Ercan Çankaya - Haber Merkezi
Mısır’daki ateşkes görüşmeleri devam ederken İsrail bugün bir yandan Lübnan’ın güneyini vurdu.
İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, Hizbullah’ın İsrail’e yönelik geniş çaplı bir saldırı hazırlığında olduğunu söyleyerek Lübnan’ın güneyine saldırıların başladığını açıkladı. Hagari, aynı açıklamada “Az önce Lübnan’dan İsrail topraklarına füze ve roketli saldırılar düzenlendi. Bunun üzerine İsrail bölgelerinde sirenler aktifleştirildi” ifadelerini kullandı.
Hizbullah ise örgütün üst düzey komutanı Fuad Şükür'ün Beyrut'ta öldürülmesine yanıt olarak İsrail'i 320 katyuşa füzesiyle vurduğunu açıkladı.
İsrail'de 48 saatlik olağanüstü hâl ilan edilirken Pentagon, Amerika'nın İsrail'i, İran ve bölgedeki vekillerinin saldırılarına karşı savunacağını bildirdi.
Uluslararası kamuoyu yeterli baskıyı uygulamıyor
Tüm bu gelişmelerin ne anlama geldiğini, bundan sonraki süreçte neler olacağını, Gazze’de yakın zamanda bir ateşkesin mümkün görünüp görünmediğini Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Murat Cingöz’e sorduk.
Ateşkes süreci devam etse de Hamas’ın bilfiil katılmadığının altını çizen Dr. Murat Cingöz, Hamas liderliğinin aldıkları karara göre İsrail’in eski ateşkes görüşmelerinde kararlaştırılan ön şartlara uymadan sürece katılmayacaklarını ifade etti.
İsrail’in 3 4 günlük kısa ateşkeslerle hem kendi ordusuna nefes aldırıp hem uluslararası kamuoyunu rahatlatma stratejisini izlediğinin altını çizen Cingöz, Hamas’ın bu oyunun bir parçası olmak istemediğini vurguladı.
Biden yönetiminin İsrail’de Netanyahu yönetimine yaptığı çağrıların ateşkesi sağlamak adına yeterli baskıyı oluşturamadığını söyleyen Cingöz, Netanyahu’nun da şu an kesinkes bir ateşkes istemediğine dikkat çekti.
Beklenmedik bir gelişme olmazsa yakın zamanda ateşkes yok
İsrail iç kamuoyunda mevcut çatışmayı protesto eden bir kitle bulunsa da Netanyahu iktidarının savaşın devamının iç politikada elini daha fazla güçlendireceği öngörüsünde bulunduğuna dikkat çeken Cingöz; uluslararası kamuoyundan gelen baskının da yetersiz olduğu bu durumda beklenmedik bir gelişme olmazsa ateşkesin yakın zamanda mümkün görünmediğinin altını çizdi.
Geçtiğimiz Ekim ayından bu yana devam eden savaşta Gazze’nin altyapısının yüzde 80’inin yok olmuş durumda olduğuna, ilaç temininde çok büyük sıkıntılar yaşandığına işaret eden Cingöz, camilerin vurulmasının, sivillerin öldürülmesinin insani dramın boyutunu artırdığını ifade etti. Sivillerin öldürülmesinin “yanlışlıkla” değil, “bilinçli bir stratejinin sonucu” olduğuna dikkat çeken Cingöz, İsrail’in kendisinin de kayıp verdiği bu durumda Netanyahu yönetiminin iç politika hesapları sebebiyle ateşkesin mümkün görünmediğini söyledi.
Gerilim, İsrail’in bilinçli çabaları nedeniyle artıyor
Öte yandan Hizbullah’ın İsrail’in Beyrut’ta gerçekleştirdiği Fuad Şükür suikastına hâlâ kapsamlı bir yanıt vermediğine dikkat çeken Cingöz, çatışmanın bugün itibarıyla şiddetini artırdığına işaret ederek İsrail’in “önleyici şiddet” açıklamasının ABD’nin 2003 yılında Irak Savaşı dönemindeki söylemini anımsattığını vurguladı.
İsrail’in bugün Lübnan’a 100 kadar uçakla bir saldırı gerçekleştirdiğine, Lübnan’ın da buna mukabil yaklaşık 320 roketle karşılık verdiğini hatırlatan Cingöz, Hizbullah İsrail çatışmasının önümüzdeki günlerde de bu düzeyde devam etmesinin Gazze’de ateşkesi bir başka bahara bırakacağı değerlendirmesinde bulundu.
İsrail’in gerilimi bilinçli olarak artırmaya çalıştığını belirten Cingöz, önümüzdeki süreçte iki tarafın da kayıplarının artacağını söyledi. Öte yandan Cingöz, İran’ın da Haniye suikastına hâlâ bir yanıt vermediğine dikkat çekerek düşük şiddette bir hava saldırısı gerçekleşebileceği gibi İsrail’li bir yetkiliye suikast düzenlenmesinin de mümkün olduğunu söyledi. Suikast durumunda savaşın şiddetini artıracağını söyleyen Cingöz, Yemen’deki Ensarullah’ın da ağır ve etkili bir saldırıya hazırlandıkları açıklamasını hatırlattı.
Yahya Sinvar tercihi açık bir mesaj
Hamas’ın ateşkes görüşmelerine bilfiil katılmadığı, Netanyahu’nun ateşkesten kaçınmak için elinden geleni yaptığı, Hizbullah’la çatışmanın şiddetini artırdığı bu durumda ateşkesin pek mümkün görünmediğini belirten Cingöz; ateşkesin gerçekleşebilmesi için gerek Türkiye, Katar, Mısır gibi bölge ülkelerinin gerekse büyük güçlerin İsrail üzerindeki baskının şiddetini artırması gerektiğini söyledi.
Ayrıca Hamas’ın Haniye suikastı sonrası Yahya Sinvar gibi Gazze’de yaşayan ve askeri yönü ağır basan bir figürü lider seçmesinin açık bir mesaj olduğunu belirten Cingöz, anlatılmak istenenin “Sen sert bir çatışma istiyorsan ben de bundan kaçınmam” olduğunu söyledi. Hamas liderliğinde kararların müzakere yöntemiyle alındığına, yani bundan Hamas’la ateşkesin mümkün olmadığı gibi bir sonuca varılmaması gerektiğine işaret eden Cingöz, öte yandan Hamas’ın mesajının da açık olduğunu söyledi.
Hizbullah’ın hem lojistik imkanlar hem de ateş gücü itibarıyla Hamas’tan çok daha güçlü bir örgüt olduğuna dikkat çeken Cingöz, İsrail-Hizbullah çatışmasının yoğunlaşmasının ateşkesi çok ileri bir tarihe erteleyeceğinin altını çizdi.