İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki El-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlenen ve infial yaratan saldırının ardından Türkiye'de Ulusal (milli) yas ilan edildi.
Bu karar, İsrail saldırına tepkili olan milyonları sevindirirken bir yandan da ulusal yas ilanının ne olduğu, kampamı merak konusu oldu.
İsrail’in Gazze’deki hastaneye yönelik saldırısında yaşamını yitirenler için, Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile ilan edilen 3 gün ulusal yasın tanımı ve hangi durumlarda ilan edildiği araştırılmaya başlandı.
MİLLİ YAS NEDİR?
Peki, ulusal yas nedir, hangi durumlarda ilan edilir? Ulusal yas günlerinde bayrak neden yarıya indirilir? işte merak edilen soruların cevapları.
Ulusal yas veya millî yas, bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği günlerdir.
Bu günler; o ülkeden veya başka bir yerden önemli bir kişinin veya kişilerin ölümü, cenazesi veya bunların yıl dönümü nedeniyle hükûmetler tarafından ilan edilir. Ayrıca, bir ülkede gerçekleşen doğal afet, facia, kaza, savaş veya terör saldırısı sonrasında da ulusal yas ilan edilebilir.
BAYRAKLAR NEDEN YARIYA İNER?
Bayrakların yarıya indirilmesi ve saygı duruşu yaygın olarak gerçekleştirilen bir ritüeldir.
Bayrağı yarıya indirme geleneği 17. yüzyılda başlamıştır. Bazı kaynaklara göre bayrak indirmenin temelinde "görünmez bir ölüm bayrağına" yer açmak bulunmaktadır.
Türk bayrağı, 10 Kasım 1938'de sabah saat 9'u 5 geçe ölen kurucu lider Mustafa Kemal Atatürk'ün anısına, her 10 Kasım'da, 09:05 ile gün batımı arasında yarıya indirilir. Diğer zamanlarda hükümet, Türk siyasetinin ana figürleri anısına saygı işareti veya ulusal yas esnasında bayrağın yarıya indirilmesi kararlaştırılabilir.
Böyle bir karar verildiğinde, tüm hükümet binaları, ofisler, devlet okulları ve askeri üsler bayraklarını yarıya indirmektedir.
Ankara'daki Büyük Millet Meclisi'ndeki bayrak, durum ne olursa olsun asla yarıya indirilmez, Mustafa Kemal Atatürk'ün anıt mezarının yer aldığı Anıtkabir'deki bayrak ise sadece 10 Kasım'da yarıya indirilir.
Yarıya çekilecek bayrak öncelikle tam yüksekliğine yükseltilmeli, daha sonra ise direğin yarısına indirilmelidir.
EN SON ULUSAL YAS NE ZAMAN İLAN EDİLDİ?
Türkiye'de 6 Şubat'ta meydana gelen depremler sebebiyle 7 gün süreyle milli yas ilan edilmişti.
Bütün yurtta ve dış temsilciliklerde 12 Şubat 2023 Pazar günü güneşin batışına kadar bayraklar yarıya çekilmişti.
EĞLENCE FAALİYETLERİ
Bu, ülkenin yas içinde olduğunu simgeler. Milli yas sırasında konserler, festivaller, spor etkinlikleri gibi eğlence ve eğlence faaliyetleri iptal edilebilir veya sınırlanabilir. Kiliseler, camiler ve diğer ibadet yerlerinde toplu dua ve anma törenleri düzenlenebilir. Milli yas sırasında medya kuruluşları, eğlence programları ve reklamları sınırlayabilir ve haberlerde yasalara uygun olarak belirli kurallara tabi olabilir. Bu nedenle 19-20-21 Ekim tarihlerinde yayınlanan televizyon dizilerinin yeni bölümleri ekrana gelmeyecek.
MİLLİ YASTA EĞLENCE MEKANLARI AÇIK MI?
Ulusal yas döneminde eğlence ve gösteri etkinlikleri hoş karşılanmaz. Televizyon kanallarında sakinlik hakim olur. Bu nedenle milli yasta eğlence mekanları kapatılabilir. Ülkeden ülkeye değişen ulusal yas kriterlerinde eğlence mekanları tamamen kapatılabilir ya da saatleri kısıtlanabilir.