Bu yılın başında belirlenen 17 bin TL'lik asgari ücret artan enflasyonla birlikte alım gücü 11-12 bin TL seviyelerine indi. Sene ortasında zam yapılmaması vatandaşı zorlarken, bugünlerde herkesin konuştuğu konu yeni asgari ücret zammı.
Asgari ücret tahminleri başladı
SGK uzmanları, zam beklentisini %20 ile %25 oranlarında değerlediriyor.
Konuyu değerlendiren en umutlu tabloyu çizen EKOL TV’ye konuşan SGK uzmanı İsmet Çetinkaya oldu.
Çetinkaya, beklentisinin %38 olduğunu belirterek adeta vatandaşın yüreğine su serpti.
Asgari ücret konusunda hesaplamaların devam ettiğini belirten İsmet Çetinkaya, beklentiyi yükseltecek değerlendirmesini şu ifadelerle açıkladı;
"Baz alınacak farklı raporlar var. Beklenen enflasyon ve gerçekleşen enflasyon var. Hedeflenen enflasyon %41.5 İşverenle hükümet toplanacak müzakareler başlayacak. Asgari ücreti etkileyecek IMF detayı da var. Türkiye'ye 1.9 milyar dolarlık kredi sağladı. Bu da asgari ücretin belirlenmesi konusunda önemli. IMF'nin telkinlerinde asgari ücretin zamlanması konusunda %14'lük bir öneri geldi. 17 bin TL olan asgari ücretin enflasyona birlikte alım gücü 11-12 bin TL seviyelerine indi.
Benim tahminim %38 oranında bir zam olması! Öngörüm asgari ücretin 2025 yılında 23.500 TL olması!"
Yatırımcıların önerileri umudu kırıyor
Ancak yabancı kurumların ve ekonomistlerin en yüksek tahmini ise yüzde 30.
Deutsche Bank, Ekim başında Türkiye'de ekonomi yönetimi, banka yöneticileri, ekonomistler ve akademisyenlerle yaptığı görüşmelerin ardından hazırladığı raporda 2025 için genel beklentinin yüzde 25-30 arasında bir artış olduğunu açıkladı. Deutsche Bank’ın değerlendirmesinde, yüzde 30'un üzerinde bir artışın, işletmeleri zor durumda bırakacağı ve enflasyon beklentilerini bozacağı yönünde olduğu belirtildi.
IMF Türkiye Şefi James Walsh ise 23 Ekim’de yaptığı açıklamada Türkiye’nin asgari ücret artışından kaçınması gerektiğini söyledi.
Walsh, 2024 yılbaşında asgari ücrete yüzde 49 arttırıldığını hatırlatarak “enflasyonun yüksek olduğu birçok ülkeden edindiğimiz deneyimlere göre, asgarin ücretin bu oranda artırılması, enflasyon beklentileri için büyük bir çıpa oluşturuyor. Yetkililerin bir denge kurması gerekiyor ve bunun farkındalar" dedi. Walsh, bunun yerine düşük gelirli hanelere nakit transferleri yoluyla destek sağlanmasını önerdi.
Merkez Bankası ve hükümetin yaklaşımı
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan da, dün ABD'de yabancı yatırımcılarla bir araya geldi. Toplantı basına kapalı olsa da Bloomberg'den Jorgelina do Rosario, toplantıya katılan yatırımcılara dayandırdığı haberinde Fatih Karahan’ın enflasyon görünümü ile tutarlı olarak, yüzde 25 civarında bir ücret artışının makul olabileceğini söylediğini yazdı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yorum yapmaktan kaçınarak, “Asgari ücret sendikaların, işverenlerin ve hükümetin müzakereleri sonucu belli oluyor, şu aşamada benim yorum yapmam uygun olmaz” dedi.
Ancak enflasyonu düşürmek istediklerini söyleyen Şimşek, "Merkez Bankasının enflasyonu tek haneli rakamlara düşürmesine yardımcı olmak istiyoruz. Reformlar için mali alan yaratmak istiyoruz." Diye belirtti.
Öte yandan TÜRK-İŞ'in açıkladığı verilere göre açlık sınırı 19 bin 830 TL. asgari ücretin 2 bin 828 TL üzerinde.
Hükümet asgari ücret için işçi ve işveren temsilcileriyle Aralık'ta masaya oturucak. Asgari Ücret Tespit Komisyonu en az 4 toplantı yapacak.