İSVEÇ'İN NATO ÜYELİĞİ
Nisan 2023'te Finlandiya'nın üyeliği tamamlandı. Bu süreçte çok yoğun şekilde toplantılar yapıldı. Ortak heyetler oluşturuldu. İsveç ve Finlandiya ile konuları müzakere ettiler. Anayasa'larına kadar birçok adımlar atıldı. Farkındalık oluşturulması açısında önemliydi. Biz de Finlandiya'yı kabul ettik. İsveç'in üyeliğine geçtik. Terörizm bizim önemli konumuzdu. Savunma sanayi ile ilgili problemler var. Güvenlikle ilgili çerçeveye ilişkin bir sınır çizildi. 3'lü zirve yapıldı. NATO Genel sekreteri, İsveç Başbakanı ve Cumhurbaşkanımızın katılımıyla. Terörle mücadeleye ilave olarak Türkiye'ye yönelik yaptırımların olmaması gerektiğine yönelik ve Türkiye'nin AB üyeliği konusunu bir belgeye bağladık. Biz de çalışmalarımıza başladık. Sessiz bir diplomasi yürütüldü. Hollanda, Kanada ve bazı Avrupa ülkeleri yaptırımları kaldırdı. İsveç'le ilgili yasayı Meclis'ten geçirir geçirmez Biden kongreye mektup gönderdi.
ABD'NİN TÜRKİYE'YE F-16 SATIŞI
Kongre'nin bir takım şartları vardı. Bu yönde bir anlaşma olacağı yönde mutabakatınız oldu. Siz gönderdikten sonra 2 hafta bekleme süresi var. Önümüzdeki cumartesi bu süreç tamamlanacak.
F-35 VE S400
F-35'le ilgili problem, bizim kendi hava savunma yeteneklerimizi geliştirmemizin bir yansıması olarak ortaya çıktı. Rusya ile S400 anlaşmasını bahane göstererek, ABD bir tavır koydu. F-35'in üretici ortaklarından biriydik. Türkiye'nin maddi kaybı bir yana bir de kapasite kaybı da söz konusu. Zararı tanzim etme açısında yoğun çalışmalarımız var. Yunanistan ABD'nin satış listesindeydi. Yerden hava savunmanın önemi arttı. Batı'dan almak istediğimizin sistemleri verilmemesi bizi başka arayışlara arttık. Kendi ülkemizin güvenliğini sağlama adına her türlü araç gereci alma konusunda hükümlüyüz. S400'le ilgili gerekli karar verildikten sonra ROKETSAN'ın geliştirdiği hisar sınıfı hava savunma doktrinini uygulamaya başladık. Bu Cumhurbaşkanımızın çok önceden verdiği talimattı.
ABD VE İRAN ARASINDAKİ KRİZ: ATEŞLE OYNUYORLAR
Biz Gazze savaşının başından itibaren bölgesel yayılma riskini hep dile getirmiştik. Bu bize sürpriz olarak gelmedi. Karşılıklı vurmaları kontrollü gerginlik politikasıyla devam ettiğini görüyoruz. Belli bir aşamaya geçilmemesi noktasında bir yaklaşım var. Stratejik olarak bunun yayılmasını istemiyorlar. Bu ateşle oynamaktır. Böyle bir riskle karşı karşıyayız. Bunu müntahaplarımızla görüşüyoruz. Daha büyük bir yayılmaya karşı karşıya kalabiliriz.
PUTİN'İN TÜRKİYE ZİYARETİ
Putin'in ziyareti önceden planlanmış bir ziyaretti. Daha önceden gelmesi gerekiyordu. Cumhurbaşkanımızın ziyaretleri oldu. Bu ziyaretle bazı konuları tekrar görüşme imkanı olacak. Cumhurbaşkanımız kendisisyle düzenli olarak görüşüyor. Türkiye ile Rusya arsında ciddi bir enerji anlaşması var. Akkuyu Nükleer Santrali var. Buna ilaveten güvenlik konuları var. Özellikle Suriye'ye merkez alan. Türkiye'nin PKK/YPG konusunda hassasiyetleri var. İki lider öncesinde defaatle konuşulmuş konular. Verilen ve tutulmayan sözler var. Bu bizim canımızı sıkan bir konu. O bölgede Rusya ile Türkiye arasında çatışmamamızlık anlaşması var. Bu her zaman sağlıklı işlemiyor maalesef. Rusya'nın da bizden beklentisi var bölgede. Bunlara bağlı olarak müzakereler yapılıyor.
BÖLGESEL YAYILMADAN KAÇINMALI DURUM İYİ DEĞİL
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katıldığı canlı yayında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Fidan, ABD ile İran'ın kontrollü çatışmasına ilişkin "Bölgesel yayılmadan kaçınmak lazım. Durum iyi değil. Daha büyük bir yayılmayla karşı karşıya kalabiliriz" ifadelerini kullandı.
Fidan, İsrail’in güvenlik peşinde olmadığını, İsrail’in daha fazla toprak peşinde olduğunu, Filistinlilere kendi devletini verdiği gün İsrail’in zaten güvenli olacağını söyledi. Fidan, bölge ülkeleri olarak sorumluk almaya hazır olduklarını söylediklerini hatırlatarak, "İki devletli çözümü gündeme getirirken bu sefer farklı olarak, metodolojik olarak da garantörlük mekanizmasını öne sürmemizin arkasında bu yatıyordu" İfadelerini kullandı.
