TBMM (AA) - Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 5. nesil bir savaş uçağı olacak Milli Muharip Uçağının görev bilgisayarını başarıyla ürettiklerini ve zamanından önce TUSAŞ'a teslim ettiklerini bildirdi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yapan Varank, yılbaşından bu yana KOBİ'lere 8,3 milyar lira kaynak sağladıklarını belirtti.

Bakan Varank, bu kaynağın yaklaşık 7 milyar lirasını, Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı kapsamında Kovid-19 salgınından etkilenen 47 bin 615 işletmeye aktardıklarını anımsatarak, meslek lisesi ya da üniversiteden yeni mezun 89 bin 970 gencin KOSGEB'in bu programı sayesinde ilk kez istihdam edildiğini kaydetti.

KOBİ finansman destekleriyle 1,2 milyar liralık kredi hacmi oluşturduklarına dikkati çeken Varank, Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğiyle, Anadolu'nun kadim meslek ve zanaatlarını yaşatmak üzere Yaşayan Kültür Mirası İşletmeler Destek Programı'nı uygulamaya aldıklarını ifade etti.

Dijital Dönüşüm Danışmanlığı Desteği ile işletmelerin mevcut durumlarının analiz edildiğini ve dijitalleşmeye yönelik bulut bilişim, nesnelerin interneti ve robotik yatırımlarını desteklediklerini hatırlatan Varank, "Başlattığımız tedarikçi geliştirme faaliyetleri kapsamında KOBİ'lerimizi global markalarla eşleştirerek yeni pazarlara açılmalarını sağlıyoruz." dedi.

- "İlk yerli metro sinyalizasyon sisteminin testleri devam ediyor"

Varank, TÜBİTAK ile bilim ve inovasyonu desteklemeye devam ettiklerini belirterek, "Bu yıl 2 bin 500'ü KOBİ olmak üzere, 3 bin işletmeye, 177 üniversitenin 8 binin üzerindeki Ar-Ge projesine 2 milyar liraya yakın destek sağladık. Desteklediğimiz akademik Ar-Ge projelerinde 15 bin araştırmacı,14 bin 300 bursiyer görev alıyor. Yerli haberleşme uydusu, elektrikli lokomotif, akıllı sualtı silah ve savunma sistemleri gibi kamunun yararlanıcısı olduğu kritik projelere bu yıl 1 milyar liraya yakın kaynak aktardık." diye konuştu.

TÜBİTAK Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Programı ile 58 ulusal ve 26 uluslararası patentin sanayiye aktarılmasını sağladıklarını dile getiren Varank, sosyal ve beşeri bilim araştırmaları için TÜBİTAK bünyesinde özel destek programı uyguladıklarını söyledi.

Türkiye'nin ilk yerli metro sinyalizasyon sisteminin, Gayrettepe-İstanbul Havalimanı hattındaki testlerinin devam ettiğini anlatan Varank, bu sistemin yaygınlaşmasının Türkiye'ye 350 milyon avro katma değer sağlayacağını aktardı.

Varank, geliştirilen teknolojilerle Türkiye'nin, kendi savaş yönetim sistemiyle denizaltısından kendi torpidosunu güdüleyebilen dört ülkeden biri olduğuna dikkati çekerek, "5. nesil bir savaş uçağı olacak Milli Muharip Uçağımızın görev bilgisayarını başarıyla ürettik ve zamanından önce TUSAŞ'a teslim ettik." açıklamasında bulundu.

Söz konusu görev bilgisayarında çalışan gerçek zamanlı işletim sisteminin çok çekirdekli sürümünü de yine Türk mühendislerin geliştirdiği belirten Varank, "Ben Milli Mahirip Uçağımızın uçuş bilgisayarını burada gururla gösterdiğimde 'sadece savaş teknolojisine yatırım yapıyorsunuz' diyenler çıkacaktır. Onlar için de Tam Otomotik Harici Defibrilatör. Yani kalp elektro-şok cihazını da komisyonumuza getirdim. ASELSAN'ın yerli bir start up ile birlikte geliştirdiği bu ürün ani kalp durmalarına müdahalede kullanılıyor." ifadesini kullandı.

- "Coğrafi işaretli ürünlerin sayısı, bir yılda 932'den 1250'ye yükseldi"

Ay araştırma misyonunda kullanılacak uzay aracının ve hibrit roketin kavramsal tasarımları ile ön tasarımlarının tamamlandığını ve kritik tasarım aşamasına geçildiğini aktaran Varank, hibrit roket motorunun uzay ortamındaki testlerine başlandığını dile getirdi.

