ERCAN KÜÇÜK - HABER MERKEZİ
Mali Suçları Araştırma Kurulu'nun (MASAK)'ın hazırladığı rapora göre, Türkiye'de 18-50 yaş grubunda 5 milyon kişi, yılda 50 milyar TL'lik yasa dışı bahis oynuyor. Bu rakamlar her geçen gün artarak milyonlarca kişinin hayatını karartıyor.
Sık sık yasadışı bahisçilere ve internet sitelerine operasyon yapılsa da dolandırıcılar dijital dünyada tuzaklarına yeni kurbanları düşürmeye devam ediyor. Bu siteler reklamlarında kamuoyunda tanınan isimleri de kullanmaktan geri durmuyorlar. Bugün de aralarında Serdar Ortaç, Mehmet Ali Erbil ve sosyal medya fenomenlerinin de bulunduğu 20 şüpheli şahıs hakkında yasa dışı bahis kanununa muhalefet suçundan soruşturma başlatıldı.
Vatandaşların kimlik bilgilerini ele geçirip özel mesajlarla tuzağına düşürmeye çalışan bahişçiler şimdi de geçmişte Türkiye’de futbol oynayıp taraftarların sevgisini kazanmış isimleri kullanmaya başladı.
Kişisel verilere dikkat
Dijital İletişim Araştırmacısı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, bu sitelerin çeşitli yazılımlarla kişisel verileri izinsiz topladıklarını vurguladı. Kişisel verilerin paylaşılması konusunda dikkatli olunması konusunda uyarılarda bulunan Prof. Dr. Kırık şunları söyledi:
“Yasadışı bahis sitelerinin sürekli olarak vatandaşlara onayı dışında SMS göndermesinin temel nedeni, kişisel verileri izinsiz olarak toplamaları ve bu veriler üzerinden pazarlama yapmalarıdır. Bu siteler, internet üzerinde rastgele veri toplayabilen çeşitli yazılımlar ve tekniklerle vatandaşların telefon numaralarını bulabiliyorlar. Çoğunlukla, kişisel bilgiler sosyal medya, üçüncü parti uygulamalar ya da veri satışı yapan platformlar üzerinden elde edilebiliyor. Birçok kişi, gizlilik ayarlarını ihmal ettiğinden ve kişisel verilerini paylaşma konusunda dikkatli olmadığından, bu tür sitelerin erişimine açık hale geliyor.”
Güven sağlayarak dolandırıcılık
Prof. Dr. Kırık, ünlü futbolcuların bu sitelerin reklamlarında oynamasını da yanlış bulduğunu belirtti. Bu sitelerin ünlü isimler üzerinden güven duygusu yaratıp daha fazla kişiye ulaşmaya çalıştığına dikkat çeken Prof. Dr. Kırık şunları söyledi:
“Son dönemde yasadışı bahis sitelerinin reklamlarında Türkiye'de futbol oynamış efsane futbolcuları kullanmalarını ise etik açıdan oldukça yanlış buluyorum. Bu tür reklamlar, özellikle genç kitle üzerinde ciddi bir etki yaratabilir. Efsane futbolcuların adı, güven duygusu yaratıp, bu illegal sitelerin daha fazla kişiye ulaşmasını sağlıyor. Ancak, bu tür reklamlarda yer alan isimlerin kullanılması, sporculardan izinsiz bir şekilde faydalanma anlamına geliyor ve bu durum hem futbolcuların hem de sporseverlerin güvenini zedeliyor. Bu durumun, hem sporcular hem de halk için ciddi bir yanıltıcılık taşıdığını düşünüyorum.”
Filmlere sponsor oluyorlar
Yasadışı bahis reklamlarının en çok gösterildiği alanlardan birisi de kaçak yayın siteleri oluyor. Özellikle Süper Lig ve Şampiyonlar ligi gibi Türk futbolseverlerin yakından takip ettikleri maçların kaçak yayınlarında yasadışı bahis reklamları olmazsa olmaz durumda. Bu sitelerin reklamlarının yapıldığı diğer alan da kaçak film dizi siteleri oldu. Henüz vizyonda olan filmler dahil, birçok film ve dizinin yayınlandığı sitelerin hemen her alanında bu yasadışı bahis sitelerinin reklamları yer alıyor. Hatta yeni filmlerin yayıncısı olarak filmin içinde ürün yerleştirme benzeri reklamlarını da yapanlar arasında bu yasadışı bahisçiler bulunuyor. Prof. Dr. Kırık, hedefin daha ucuza daha çok kişiye ulaşmak olduğuna dikkat çekti:
“Bu bahis sitelerinin reklamlarını kaçak maç ve film dizi sitelerinde görmemizin nedeni ise, bu platformların genellikle denetim dışı olması ve reklam verenlerin bu ortamları daha az denetlenen alanlar olarak tercih etmesidir. Kaçak içerik barındıran siteler, reklam verenlere düşük maliyetli ama geniş bir kitleye ulaşma imkanı sunuyor. Böylece, illegal bahis siteleri, kolayca erişilebilen ve geniş kitlelere ulaşabilen bu mecraları kullanarak daha fazla kişiye ulaşmayı hedefliyorlar.”
Yasadışı bahis yasallaşabilir mi?
Yasadışı bahis sektörü, her yıl milyarlarca lira zarar yaratıyor; hem vatandaşın cebinden çıkıyor, hem de devlet vergi kaybı yaşıyor. Peki bu sektör tamamen yasal hale getirilemez mi? Prof. Dr. Kırık bu soruya verdiği cevapta denetim ve hukuki çerçeveye dikkat çekti:
“Elbette, bu çok karmaşık bir konu. Bahis sektörü yasal hale getirildiğinde, denetimler ve düzenlemeler çok sıkı bir şekilde yapılmalı. Bahislerin sadece lisanslı ve denetlenen platformlar üzerinden yapılması sağlanmalı. Ancak bu, çok büyük bir pazarı hedef alacak bir düzenleme ve denetim gerektirecektir. Bu yüzden, yasallaşması, aynı zamanda daha sıkı bir denetim ve hukuki çerçeve gerektiriyor.”
Mücadelede yapay zeka faktörü
Devletin daha aktif rol üstlenmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Kırık, yasadışı bahisle mücadelede yapay zekaya da dikkat çekti:
“Yasadışı bahis sitelerinin engellenmesi konusunda devletin daha aktif bir rol oynaması gerektiğini düşünüyorum. İnternet üzerindeki erişimi engellemek için ulusal ve uluslararası iş birliği yapılması gerekiyor. Hukuki düzenlemeler, bu tür sitelerin faaliyetlerini engelleyen, caydırıcı cezalar içeren yasalarla desteklenmeli. Ayrıca, vatandaşların bu tür sitelere karşı daha bilinçli olması sağlanmalı, eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılmalıdır. Ayrıca, bu tür sitelere erişimi engelleyen teknolojik altyapılar güçlendirilmeli ve yasa dışı bahis sitelerinin reklamlarını yasaklayacak adımlar atılmalıdır.
Özellikle, yapay zeka, çevrimiçi platformlardaki içeriklerin taranmasında, bahis reklamlarının veya şüpheli bağlantıların tespit edilmesinde de kullanılabilir. Bu teknolojiler, içeriklerin ve reklamların denetimini otomatikleştirerek, yasal düzenlemelere aykırı olan içerikleri daha hızlı bir şekilde belirleyebilir. Ayrıca, sosyal medya platformlarında yapılan yasa dışı bahis reklamlarını engellemek için de yapay zeka, metin, görsel ve video analizleri yaparak bu tür reklamları algılayabilir ve kaldırabilir.”
