Ercan Çankaya - Haber Merkezi
Hamas lideri İsmail Haniye’nin, İran’ın yeni lideri Mesut Pezeşkiyan’ın yemin töreni için gittiği Tahran’da İsrail tarafından öldürülmesinin yankıları tüm dünyada sürüyor.
Öte yandan İsrail basınında, ülkelerinin başka bir ülkenin toprağında cinayet işlemesini neredeyse itiraf eden haber ve yorumlara veriliyor. Hatta İsrail medyası, suikastın görüntülerini yayınlamaktan da çekinmiyor.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi de geçtiğimiz günlerde konuyla ilgili bir açıklamada bulunmuş, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye'nin İran’da suikasta uğramasının Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nı ihlal ettiğini belirtmişti.
Mısırlı mevkidaşı Bedr Abdulati ile telefonda görüşen Vang, bu suikastın BM Şartı prensiplerini ihlal ettiğini aktararak İsrail’in bu tür eylemlerinin “Barışı destekleme çabalarını ciddi şekilde baltaladığını ve Gazze’de ateşkesi giderek ulaşılmaz hale getirdiğini” kaydetmişti.
İsrail’in Haniye suikastının hukuki olarak ne gibi sonuçlar doğurduğunu, bu eylemle BM Şartı’nın ihlal edilip edilmediğini hukukçu Dr. Tarkan Erdal’a sorduk.
İran’ın yargılama hakkı bulunuyor
Türkiye’deki ceza kanunlarında da dünyanın pek çok ülkesindeki ceza kanunlarında da yargılama kişi ve yer bakımından yapılır diyen Erdal, bu açıdan suç İran topraklarında işlendiği için İran’ın yargılama hakkı bulunduğunu, öte yandan Haniye Filistinli olduğu için İsrail’in de yargılama hakkı bulunduğunu söyledi.
Netanyahu’nun İsrail’de yargılanmasının tahmin edilebileceği gibi mümkün görünmediğini söyleyen Erdal, İran’da gıyaben yargılansa bile bir neticeye varmasının zor olduğunu dile getirdi.
Uluslararası Adalet Divanı’ndaki soykırım davasına Türkiye’nin de müdahil olduğunu hatırlatan Erdal, bu tür davalarda bile sonuç alınmasının oldukça zor olduğunu söyledi.
Erdal, Haniye suikastının uluslararası mahkemelere taşınabilmesinin tek yolunun suikastın Gazze’deki soykırımın bir devamı olduğu gerekçesinin sunulup cinayetin soykırım davasına teşmil edilmesi olduğunu dile getirdi.
‘Toprak bütünlüğünü ihlal’ uluslararası mahkemelere taşınabilir
Çin’in İsrail’in BM Şartı’nı ihlal ettiği yönündeki açıklamasını hatırlattığımız Erdal, İran’ın konuyu bu noktadan yargılama konusu haline getirebileceğini söyledi. İran’ın Haniye’nin öldürülmesi bakımından değil ama ülkesine roket ya da bomba atılmak suretiyle toprak bütünlüğünü ihlali açısından konuyu uluslararası mahkemelere taşıyabileceğini söyleyen Erdal, BM’nin bu sebepten İsrail’e yaptırım uygulayabileceğini, fakat uygulayıp uygulamayacağının tartışma konusu olduğunu vurguladı.
