ABD kamuoyunda, Trump’ın, “Göreve başlayana dek rehineler bırakılmazsa, cehennemi yaşatacağını” tehdidi kapsamında Gazze’de ateşkes müzakereleri tartışılmaya başladı.
Trump’ın görevi devralmak için geri sayımın başladığı şu günlerde ABD medyası, 7 Amerikalının olduğu rehinelerin kurtarılması konusunda ikiye bölünmüş durumda. ABD’li ve İsrailli yetkililere dayandırılan kötümser değerlendirmeler kadar olmasa da iyimser düşünen yetkililer de var.
AXİOS: TRUMP’TAN ÖNCE ATEŞKES İHTİMALİ ÇOK DÜŞÜK
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ilk gününden itibaren gündemi belirleyen gelişmeleri yayınlayan Axios haber sitesi, Trump göreve gelmeden önce, Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşması ihtimalinin çok düşük olduğunu belirtti.
Axios’a konuşan İsrailli yetkililer, bir anlaşma sağlanamaması durumunda Trump’ın, Biden yönetiminin karşı çıktığı, Gazze’deki Filistinlilere yönelik insani yardımların sınırlandırılması gibi İsrail önlemlerini destekleyebileceğini düşünüyor.
Trump, Hamas’ın 20 Ocak’a kadar Gazze’deki rehineleri serbest bırakmaması halinde Ortadoğu’da cehennem azabı çekileceği tehdidinde bulunmuştu. Trump’a yakın bir kaynak, Trump’ın verdiği son tarihin geçmesi durumunda ne yapılacağına dair bir planın olmadığını söyledi.
DAHA FAZLA REHİNE ÖLEBİLİR
Öte yandan bazı ABD’li ve İsrailli yetkililer, Yahya Sinvar’ın kardeşi ve Hamas’ın Gazze’deki en üst düzey askeri komutanı Muhammed Sinvar’ın Trump’ın tehditlerinden korkmadığını belirtti.
Söz konusu yetkililere göre 20 Ocak’a kadar müzakerelerin meyve vermemesi durumunda, görüşmeler birkaç ay geriye gidecek ve bu durum daha fazla rehinenin hayatına mal olabilir.
HAYATTA OLAN REHİNE SAYISI BİLİNMİYOR
Hamas’ın Gazze’de hala elinde tuttuğu 100 rehine arasında yedi Amerikalı da var. İsrail istihbaratı, aralarında 3 Amerikalının da bulunduğu rehinelerin yaklaşık yarısının hala hayatta olduğuna inanıyor.
Ancak görüşmelere doğrudan vakıf olan başka bir ABD kaynağı ise önümüzdeki üç hafta içinde bir anlaşmaya varılması ihtimalinin hala bulunduğunu açıkladı.
DOHA’DA NE KONUŞULDU?
Diğer yandan İsrailli müzakereciler, Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda sekiz gün süren görüşmelerden bir sonuç çıkmamasının ardından bu haftanın başlarında Doha’dan döndüler.
ABD medyasına göre geçtiğimiz hafta birkaç günlüğüne Doha’da bulunan CIA başkanı Bill Burns ve Beyaz Saray Ortadoğu danışmanı Brett Mcgurk, 20 Ocak’tan önce bir anlaşmaya varılma şansına şüpheyle yaklaşıyor.
Haberlerde, Doha’da bazı ilerlemelerin kaydedildiği vurgulansa da savaşın sona ermesini ve İsrail’in Gazze’den çekilmesini içeren bir anlaşmanın olup olmayacağı gibi temel konuların henüz çözüme kavuşturulmadığı belirtildi.
İsrailli bir yetkili, müzakerelerin başlamadan tıkandığını, her iki tarafın da tıkanıklığı gidermek istediğini ancak önemli tavizler vermek istemediğini söyledi.
NETANYAHU’NUN HESABI
ABD basınının Netanyahu’nun tutumunu ele aldığı haberlerde ise İsrail heyetinin, Gazze’deki Sinvar`la mı, yoksa Doha’daki daha pragmatik siyasi temsilcilerle mi müzakere ettiğinin belli olmadığı iddiaları dikkat çekti.
Müzakere toplantılarından birine katılan bir kaynağa dayandırılan haberde, Netanyahu, 'gerçekte kimin karar verdiğini bilmiyoruz’ dediği bildirildi.
Söz konusu kaynak, Netanyahu’nun, “Muhammed Sinvar, hala hayatta olan ve anlaşmanın ilk aşamasında serbest bırakılabilecek rehinelerin isimlerini vermeyi reddediyor” dediğini aktardı. Sinvar’ın, “kadınların, 50 yaş üstü erkeklerin ve tıbbi durumu kötü olan tüm rehineleri kapsadığı” açıklamasını muğlak gören Netanyahu’nun bu yüzden de 'anlaşmanın ne hakkında olduğunu ve ne elde edeceğimi bilmeden bir anlaşmaya girmeye yanaşmıyorum' dediğini bildirdi.
KATAR, HAMAS’IN GÜVENCESİNİ İLETTİ
Katar’ın el-Araby el-Cedid internet sitesinin aktardığına göre, Hamas’tan bir yetkili, direniş hareketinin rehinelerin listesini vermeye hazır olduğunu ancak onları Gazze’de tutan farklı gruplarla iletişime geçmekte zorluk çektiğini söyledi.
Yetkili, ateşkes sağlandığında bunun daha kolay olacağını ve Hamas’ın askeri ve siyasi kanatları arasında herhangi bir çıkmazın bulunmadığını belirtti.
İsrailli bir yetkiliye dayandırılan bir başka iddiaya göre Netanyahu’nun önümüzdeki birkaç gün içinde müzakere ekibiyle ileriye dönük yol hakkında istişarelerde bulunacağı bildirildi.