Metaverse, 2022'de yaklaşık 14 milyar dolar kaybederken, bu rakam 2023'te 16 milyar dolara yükseldi. Sanal dünyada satın alınan arazi, köprü ve sarayların değeri yüzde 90 oranında düştü. Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, Metaverse yatırımlarının büyük değer kaybı yaşadığını ve Türkiye'nin bu alanda ciddi kayıplar verdiğini belirtti. Kırık, "Elon Musk'ın 'pazarlama hilesi' olarak nitelendirdiği spekülasyon ve aşırı beklentiler, Metaverse projelerine yapılan büyük yatırım ve dijital varlıkların değer kaybetmesine neden oldu. Yatırımcıların kısa vadede yüksek getiri beklediği Metaverse büyük hayal kırıklığı yarattı" dedi.
Türk Yatırımcıların İlgisi ve Kaybın Sebepleri
Prof. Dr. Kırık, Türk yatırımcıların Metaverse'e olan yoğun ilgisinin nedenlerini şöyle sıraladı: "Türkiye'deki genç ve teknoloji meraklısı nüfus dijital trendlere büyük ilgi duyuyor. Dijital oyunlar, sosyal medya ve sanal gerçeklik gibi alanlara duyulan ilgi, Metaverse'ün benimsenmesini hızlandırdı. Ekonomik koşullar ve yatırım araçlarındaki çeşitlilik ihtiyacı da insanları yeni ve potansiyel olarak karlı yatırım fırsatlarına yönlendirdi."
Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan ise Metaverse’ün yatırım aracı olarak kurgulanmadığını belirtti. Demircan, "NFT’lerin ortaya çıkması ile dijital varlık ve dijital sanat eserleri gibi kavramlar oluştu. Metaverse dünyasının içerisindeki araziler, NFT olarak satılmaya başlandı. Türk vatandaşları da bu arsaları yatırım aracı olarak gördü. Fırsatı kaçırmak istemeyen Türk yatırımcılar, maalesef yüzde 90’lık bir kayba uğradı" dedi.
Metaverse: Sanal Arsa Değil, Dijital Gelecek
Teknoloji Uzmanı Tanol Türkoğlu, Metaverse'ü sadece sanal arsa alım satımına indirgemeyi "dijital lümpenlik" olarak nitelendirdi. Türkoğlu, "Fiziksel hayatta arsanın prim yapıp yapmayacağı çeşitli ekonomik ve siyasi değişkenlere bağlıdır. Dijitalde de durum aynı. 3 boyutlu gerçek Metaverse bugünkü internetin yerini aldığında, kaybedilen birkaç arsa ile kıyaslanamayacak derecede muazzam olacak. İnsanın gerçeklik algısı yerle bir olacak" ifadelerini kullandı.
Hukuksal Boyut ve Mağdurların Hakları
Avukat Gizem Gonce, Metaverse yatırımcılarının yaşadığı mağduriyetin hukuksal boyutuna dikkat çekti. Gonce, "Mağdurlar, bulundukları bölgenin Cumhuriyet Başsavcılıklarına nitelikli dolandırıcılık suçu ile başvuruda bulunmalı. Metaverse şirketinin Türkiye temsilcileri şüpheli sıfatıyla soruşturmaya dahil edilebilir. İnsanlar, yatırdıkları bedellerin kayıplarla birlikte kendilerinden tahsil edilmesini talep etmeli" dedi.
