Son dönemde ortaya çıkan sahte döviz krizi, hem piyasaları hem de vatandaşları endişelendirdi. Türkiye'ye kaçak yollarla sokulan sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların tespit edilememesi, bankalar ve döviz bürolarında tedbirlerin artırılmasına yol açtı. Sahte banknotların bankamatik ve para sayma makinelerinden bile geçmesi krizin boyutunu gözler önüne sererken, uzmanlar vatandaşların mağdur olmaması için dikkat etmeleri gereken noktaları sıraladı.
İşte sahte dolarların güvenilir bir şekilde ayırt edilmesine yardımcı olacak yöntemler:
1. Renk Değiştiren Mürekkep Kontrolü
50 Dolar:
1997 baskılı 50 dolarlık banknotlarda ön yüzünde bulunan “50” rakamına dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görülüyor.
2004 baskısında ise bu rakam, yukarı ve aşağı eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşüyor.
100 Dolar:
1996 ve 1999 baskılarında, banknotun ön yüzünde yer alan “100” rakamı dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte değişim gösteriyor.
2011 baskısında ise bu renk geçişi bakırdan yeşile dönüşüyor.
2. Mikro Yazılar
50 Dolar:
1996 baskılı banknotlarda, portrenin etrafındaki çerçeve çizgilerinde “THE UNITED STATES OF AMERICA” mikro yazısı bulunuyor.
2004 baskılarında ise gömlek yaka çizgilerinde “USA 50” ve “USA FIFTY” ifadeleri yer alıyor.
100 Dolar:
1996 baskılı banknotlarda, Franklin portresinin çerçeve kenarlarında “THE UNITED STATES OF AMERICA” yazısı mevcut.
2011 baskısında ise altın renkli tüy kalemin bulunduğu alanda “ONE HUNDRED USA” ibaresi yer alıyor. Ayrıca banknot üzerindeki şeritlerde küçük “100” rakamları mikro yazı olarak görülüyor.
3. Filigran ve Hologram Şerit Kontrolü
Orijinal banknotların ön yüzünde, ışığa tutulduğunda görülebilen portre filigranı bulunur.
2011 baskılı 100 dolarlık banknotlarda, banknotun mavi güvenlik şeridi içinde hareket eden küçük rakamlar gözlemlenebilir.
4. Renk ve Kağıt Kalitesi
Orijinal dolar banknotları, mat bir dokuya ve yüksek kaliteli pamuk esaslı bir kağıda sahiptir.
2004 baskılı 50 dolarlık banknotlarda mavi, kırmızı ve yeşil renk tonları; 2011 baskılı 100 dolarlık banknotlarda ise mavi, turuncu ve sarı renk geçişleri dikkat çeker.
5. Sahte Doları Anlamak için Pratik Yöntemler
Parayı Işığa Tutun: Banknotlarda filigran ve şerit görünüp görünmediğini kontrol edin.
Elle Dokunun: Orijinal banknotların dokusu, sıradan kağıtlara göre daha farklıdır.
Büyüteçle İnceleyin: Mikro yazılar ve desenler detaylı incelendiğinde sahte olanlar kendini belli eder.
Renk Geçişlerini Gözlemleyin: Banknotu eğdiğinizde renk değişimleri net olarak görülmelidir.
Vatandaşlara Öneriler
Bankalar Üzerinden Alım Yapın: Dolar alımlarınızı mümkün olduğunca bankalardan gerçekleştirin.
Seri Numaraları Not Edin: Döviz bürolarından yapılan işlemlerde alınan paranın seri numaralarını kayıt altına alın.
Makbuz Almayı Unutmayın: Hem banka hem de döviz bürolarında yapılan işlemlerde mutlaka makbuz alın ve fotokopisini saklayın.
Sahte Banknot Krizinin Ardındaki Gerçekler
Sahte dolarların çoğunun yurt dışında basıldığı ve Türkiye’ye Güneydoğu ile Bulgaristan sınırından kaçak yollarla sokulduğu belirtiliyor. İlk büyük vakalar, Antalya ve Gaziantep gibi şehirlerde yaşanırken, piyasaya sokulan sahte banknot miktarının yüz milyonlarca dolar olduğu tahmin ediliyor.
Ancak TÜYEMDER Başkanı Methi Şeren, sahte dolar iddialarının abartıldığını ve halkın paniğe kapılmaması gerektiğini ifade etti.
Siz de bu yöntemlerle sahte dolarları kolayca tespit edebilir, mağduriyetlerin önüne geçebilirsiniz. Güvenilir işlem noktalarını tercih ederek, piyasada oluşabilecek risklere karşı önleminizi alın.
