UCM Başsavcısı Han'dan taraf ülkelere çağrı
Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcısı Kerim Han, üye ve üye olmayan ülkeleri, mahkemenin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, eski Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Hamas lideri Muhammed Daif hakkında çıkardığı tutuklama emirlerine iş birliği yapmaya çağırdı.
Başsavcı Han, UCM sitesinde yayımlanan açıklamasında, "Tüm taraf devletleri, Roma Statüsü ‘ne olan bağlılıklarını yerine getirmeye ve yargı kararlarına uymaya davet ediyorum. Mahkemenin yargı yetkisi kapsamındaki tüm durumlarda olduğu gibi, bu davada da iş birliklerine güveniyoruz." ifadesini kullandı.
Han, UCM üyesi olmayan devletlerle de hesap verebilirliği sağlamak ve uluslararası hukuku desteklemek için iş birliğine açık olduklarını kaydetti.
Netanyahu karara tepki gösterdi
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hakkında çıkan tutuklama emri kararına tepki göstererek, “İsrail bu kararı tanımıyor ve tanımayacak” dedi.
Netanyahu, hakkında tutuklama emri çıkarılmasını “kara bir gün” olarak nitelendirerek, “Bu, tek bir amacı olan antisemitik bir önlemdir” ifadelerini kullandı. İsrail'in Gazzelileri aç bırakmadığını iddia etti.
Hamas: Önemli bir adım
Hamas da yaptığı açıklamada UCM'nin kararını "adalet yolunda önemli bir adım" diye nitelendirdi.
Hamas Siyasi Büro üyesi Basim Naim, "Bu adalet yolunda önemli bir adımdır ve kurbanların zararının tazminine yol açabilir. Ancak dünyadaki tüm ülkeler tarafından eldeki tüm araçlarla desteklenmediği sürece sınırlı ve sembolik kalacaktır" ifadelerini kullandı.
Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada da kararın memnuniyetle karşılandığı, ancak tutuklama emrinin "suça bulaşmış diğer tüm işgal liderlerinden hesap soracak şekilde genişletilmesi gerektiği" kaydedildi.
Hollanda, yükümlülüklerini yerine getirecek
Hollanda, kararın açıklanmasından kısa bir süre sonra yaptığı açıklamada UCM’nin kararını uygulamaya hazır olduklarını açıkladı.
Veldkamp İsrail Başbakanı Netanyahu'nun Hollanda topraklarına ayak basması durumunda tutuklanacağını, bunun eski savunma bakanı Gallant ve Hamas askerî kanat lideri Dayf için de geçerli olduğunu belirtti. Dışişleri Bakanı, Hollanda'nın UCM ile tam bir iş birliği içinde bulunduğunu ve sözleşme tarafı olarak yükümlülüklerini yerine getireceğini vurguladı.
Fransa uyumlu olacak
Fransa Dışişleri Bakanlığı da UCM tutuklama emrine verilecek tepkinin Mahkeme'nin kurucu sözleşmesinin gerekleriyle uyumlu olacağını belirtti. Bakanlık sözcüsü Christophe Lemoine, Netanyahu'nun Fransa'ya geldiğinde tutuklanıp tutuklanmayacağı şeklindeki soruyu, "Bu, hukukî açıdan karmaşık bir nokta ve bugün bu konuda bir yorum yapmayacağım" diye yanıtladı.
Borrell’den destek
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, UCM’nin kararına destek vererek, "Siyasi değil ve uygulanması gerekiyor" ifadeleriyle değerlendirdi.
Beyaz Saray kararı reddetti
Beyaz Saray’dan ise karara tepki gösterildi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, tutuklama emri çıkarmasına tepki göstererek, “ABD, mahkemenin üst düzey İsrailli yetkililer için tutuklama emri çıkarma kararını temelden reddetmektedir" dedi.
Kanada: Tüm kararlara uyacağız
Karara uyacağını açıklayan Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ülkesinin uluslararası mahkemeler tarafından verilen tüm kararlara uyacağı belirterek, "Herkesin uluslararası hukuka uyması gerçekten çok önemli. Biz uluslararası hukuku savunuyoruz ve uluslararası mahkemelerin tüm düzenlemelerine ve kararlarına uyacağız” açıklaması yaptı.
Irak: Cesur ve adil bir adım
Irak hükümeti de kararı memnuniyetle karşıladığını açıkladı.
Irak Hükümet Sözcüsü Basim el-Avadi, yaptığı yazılı açıklamada, “Irak hükümeti olarak, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), siyonist rejimin Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Galant hakkında savaş suçları ve insanlığa karşı işledikleri suçtan dolayı çıkarılan tutuklama kararını cesur ve adil bir adım olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı.
İtalya: Ülkeye gelmesi halinde tutuklanacak
UCM’nin kararına ilişkin İtalya’dan açıklamayı Savunma Bakanı Guido Crosetto yaptı. İtalya’nın Netanyahu ve Gallant hakkında çıkarılan tutuklama emrine uyacağını bildiren Crosetto, Netanyahu'nun ülkeye gelmesi halinde tutuklanacağını belirtti.
UCM kararları
UCM kararları, Roma Statüsü'ne imza atmayan İsrail için bağlayıcılığı olmasa da sözleşmeye taraf ülkelerin Netanyahu topraklarına ayak bastığında kendisini tutuklaması söz konusu olabilir.
139 ülkenin imzaladığı Roma Statüsü bugün 124 ülkenin taraf olduğu savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar, soykırım suçları ve saldırı suçlarına bakan uluslararası bir mahkemedir.