MERT SAYAN – HABER MERKEZİ
Suriye’deki rejim değişikliğiyle birlikte, Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin geri dönüş süreci başlıyor.
Bu süreç, Türkiye ekonomisinde olumlu-olumsuz bazı beklentilere yol açarken, Suriye’nin yeniden inşası için iş gücü ve sermaye ihtiyacı doğuracak. Ayrıca, geri dönüş, iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerini ve sınır ötesi iş birliğini artırarak bölgesel ekonomik entegrasyonu güçlendirebilir.
Suriyelilerin gidişinin Türkiye içinde kesinlikle işsizliği azaltacağını belirten Ekonomist Hikmet Baydar; “Türkiye’deki sermayenin Suriye’ye gidişi çok kısa sürede olmaz” dedi.
Suriye’ye dönen insanların orada yatırım yapıp üretmek isteyeceklerini söyleyen Baydar, hızlı şekilde döviz bozulduğuna dikkat çekerek, şu şekilde konuştu:
“Son günlerde hızlı bir şekilde döviz bozulma olduğunu görüyorum. Yani dolardan TL’ye dönüş var. Demek ki oradaki insanlar, yaşayışlarını TL ile gidereceklerine inandıkları için dövizle değil TL ile oraya gidiyorlar. Hızlı bir bozulma var çünkü”.
Suriye’ye dönen insanların buradaki düzenlerine benzer bir ortam kurmak istediklerini ifade eden Baydar, bu durumun Türkiye ticaretini artırıcı bir faktör olacağını vurguladı. Ayrıca, Suriye’nin yapılanmasında Türkiye ile TL cinsinden ticaretin kesinlikle artacağını söyleyen Baydar; “Buradaki firmaların ciddi şekilde cirolarının artması ve aynı zamanda kâr üretiminin de artmasının son derece büyük bir ihtimal diye düşünüyorum” ifadeleri kullandı.
“Suriye’nin toparlanması 2 ila 5 yıl sürer”
Öte yandan, Suriye’de ekonominin normale dönüş sinyallerinin kolay olmayacağının altını çizen Baydar; “Ekonomiden önce gelirlerine bakmamız lazım. Ne gelir elde ediliyor? O gelirlere göre ancak bunu söylemek mümkün. Eğer para varsa, 1 yıl içerisinde bile toparlayabilirsiniz. Eğer para yoksa bunu biraz daha zamana yaymak lazım. O yüzden kaynaklara bakarak bunu söylemek daha doğru ama tahminime göre 2 ila 5 yıl arası sürer” diye konuştu.
Suriye’de öncelikli ihtiyaç, güvenlik
Suriye ekonomisinin düzelmesi için gerekenlerin başında güvenliğin sağlanması geldiğini söyleyen Baydar, daha sonra ise kentsel yaşam alanlarının daha uygun hale getirilmesi için faaliyetler yürütülmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, önümüzdeki süreç içerisinde bölgeye malzeme tedariği yapan firmalarda da ciro artışı olacağına dikkat çekti.
“Yurt dışı piyasalara negatif etkisi olmaz”
Suriye’deki bu gelişmeler bağlamında yurtdışı piyasalardaki hareketlenmenin ne şekilde olabileceğini değerlendiren Ekonomist Hikmet Baydar, şöyle konuştu:
“Suriye’de yaşananlar, yurtdışı piyasalarda herhangi bir dalgalanmaya yol açmaz. Aksine, sonuçta sorunlu bir bölge, diktatör devrildi. Dolayısıyla önümüzdeki süreç içerisinde gelişmekte olan ülkeler için de olumlu bir hava yaratabilir. O yüzden yurtdışı piyasalarda negatif bir etkisi olacağını düşünmüyorum”.
