Fransa, 17 bin kilometre uzaklıkta bulunan kolonisi Yeni Kaledonya`da 5 aydır uyguladığı sokağa çıkma yasağını uzattı.
Yeni kaledonya yerlileri kanaklar, on yıl önce adaya yerleştirilen fransızların oy kullanmalarının yolunu açan anayasa tasarısına karşı çıkıyor.
Fransa, Hint Pasifik`teki kolonisi Yeni Kaledonya`da mayıs ayında güç kullanarak bastırdığı bağımsızlık yanlısı hareketine yönelik yasaklara devam ediyor.
Sokağa çıkma yasağı uzatıldı
Yaklaşık 5 aydır devam eden gece saatlerinde uygulanan sokağa çıkma yasağı 2 Aralık`a kadar uzatıldı, yürüyüş ve toplanma yasağının ise 20 Aralık`a kadar süreceği bildirildi.
Hint-pasifik`teki yeni kaledonya`da halk, Fransız hükümetinin yerli halkın seçimlerdeki etkisini azaltacak anayasal reformuna karşı çıkıyor.
Ada`da mayıs ayında reforma karşı harekete geçen yerliler, tutuklu kalmak üzere fransa`ya gönderilen Kanak lider Christian Tein`in de aralarında bulunduğu bağımsızlık yanlılarının geri gönderilmesini ve Fransız hükümetinin anayasal reformunu geri çekmesini istiyor.
Yerliler, ayrıca bağımsızlık yanlılarını bastırmak için Fransız hükümetinin adaya sevk ettiği 3 bin askerden oluşan Fransız güvenlik güçlerinin yanı sıra Fransız Yüksek Komiseri Louis Le Franc ve Savcı Yves Dupas`ın adadan ayrılmasını talep ediyor.
Adada ayrıca yaşam standartlarının Fransa anakarasının çok altında olmasına karşı tepkiler artıyor.
Ancak Yeni Kaledonya`nın yerli halkı Kanakların asıl derdi, Fransız hükümetinin anayasal reform girişimi.
Hükümetin, en az 10 yıldır adada yaşayan Fransızların yerel seçimlerde oy kullanmasının yolunu açaçacak Anayasa değişikliğini, 1988`de imzalanan Noumea Anlaşması`na aykırı buluyor.
Yeni Kaledonya, anlaşma ile özerklik statüsü kazanmış ve yerli halkın kendi topraklarında azınlık statüsüne düşmesini önlemek için oy kullanma hakkı, 1998`den önce adada ikamet eden kişiler ve onların çocuklarıyla sınırlandırılmıştı.
Fransa`da bu yıl yapılan genel seçimlerde Ulusal Meclis'e girmeye hak kazanan ilk Kanak milletvekili Emmanuel Tjibaou, adanın önde gelen bağımsızlık yanlısı partisi Kaledonya Birliği`nin başkanı seçildi.
Tjibaou`nun partinin yönetim kurulunda bağımsızlık yanlısı aktivistlere yer vermesi, bağımsızlık karşıtlarının tepkisini topladı.
Martinik ve Guadeloupe’de şiddetli protestolar
Öte yandan Fransa'nın denizaşırı kolonileri Martinik ve Guadeloupe’de durum Yeni Kaledonya’dan farklı değil. Son zamanlarda yaşam standartlarının Fransa anakarasının çok altında olmasına tepki gösteren gruplar sokağa inerek protesto düzenleniyor.
Martinik Adası’nda hayat pahalılığı protestoları şiddet olaylarına dönüştü.
Sokağa çıkma yasağına rağmen devam eden protestolarda, araçlar ateşe verilirken, polise taş ve molotofkokteylleriyle saldırı düzenlendi. Yetkililer, şiddet olaylarına karışan çok sayıda kişiyi gözaltına aldı.
Bir diğer sömürge toprağı Guadeloupe'da da protestolar başladı, adanın tamamında elektrik kesintisi yaşandı.
