Bir kitap uğruna kaç insan ölebilir? “Okumasınlar” diye insanların öldürüldüğü kitap
Öyle bir kitap düşünün ki, belki bin yıl önce yok olduğu düşünülsün.. sonra aslında yok olmadığı, bütün halinde günümüze ulaşmayı başardığı anlaşılsın. İnsanlık, bilgi ve kültür adına herkesin sevinmesi gerekir değil mi?... Söz konusu kitap Divan-ı Lügat’it-Türk olunca, sevinmeyenler, hatta onu okumaya çalışanları öldürenler çıktı. Neden mi? İşte yanıtı.
Tarih boyunca, uğruna insanların öldüğü çok kitap yazıldı. Ancak hiçbiri Divan-ı Lügat’it-Türk (DLT) gibi olmadı. Hiçbir kitap uğruna, Divan-ı Lügat’it-Türk için can verenler kadar çok insan katledilmedi. Peki, onlarca insan bir kitap nedeniyle neden ölür ya da öldürülür?
Divan-ı Lügat’it-Türk, bugün itibarıyla Türk dilinin ve kültürünün en eski kitabı, en eski sözlüğü. Kaşgarlı Mahmut, bu eseri iki amaç için yazdı: Araplara Türkçeyi öğretmek, ikincisi de Türkçenin Arapçadan daha üstün bir dil olduğunu kanıtlamak.
Bu kitabın Kaşgarlı Mahmut tarafından 1072-1074 yılları arasında yazıldığı çeşitli kaynaklarda geçiyordu ancak kitap kayıptı, yoktu. Dil ve kültür çevreleri bu nedenle kitabın, dünyanın birçok köşesindeki diğer yüzbinlerce kitap gibi sonsuza dek yok olduğunu düşünüyordu. Taa ki 1914 yılına dek…
Osmanlı’da İttihat-Terakki’nin iktidarda olduğu ve 1. Dünya Savaşı’nın başladığı 1914 yılı başlarında, bir gün bir kadın Beyazıt’taki Sahaflar Çarşısı’na elinde bir kitapla gelir, Burhan adındaki sahafın dükkanına girer ve; “Bu kitabı kaça satarsan sat, ancak bana 30 altın lira ver de sen kaça satarsan sat” deyip, kitabı bırakır, gider.
İlgi Çekenler