Varank, Türk uzay yolcusunun seçiminde artık son aşamaya geldiklerine dikkati çekerek, bilim misyonu kapsamında Uluslararası Uzay İstasyonu'nda yapılacak deneylere ilişkin hazırlıkların da sürdürüldüğünü belirtti.

Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi Projesi kapsamında Atomik Saat Geliştirilmesi çalışmalarına başladıklarına da değinen Varank, sona yaklaştıkları Doğu Anadolu Gözlemevi Projesi'nde, Avrupa'nın en büyük tek parça aynasının montajının da tamamlandığını anlattı.

Bakan Varank, sınai mülkiyet hakları alanındaki yükselişin devam ettiğine işaret ederek, şunları kaydetti:

"2002 yılında ülkemizde sadece 73 yerli patent tescillenirken, 2021 yılında bu sayı 46 katına çıkarak, 3 bin 342 oldu. Dünyada yerli patent başvurularında 14'üncü, marka başvurularında 7'nci, tasarım başvurularında ise 4'üncü sıradayız. Ülkemizin tarihi, kültürel ve yöresel değerlerinin markalaşma sürecini güçlendiren coğrafi işaretli ürünlerin sayısı, bir yılda 932'den 1250'ye yükseldi."

- "Standartlara uygun olmayan 5 bin 149 ürünün ülkeye girişini engelledik"

Bugüne kadar Uluslararası Akademi ve Genç Bilim İnsanı Ödülleri kapsamında 598 bilim insanını, Bilimsel Telif Eser Ödülleri'ndeyse 219 eser sahibini desteklediklerini anımsatan Varank, sağlık bilimlerinden beslenmeye, Rusya-Ukrayna savaşından biyokütle enerjisine kadar güncel ve tematik birçok başlıkta bilimsel rapor ve eserlerin kamuoyuyla paylaşıldığını vurguladı.

Varank, Türk Standardları Enstitüsünün (TSE), standardizasyon ve belgelendirme çalışmalarıyla küresel pazarlara erişimde iş dünyasına öncülük ettiğine dikkati çekerek, "Bu yıl TSE laboratuvarlarında 110 binden fazla deney gerçekleştirdik. 2 bin 316 standart yayımladık. 20 bin ürün belgesi, 9 bin yönetim sistemi belgesi, 30 bin hizmet yeri belgesi, 20 bin eğitim sertifikası düzenledik." bilgisini paylaştı.

İthalat denetimleriyle standartlara uygun olmayan 5 bin 149 ürünün ülkeye girişini engellediklerini kaydeden Varank, Eskişehir Beylikova'da dünyanın Çin'den sonraki en büyük nadir toprak elementi rezervini keşfeden Eti Maden'in çalışmalarına 5 yılda 35 bin analiz hizmeti sunarak destek olduklarını anlattı.

Bakan Varank, siber güvenlik alanında 1079 beyaz şapkalı "hacker"a uzmanlık sertifikası verdiklerine işaret etti. Küresel düzeyde büyüyen yeşil finansman imkanlarından Türkiye'deki projelerin yararlanabilmesini desteklemek için değerlendirme hizmeti sunmaya başladıklarını dile getiren Varank, helal belgelendirme faaliyetlerine, gıda ve kozmetik alanlarının ardından, turizm sektörüyle devam ettiklerini aktardı.

Etkin piyasa gözetimi ve denetimiyle tüketicilerin korunduğunu ve adil rekabet şartlarının oluşturulduğunu vurgulayan Varank, "1208 denetçimizle, yılın ilk 10 ayında 33 bin denetim yaptık. Teknik düzenlemelere aykırı 3 bin 400 ürün için idari yaptırım uyguladık. Yasal metroloji kapsamında başta akaryakıt ve LPG sayaçları olmak üzere, 1,6 milyon ölçüm cihazının muayenesini gerçekleştirdik." diye konuştu.

Varank, bakanlıkla birlikte bağlı ve ilgili kuruluşların Sayıştay raporlarında herhangi bir kamu zararı tespiti bulunmadığına işaret ederek, Sayıştay tarafından, mali rapor ve tabloların önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varıldığını söyledi.

Bakanlık ile bağlı ve ilgili kuruluşlara geçen yıl Bütçe Kanunu ile 20 milyar 483 milyon 580 bin lira ödenek verildiğini belirten Varank, "Yıl içerisinde yapılan eklemelerle 28 milyar 577 milyon 350 bin 521 liraya ulaşan ödeneğin, 25 milyar 978 milyon 799 bin 391 liralık kısmı bütçe giderine dönüştü. 519 milyon 988 bin 895 liralık kısmı ise 2022 yılı bütçesine devretti." açıklamasında bulundu.

(Bitti)