Taraklı jelatin (Mnemiopsis leidyi) dünyada ortaya çıkan en eski canlılardan biri, belki de ilki kabul ediliyor. Bir bilimsel araştırma ekibi, bu canlıların birkaçının tek bir bedende birleşip, bir tek sinir sistemi ve bir tek sindirim sistemine sahip tek bir canlı haline gelebildiğini keşfetti. Keşif bilim dünyasını hem çok şaşırttı hem karıştırdı.
Woods Hole Oşinografi Enstitüsü’nden Kei Jokura ve ekibinin yaptığı keşif, biyolojinin temel bazı açmazlarını ve sorunlarını da gündeme getirdi.
LABORATUVARDA BİRLEŞTİLER
Jokura ve ekibi ilk olarak, 2023 yılı ortalarında, laboratuvarda iki taraklı jelatinin birleştiğini gözlemledi. Jokura, Colorado State Üniversitesi’nden Mariana Rodriguez-Santiago ile işbirliği yaparak deneyi yeniledi. 10 jelatin çiftini petri kaplarında birleştirdiler ve 9 çiftin başarılı bir şekilde füzyon gerçekleştirdiğini gözlemlediler.
TARAKLI JELATİNİN BESLENMESİ
Taraklı jelatinler birleştiğinde yalnızca bedenlerinin değil, sindirim ve sinir sistemlerinin de bütünleşip tek bir sistem haline dönüştüğü gözlemlendi. Birleşen organizmalar, besinleri bir ağızdan alıp diğer bireyin sindirim sistemine aktarabiliyor ve atıkları ayrı anüslerden dışarı atabiliyor.
TARAKLI JELATİN DİĞER ORGANI NASIL KABUL EDİYOR?
Taraklı jelatinlerin füzyonu, vücudun “kendi” ve “başkasını” ayırt etmesini sağlayan allorecognition mekanizmasının bu canlılarda bulunmadığını gösteriyor. İnsanlarda organ nakillerinde organ reddine yol açan bu mekanizma, taraklı jelatinlerde bypass ediliyor ve bu durum hayatta kalma şanslarını artırabiliyor.
BİLİNÇ BİRLEŞMESİ
Araştırmacılar, birleşmenin yalnızca fiziksel değil, sinirsel açıdan da ne şekilde işlediğini anlamak için çalışmalarına devam etmek istiyor. Jokura, keşfin sinir sistemi ve bilinç gibi konularda yeni sorular ortaya çıkardığını belirterek; “Sinir ağlarını görselleştirerek, birleşmiş bir bilinç gibi bir kavramı keşfedebiliriz” dedi.
İLK HAYVAN TARAKLI JELATİN
Taraklı jelatin, dünyada oluşan en eski hayvanlardan biri olarak biliniyor ve evrimsel tarihteki yerleri, sinir sistemlerinin nasıl geliştiğini anlamada kilit rol oynuyor. Norveç Bergen Üniversitesi’nden Evrimsel Biyolog Pawel Burkhardt; “Bu canlılar, hayvanların evrimleştiği ilk dönemlerde yer alıyordu” diyerek keşfin önemine dikkat çekti.
İLK ÇOK HÜCRELİ CANLILARA İLİŞKİN İP UÇLARI VERECEK
Deney sonuçları, hakemli bilim dergisi Nature’de yayınlandı. Bu keşif, taraklı denizanası olarak bilinen deniz canlısının, karmaşık bir sinir sistemine sahip olmasına rağmen dünyadaki ilk çok hücreli canlıların hangileri olduğuna ve nasıl göründüklerine ilişkin sorunun yanıtı olabileceğini ortaya koydu.