"Türkiye’de 40 bin AIDS’li var"

Human Immunodeficiency Virus (HIV) denilen İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü’dür. Oluşturduğu hastalık ise, (AIDS) Acquired Immune Deficiency Syndrome, Türkçe olarak; Sonradan Edinilen Bağışıklık Sistemi Yetersizliği Sendromu deniyor. Bu virüsün neden olduğu AIDS hastalığı, insanların bağışıklık sistemini etkiliyor. İnsan bağışıklığında zayıflama ve bununla birlikte çöküyor. Bu nedenle hasta en küçük belirti ve etkilerle geçireceği hastalıkları daha ağır geçiriyor. Erken tanı ve tedavi uygulanmaz ise ölüm ile sonuçlanabiliyor. HIV pozitif bireyler, HIV virüsünü taşıyan bireyler anlamına geliyor

HIV virüsünün bulaşıcı özelliklerini anlatan Dr. Nur Topçu; “En fazla kan ve kan ürünleri ile bulaşıcı özelliği taşıyor. Bu da en çok cinsel yolla ya da bozulmuş ciltlere temasıyla gerçekleşiyor. Bir diğer bulaşıcı yolu ise doğum sırasında enfekte olmuş anneden bebeğe süt veya kan yolu ile geçiyor” şeklinde konuştu.

Ölüm oranlarının çok azaldığını ifade eden Topçu, şöyle devam etti: “Çünkü virüs artık kanda baskılanıyor. Virüsün neden olduğu hastalık bağışıklık sistemini çökertiyor. Öldüren bu hastalık oluyor. Çok basit atlatacağınız hastalıklar çok ağır geçiyor.”

Belirtilerine de değinen Topçu, şu ifadeleri kullandı: “Yüksek ateş, tekrarlayan uçuklar, ishal, öksürük, genital bölgede mantarlar bunlar belirti gösteriyor. Uzun sürmesi de vücut sistemine zarar veriyor.”

Dr. Topçu; “Cerrahi müdahaleler öncesi personeli korumak adına bu testler yapılıyor. Rutin değil ama risk grubundaysanız yaptırmakta fayda var” ifadelerini kullandı. Devletin vatandaşlara HIV testi gibi erken tanı koyabilecek veya hastalığın yayılmasının önüne geçebilecek adımlar atması, hizmetler sunması gerekiyor. Bu konuda devletin, hastanelerde özellikle cerrahi müdahalelerden önce personeli korumak adına test yaptırdığını söyleyen Topçu, devlet hastanelerinde bu testlerin ücretsiz olarak yapıldığının altını çizdi. HIV virüsü hakkında yanlış bilinenleri anlatan Topçu; “Bu hastalık eş cinsel ya da uyuşturucu bağımlısı hastalığı değildir. Evet bunlarda daha fazla görülür kontrolsüz olduğu için ama böyle bir şey yok. Teorik olarak berber de bile bu hastalığa yakalanabilirsiniz” diye konuştu.

Klinik Mikrobiyoloji Derneği’nin 2023 verilerine göre dünyada HIV pozitif olan 39 milyon kişi olduğu tahmin ediliyor. Türkiye’de ise resmi rakamlara göre HIV pozitif olan 40 bin kişi bulunuyor. Kayıt dışı rakamlar bilinmiyor. Sağlık Bakanlığının verilerine göre HIV pozitif 18 yaş altı 44 çocuk bulunuyor. Tedavileri takip altında devam ediyor.

İnsanların yanlış bilinenlerle hastalara psikolojik baskı uyguladığına dikkat çeken Topçu; “Şimdi burada eğitim çok önemli. Toplumun bu konuda eğitimli ve bilinçli olması gerekiyor. Özellikle küçük yaştaki hastalara vebalı gibi davranırsanız tabi ki psikolojik destek alması gerekecek. HIV virüsü taşıyan insanlarla aynı ortamda bulanabilir, tokalaşabilir, beraber yemek yiyebilirsiniz” diye ekledi.

Hastalığın birinci bulaşı cinsel yol ile oluyor. Korunma yollarından biri de buradan geçiyor. Cinsel eğitimin önemini vurgulayan Topçu, korunma yollarından şöyle bahsetti: “Partnerinizle birlikte olurken prezervatif kullanımına özen göstermelisiniz. Mutlaka kullanmak lazım sıfıra bile indirebiliyor. Doğru kullanıldığı zaman. Onun dışında uyuşturucu bağımlılığı zaten istemiyoruz. Doğru tespitlerle vakaları saptamak ve tedavi etmek gerekiyor.” ART tedavisi Pozitif sonucu alınan testlerden sonra hızla tedavi aşamasının başlaması gerekiyor. Antiretroviral tedavi (ART), denilen bir uygulama ile hastalara bağışıklık kazandırmaya çalışılıyor. Hastalığın kuluçka süresi ile belirtileri arasında bulunan ve kendini gösterdiği zamanı anlatan Topçu, şu sözleri kullandı: “İlk 14 günde hastalık pozitif oluyor. Üç ay da ise tamamen pozitif oluyorsunuz. ART tedavisi var. Bu tedavi ile HIV’i baskılıyorlar. Baskılanan virüs, kanda virüs görünmüyor. Hatta tedavi olan annelerin bebeklerine de hastalık geçmiyor.” ART, HIV’i tedavi etmek için kullanılan ilaçların bir kombinasyonu diye ifade ediliyor. HIV'in çoğalmasını durdurarak çalışıyor. HIV seviyelerinizi azaltabilir ve bağışıklık sisteminizi sağlıklı tutabiliyor. Bir tedavi değildir, ancak birçok kişi tespit edilemeyen HIV seviyelerine ulaşıyor. ART'yi her gün hap olarak veya ayda bir veya iki ayda bir iğne olarak alınabiliyor. Topçu, sözlerini şöyle bitirdi: “Her zaman temizlik çok önemli. Eğitim şart bu konuda ve psikolojik zarar çok fazla hasta bireyleri ötekileştirmeyin.”