Nevruz, Farsça "yeni gün" anlamına gelen nev ve ruz kelimelerinden oluşur. 21 Mart tarihinde, yani bahar ekinoksunda kutlanan bir bayramdır. Bu özel günde, güneş ışınları ekvatora dik açıyla gelir ve gece ile gündüz eşitlenir. Bu nedenle Nevruz, sadece baharın başlangıcı değil, aynı zamanda yeniden doğuşu, bereketi ve umudu da simgeler.
Nevruz'un kökeni çok eskilere dayanır ve Orta Asya'ya kadar uzanır. Türkler, İranlılar, Kürtler ve Azeriler gibi birçok farklı halk tarafından kutlanır. Birçok farklı gelenek ve ritüelle kutlanan Nevruz'un bazı ortak özellikleri şunlardır:
- Haftanın her günü için bir sofra kurulur. Bu sofralarda her harfi "s" ile başlayan yedi tane yiyecek bulunur.
- Aile büyükleri ziyaret edilir.
- Gençler bahşiş toplar.
- Evler temizlenir ve süslenir.
- Atasözleri ve türküler söylenir.
- Büyük ateşler yakılır.
- Nevruz pilavı ve keki pişirilir.
Nevruz, UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne dahil edilmiştir. Bu da Nevruz'un sadece bir bayram değil, aynı zamanda bir kültür ve inanç sistemi olduğunu gösterir.
NEVRUZ NE ZAMAN?
Nevruz, "Yenigün" anlamına gelir. Bu özel gün, özellikle Türkler ve birçok diğer topluluk tarafından kuzey yarımkürede yılbaşı olarak kutlanır.
21 Mart'ta, gündüz ve gece süreleri eşitlenir ve bu tarih, güneşin kuzey yarımküreye doğru göç ettiği dönemdir. Bu tarih itibariyle, havalar ısınmaya başlar, karlar erir, ağaçlar çiçeklenir, toprak yeşermeye başlar ve göçmen kuşlar yuvalarına geri dönmeye başlar.
DEĞİŞİK İSİMLERLE BİLİNİYOR
21 Mart, tüm canlılar için uyanış, diriliş ve yaratılış günü olarak kabul edilir ve bu özel gün Nevruz veya "Yeni Gün" olarak adlandırılır. Orta Asya'da yaşayan Türkler, Anadolu Türkleri ve İranlılar bu günü yılbaşı olarak kabul ederler.
Nevruz, "yeni gün" anlamına gelir ve Miladi takvime göre 22 Mart'ta, Rumi takvime göre ise 9 Mart'ta kutlanır. Bu özel gün, Nevruz-i Sultani, Sultan Nevruz, Sultan Navrız, Navrız, Mart Dokuzu gibi farklı isimlerle de anılmaktadır.
NEVRUZ GELENEKLERİ
Nevruz, baharın gelişini müjdeleyen ve 21 Mart tarihinde kutlanan bir bayramdır. Aynı zamanda yeni bir yılın başlangıcı olarak da kabul edilir ve birçok farklı gelenek ve ritüelle kutlanır.
Temizlik: Nevruz'un en önemli geleneklerinden biri temizliktir. Bayramdan önce evler iyice temizlenir, pencereler yıkanır ve yeni eşyalar alınır. Bu, eskiyi geride bırakıp yeniye yer açmak anlamına gelir.
Hediyeleşme: Nevruz'da hediyeleşme geleneği de yaygındır. Aile büyükleri ve çocuklar birbirlerine hediyeler verirler. Hediyeler genellikle bolluk ve bereketi simgeleyen nesneler olur.
Sofra kurma: Nevruz sofrası, bayramın en önemli unsurlarından biridir. Sofrada yedi sin olarak adlandırılan yedi tane "s" ile başlayan yiyecek bulunur. Bu yiyecekler; sabır, sevinç, sağlık, bereket, zenginlik, simya ve sonbaharı temsil eder.
Atasözleri ve türküler: Nevruz'da atasözleri ve türküler de önemli bir yere sahiptir. Bu sözler, bayramın anlamını ve önemini hatırlatır ve insanlara umut verir.
Büyük ateş yakma: Nevruz'da bazı bölgelerde büyük ateşler yakılır. Bu ateş, kötülükleri yok edip yeniye yer açmak anlamına gelir.
Uçurtma şenlikleri: Nevruz'da uçurtma şenlikleri de düzenlenir. Uçurtmalar gökyüzüne yükseldikçe dilekler de gökyüzüne yükselir ve kabul olacağına inanılır.
Nevruz pilavı ve keki: Nevruz'da pilav ve kek pişirmek de gelenekler arasındadır. Pilav bolluk ve bereketi, kek ise tatlılığı ve güzelliği simgeler.
Ziyaretler: Nevruz'da aile büyükleri ve akrabalar ziyaret edilir. Bu ziyaretler, aile bağlarını güçlendirmek ve sevgiyi paylaşmak için önemlidir.
Nevruz gelenekleri, bölgeye ve kültüre göre değişiklik gösterebilir. Ancak hepsinin ortak noktası, baharın gelişini kutlamak, yeni bir başlangıç yapmak ve güzel bir gelecek için umutlanmaktır.
