Batı’dan Taliban hükümetine resmi adım
ABD’nin Afganistan’dan tamamen çekilmesinin 3. yılı geride kalırken, bazı AB ülkelerinin Taliban hükümetini tanımaya ve ülkedeki büyükelçiliklerini açmaya hazırlandığı bildirildi.
Bloomberg ‘e bilgi veren kaynaklar, İtalya ve İspanya’nın aralarında olduğu AB ülkelerinin, Taliban ile diplomatik ilişkileri başlatma kararı aldığını ve ülkedeki büyükelçiliklerini açmaya hazırlandığını bildirdi.
Söz konusu ülkelerden, öne çıkan İtalya, geçtiğimiz günlerde ilk adımı attı.
Taliban’ın başa geçmesiyle Afganistan'daki büyükelçiliklerini kapatan ABD ve Batı ülkeleri, diplomatlarını Doha’ya göndermiş, konsolosluk hizmetlerini buradan sürdürmüştü.
ABD ve Avrupa ülkeleri bu süreçte, Taliban hükümetini kapsayıcı olmama, özellikle kadın ve azınlık haklarına riayet etmemekle eleştirmeye devam etti.
Fakat Taliban ile diyalog girişimleri de başta bölge ükeleri tarafından ABD ve Avrupa’nın hedefinde olma pahasına devam etti.
Uluslararası kamuoyunun teşvik edilmesine ön ayak olan bu görüşmelerde amaç, Taliban’ın meşruiyetinin artırılmasından ziyade yıllardır süren savaşlarda yorgun düşmüş Afgan halkının Taliban’a uygulanan ambargo ve uluslararası izolasyondan daha fazla etkilenmesinin önüne geçmekti.
Dünya’ya entegrasyon konusunda ısrarlı olan Taliban ise, “Her ülkenin kendisine özgü hükümet sistemi bulunduğunu” belirterek, Afganistan'da kendi kurdukları hükümete saygı gösterilmesi gerektiğini söyledi. Norveç, İsviçre, Türkiye, Çin, Katar, Rusya, Pakistan ve Özbekistan gibi birçok ülkeye heyetler göndererek yönetiminin resmen tanınmasını istedi.
İtalya ve İspanya Büyükelçileri’nin Kabil’e dönme hazırlıkları başladı
İlk somut adım atan ülkelerden olan İtalya’nın Kabil Büyükelçisi, geçtiğimiz günlerde Kabil’i ziyaret etti.
İtalya Dışişleri Bakanı Antoni Tajani, Roma’nın Taliban ile diplomatik ilişkiler kurmak üzere ‘çalışmalara başladığını’ ve Büyükelçinin Kabil’e gittiğini doğruladı.
Tajani, Afganistan’da insan hakları sorunlarının olduğunu, çözümün son derece karmaşık olduğunu ve zaman alacağını belirtti.
İspanya’nın ise Kabil’de büyükelçilik binası var ancak henüz açılmadı.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, güvenlik meselesi halledildikten sonra mümkün olan en kısa sürede büyükelçinin Kabil’e gideceğini söyledi. İspanya Büyükelçiliği, bir ay önce planlanan açılışı, üç İspanyol vatandaşının öldüğü IŞİD saldırısı nedeniyle ertelenmişti.
Bloomberg‘e konuşan bir yetkililerin açıklamalarında, Kabil’deki büyükelçiliklerin tekrar açılması konusunda bir çözüme kavuşturulması gerektiği belirtilirken, diplomatların güvenliği sorunu bu adımların önünde engel olarak gösterildi.
Avrupalı diplomatlar, Afganistan’daki diplomatik varlığa ilişkin bir fikir değişikliği olduğunu ifade ederken, kalkınma projelerinin hayata geçirilmesi, kadın haklarının korunması ve genel olarak ülkede stratejik bir varlığın tesis edilmesinin gerekli olduğunu vurguladı.
Türk iş adamları Kabil’de
Diplomatik misyonlarını çekmeyen Türkiye ise, uzun yıllar süren savaşların ardından ekonomik kalkınma çabası içerisinde olan Afganistan’a bu süreçte de desteğini sürdürdü.
Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) mensubu bir grup iş adamı, yeni işbirlikleri hedefiyle bu hafta Afganistan'ı ziyaret etti.
Halihazırda Kabil’de bulunan İGİAD mensubu 23 Türk iş adamı, 4 günlük ziyaretleri kapsamında hükümet yetkilileri ve Afgan iş adamları ile görüşerek yatırım imkanları hakkında görüş alışverişinde bulundu.
İGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akça, tekstil, maden, inşaat ve bilişim gibi çeşitli alanlardaki üyelerinin yatırım ve tecrübelerini Afgan halkıyla paylaşmak istediklerini belirtti.
Taliban’ın meşruiyet krizini aşması kadar önemli olan yönetimin inşasını güçlendirecek tecrübe paylaşımına olan ihtiyacı gideren bu ziyaretler ülkeler arasındaki işbirliğini geliştirirken uluslararası kuruluşlara da cesaret veren adımlar olarak değerlendiriliyor.
