre, başkanlık seçimi birkaç ay önce yapılsaydı Yahudi seçmenlerin büyük bir çoğunluğu Trump hakkında olumsuz görüşe sahip ve Biden'a oy verecekti.

Amerikalı Yahudiler, Trump'ın başkanlığı döneminde İsrail yanlısı politikasını memnuniyetle karşılasalar da geleneksel olarak ekonomik/sosyal konularda liberal tutumları benimseme eğiliminde olmuşlar ve  Demokratların başkan adayına oy vermişler.

Trump'ın, Yahudi damadı Jared Kushner'ın İsrail'e yönelik politikası üzerinde büyük etkisi olduğunu düşünüyorlar.

Buna rağmen, İsrail'in kazan-kazan durumunda olduğu ve iki adaydan hangisi seçilirse seçilsin büyük bir fark yaratmayacağı görüşü hakim. 

İsraillilerin güven konusunda da, Kamala Harris’in, Demokrat Parti'nin Sanders liderliğindeki ilerici kanadıyla siyasi bağlarını, Trump’ın ise “fevri davranışları” nı denk görüyor.

Netenyahu ABD’de, Hamas Çin’de

Öte yandan, perşembe günü İsrail heyeti de Hamas ile müzakere görüşmelerine yeniden başlayacak.

Netenyahu ABD’de destek ararken, Çin'in başkenti Pekin'de bir araya gelen Hamas, El Fetih ve İslami Cihad temsilcilerinin, ulusal uzlaşı görüşmelerinde ön anlaşmaya vardığı duyuruldu.

Ayrıca, İsrail'de yakın zamanda yapılan anketler, İsraillilerin %72'sinin hemen  ya da  savaştan sonra istifa etmesini istediğini gösterdi.