Samimi Haber Özel Suriye ve Ortadoğu Uzmanı Musa Özuğurlu, Türkiye'nin Suriye politikasını, Samimi Haber'e değerlendirdi. "İki ülke arasındaki gümrük kapıları açılabilir!" Türkiye'nin Suriye politikalarına değinen Özuğurlu, AK Parti iktidarının Ortadoğu'da etkin ve lider ülke modelinin, sosyal anlamda da değiştiğini söyledi. Türkiye Suriye ilişkilerinde ilk yakın diyaloğun Ahmet Necdet Sezer'in Esat'ın cenazesine gitmesi ile başladığını söyledi. "İki ülkenin de iradesi söz konusuydu ve ilişkiler gelişmeye başladı. AK Parti, Suriye'ye kendi ideolojisi içinde yaklaştı.2010 sonlarında Arap Baharı başladı. Ortadoğu dünyası ile ilgili Müslüman Kardeşler modeli ve yönetim oturtma anlayışı söz konusu idi." Özuğurlu, o dönemde "Müslüman Kardeşler"le de ilişkilerin iyi olduğunu, Suriye başta olmak üzere, AK Parti'nin öncü roller aldığını kaydetti. İki ülke arasındaki iyi ilişkilerin, daha sonra düşmanlığa evrildiğini, Arap Baharı'nda Türkiye'nin rolünün olduğu düşünen Suriye ile ilişkilerin bozulduğunu belirtti. Ortadoğu'da küresel gelişmenin ve ABD dengesinin azalmasına bağlı olarak, dengelerin değiştiğini anlatıyor. Suudi Arabistan'ın başı çektiği Arap Ligi'nin de Suriye ile ilgili farklı planları olduğu belirtiliyor. SURİYE'DE ÇİN MODERATÖR YAPILDI Kral Selman'ın gelecek planları içerisinde, Suudi Arabistan'ı geliştirmek üzere bir takım çalışmalar yapıldığını anlatan Özuğurlu, Suudi Arabistan'ın İran ile yeniden ilişkiye girmesi, Çin'in moderatör olması yönünde bir planın devreye alındığını söyledi. TÜRKİYE SURİYE BİRBİRİNE MECBUR ABD ve AB ile sorunlar yaşayan Türkiye'nin bu dengenin dışında kalmadığını belirten Özuğurlu, Suriye ile ilişkilerin kurulması gerektiğinin de altını çizdi. Suriye'nin Türkiye'nin bir takım faaliyetlerine tepkisi olduğunu anlatan Özuğurlu, "4'lü mekanizmada Suriye'nin ilk şartı Türkiye'nin koşulsuz olarak Suriye'den çekilmesi" olduğuna dikkat çekiyor. Suriye'nin "çekil" telkinlerine karşın ise Türkiye'nin YPG ve SDG tehlike algısıyla çekilmekten imtina ettiğini belirtiyor. Bu durumu Özuğurlu şöyle özetliyor: "İki ülke arasındaki en büyük sorun bu!" Arap Ligi'ne alınan Suriye'nin eli güçlenirken, Türkiye'nin de yeni dengede, uluslararası hukuk açısından da mali yük açısından da Suriye'de kalma şansının da kalmadığı belirtiliyor. Suriye'nin bir takım rerezvleri olduğuna değinen Özuğurlu, Türkiye ile ilişkilerinde henüz somut bir ilerlemenin sağlanamadığını söylüyor. SURİYE'YE GÖRE ÇEKİLME Suriye, Türkiye'nin çekilmesi ile örgütlerden desteğinin kalkacağını, siyasal sürecin daha rahat işleyeceğini, ekonomik açıdan da Suriye'nin imarının daha hızlı yapılacağını ve iktisadını da düzeltmeyi umuyor. TÜRKİYE AÇISINDAN ÇEKİLMEK! Türkiye'nin ÖSO (Suriye Milli Ordusu) ayrıca Kürtler konusunda Suriye'den garanti istediğini ifade eden Özuğurlu, ABD ile sorun yaşasa da NATO üyesi Türkiye'nin de ikilemleri olduğuna işaret ediyor. "Dikkatli adım atmak istiyor. İşler somut biçimde ilerlemiyor. Seçim sonrası, AK Partinin Suriye'den çekilme politikasını uygulaması bekleniyor. Çekilme ile iki ülke arasındaki sorunların da biteceğini söyleyen Özuğurlu, "Ne olursa olsun, Türkiye büyük bir ülke ve Suriye bunu göz ardı edemez. Bir taraftan umutlu bir bekleyiş var. Suriye ve İran bunu aşmaya çalışıyor. Özuğurlu, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Biz çekilirsek terör örgütmleri cirit atar" derken, Suriye tarafının ise Türkiye'nin varlığının bu örgütleri cesaretlendirdiğini düşündüğünü ifade ediyor. GÜMRÜK KAPILARI AÇILABİLİR! Türkiye Dışişlerinin, Lavrov ile bir telefon görüşmesi yaptığını kaydeden, Özuğurlu, "Gümrük kapıları açılmak üzere yakın zamanda gelişmeler olacaktır." dedi. TÜRKİYE ÇEKİLMEYİ GÜNDEMİNE ALDI Çekilme görüşmelerinin kesin başlayacağını ifade eden Özuğurlu, "Çünkü Suriye'nin eli de güçlendi" dedi. MÜLTECİLERE KONUT KATAR'DAN Katar ile birlikte hareket eden ve mültecilere (sığınmacılara) konut yapacağım diyen Türkiye'nin bunu Katar finansmanı ile yaptığını belirten Özuğurlu, Suriye politikasında da Türkiye'nin Katar ile birlikte hareket ettiğini kaydediyor. ABD'YE GÖRE SURİYE'DEN ÇEKİLMEK! ABD'liler ile Suriyeliler'in Umman'da gizli görüşmeler götürerek, aralarındaki problemleri çözmeye çalıştıklarını anlatan Özuğurlu, bu konudaki "çekilme" senaryolarını da şöyle özetliyor: ABD Suriye'den çekilebilir. Kürtlerle ilgili ABD bir siyasi özerklik istiyor. Şam, Kürtlere özerklik vermek istemiyor. ABD kendisine, Suriye'de Kürtlerden partner yaratma peşinde. Kürtler siyasi özerklik yerine idari özerkliği de kabul ederse ABD yine çekilmeyi düşünebilir. ABD'li bir gazetecinin Suriye'nin elinde olduğunu belirterek, serbest bırakılmasını istiyor. Ve bu türden pazarlıklar devam ediyor. AVRUPA'DA SURİYE YÖNETİMİNE GİRME DERDİNDE ABD, Fransa, İngiltere ve Almanya'nın, Suriye yönetimine baskı yaptığını anlatan Özuğurlu, Suriye'de çok partili bir yönetim talep ederlerken, "Kendilerine yakın bir ismin Suriye yönetime girmesini ve Esad'ın pes etmesini istiyorlar" dedi. İSRAİL'E GÖRE SURİYE POLİTİKASI İsrail, İran ile ilişkilerin zayıflamasını, hatta körelmesini istiyor. İsrail'in derdi ise Hizbullah. İsrail'in bu yöndeki tezlerini ABD'nin de desteklediği vurgulanıyor.