Yanık, yüksek derecede ısı, güneş, kimyasal madde, elektrik ve radyasyon teması sonucu ciltte meydana gelen tahribat ve doku bozulmasıdır. Yanık kendi içinde derecelere ayrılır.
Yanık dereceleri nelerdir?
Birinci derece (yüzeysel) yanıklar
1.derece yanıklar (birinci derece) yalnızca derinin en üst tabakası olan epidermis tabakasında oluşan tahribattır. Yanık bölgesinde ağrı görünebilir ve bu kategorideki en yaygın örnek güneş yanığıdır. Bu tür yanıklar kısa sürede iz kalmadan iyileşir.
İkinci derece yanıklar
İkinci dereceden yanıklar derinin üst tabakası olan epidermisin yanı sıra dermis olarak adlandırılan derin tabakayı da etkileyen yanıklardır. Yanığın fiziksel olarak görünümü kırmızı, beyaz, içi su dolu kabarcıklı benekli ve şiş olabilir.
Üçüncü derece yanık
En ciddi yanıklar üçüncü dereceden yanıklardır. Çünkü bu yanıklar yanıklar derinin tüm katmanlarını (epidermis ve dermis tabakalarını) yok etmesinin yanı sıra, cildi yağ tabakasına kadar etkiler ve lemik, kas ve tendonlarda kalıcı hasara neden olabilir.
Yanığa ne iyi gelir?
Yanan bölge hızlıca soğuk suyun altına tutulmalı ya da soğuk kompres uygulanmalıdır. Soğuk kompres 10-15 dakika boyunca ya da ağrı hafifleyene kadar uygulandıktan sonra, antibiyotikli merhem veya yanık kremi sürülmeli, temiz ve yapışmayan steril bir bez ile de yanan bölge sarılmalıdır.
Yanık kaynaklı ağrı ve enfeksiyon oluşumunu önlemek için şunlar yapılabilir:
- Soğuk kompres uygulamak
- Aloe vera kremi ya da jeli veya antibiyotikli merhem sürmek
- Yanık kremi kullanmak
- Yapışmaz steril bandaj ile yanan bölgeyi sarmak
- Bol sıvı tüketmek
- Ağrı kesici almak
- Güneşle temastan kaçınmak
Aloe vera jeli
Yanma sonrasında cildi nemli tutmak oldukça önemlidir. Bu yüzden aloe vera özlü jel veya kremi yanık olan bölgeye uygulandığı takdirde ağrıyı hızlı bir şekilde geçirir.
Yanan bögeyi sarmak
Nemli ve steril olan bir bandajla yanık olan bölgeyi kapatmak yaranın enfeksiyon kapmasını önlemesi adına kritik bir önem taşır.
Ağrı kesici almak
Başta ibuprofen olmak üzere bazı ağrı kesiciler yanığa bağlı meydana gelen ağrı ve acıları önleme konusunda fayda sağlar.
Bol su içmek
Yanıklarla birlikte vücutta su kaybı yaşanır. Dehidrasyonu önlemek ve vücudun sulu kalmasını sağlamak için bol su içilmelidir.
Bal sürmek
Bal, antibakteriyel, antiviral, antiinflamatuar ve antioksidan etkis ile birinci veya ikinci derece bir yanık söz konusuysa yanığın olduğu bölgeye topikal bir şekilde uygulanabilir.
Yanık izi nasıl geçer?
- Antibiyotik merhemler
- Yanık kremi
- Ağrı kesicileri
- Aloe vera jeli
- Masaj ve basınç terapisi
- Lazer terapisi
- Ameliyat
- Antioksidan açısından zengin bir diyet listesi
- Bol su içmek
- Vitamin takviyesi almak