Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönmeye başlaması, hem iş gücü piyasasında hem ekonomik alanda hem de sosyal açıdan çeşitli sonuçlar doğurabilir.
İstanbul Esenyurt Üniversitesi İşletme Bölümü'nden Dr. Öğr. Üyesi Zekeriya Şahin, bu sürecin Türkiye ekonomisi üzerindeki olası etkilerini değerlendirdi.
Suriyelilerin Türkiye’ye gelişinin üzerinden 14 yıl geçtiğini hatırlatan Şahin, "Birçok Suriyeli burada işletmeler kurdu ve çeşitli sektörlerde faaliyet gösterdi. Çoğu, asgari ücret veya altında çalışarak haftada 45 saatten fazla mesai yapıyor" dedi.
Piyasada boşluklar yaratabilir
Ancak, bu durumun ilerleyen süreçte iş gücü piyasasında boşluklar yaratabileceğine dikkat çeken Şahin, "Suriyelilerin ülkelerine dönmesiyle, iş gücü kaybı yaşanabilir. Türk iş gücü ise düşük ücretle ve ağır şartlarda çalışmayı tercih etmeyecek, bu da açık iş pozisyonlarının doldurulmasında zorluklar yaratabilir" şeklinde uyarılarda bulundu.
Kademeli geçiş önerilebilir
Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönmesinin aceleye getirilmemesi gerektiğini de belirten Şahin, "Birçok Suriyeli burada ticaret yaptı, sermaye sahibi oldu ve kalfalık, ustalık gibi belgeler kazandı. Bu iş gücünü tamamen kaybetmek yerine kademeli bir geçiş yapılması, Türkiye için daha faydalı olacaktır" ifadelerini kullandı. Ayrıca, yeni iş görenlerin bulunmasının zaman alacağına dikkat çeken Şahin, geçiş sürecinde yeni iş gücü yetiştirilmesinin önemli olduğunu vurguladı.
Suriye'nin yeniden imarı Türkiye için fırsatlar sunabilir
Şahin, Suriye’nin yeniden inşasının Türkiye için fırsatlar doğurabileceğine de değindi. "Özellikle inşaat, sağlık, eğitim gibi alanlarda Türkiye’nin deneyimlerini Suriye’de kullanabiliriz. Bu da Türk şirketleri için yeni iş ve iş birlikleri anlamına gelebilir" diye konuştu.
Üretim maliyetleri artabilir
Suriyelilerin ülkelerine dönüşünün üretim sektörü üzerindeki etkileri de önemli olabilirken, özellikle Doğu ve Güneydoğu’daki üretim tesislerinde iş gücü kaybı yaşanabileceğini belirten Şahin, "Bu durum işçilik ücretlerini artırarak üretim maliyetlerini yükseltebilir. Bu da enflasyona etki edebilir" dedi.
Ayrıca, Suriyelilerin ülkelerine dönmesinin gayrimenkul ve kiralık ev fiyatlarında olumlu bir etki yaratabileceğini sözlerine ekledi.