EYT düğümü çözüldü! Kimleri kapsıyor, şartlar neler?

EYT) düzenlemesine ilişkin, "Bugün sizlerle paylaşacağımız düzenlemeyle yaklaşık 2 milyon 250 bin vatandaşımız daha emekli olma hakkına kavuşuyor. Emeklilik hakkının kullanılması hususunda herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacaktır." dedi. Toplantıda Bakan Nebati, EYT düzenlemesinin bütçe maliyetini anlatırken, Bakan Bilgin de, yaş seçeneklerini de içeren formüllere ilişkin kapsamlı bir sunum yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise "Bu sorunu kökten çözüp, masadan kaldıralım" mesajı vererek yaş sınırı tartışmalarına noktayı koydu. Bugüne kadar başlangıç tarihi olarak ifade edilen 8 Eylül 1999, 5000 prim günü, kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl şartı değişmedi, kısmi emeklilik yolu da açık tutuldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasının ardından AK Parti grubu EYT yasa teklifini Meclis'e sunulacak. Yasal düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte yeni yılda yüzbinlerce çalışana emeklilik yolu açılacak.

Emeklilik 8 Eylül 1999

Emeklilik sigortası girişi 8 Eylül 1999 tarihinden önce olan kişiler EYT kapsamında yer alacak. Bu tarihte çıkan yasa sonrasında emeklilik için 58'e kadar uzatılan yaş şartı getirilmişti. EYT düzenlemesiyle 5000 prim günüyle, kadınlar 20, erkekler de 25 yıl sigortalılık süresiyle emekliliğe hak kazanacak. Emeklilik için hiçbir şekilde yaş sınırı söz konusu olmayacak. Prim günü ya da sigortalılık süresi eksik olan çalışanlar, bu eksikliklerini tamamladıktan sonra emekli olmak için başvurabilecek. Primini doldurup sigortalılık süresini doldurmayanların beklemesi gerekecek.

SKK BAĞ-KUR ŞARTI YOK

EYT'de SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı'nı içeren sigorta kolları ayırımı söz konusu olmayacak. Emeklilikte yaşa takılanlar mevcut sisteme göre kıdem tazminatı alacak. Emekli olan çalışanlar son işyerindeki çalışma süresi için kıdem tazminatı alacak. Her bir çalışma yılı için 30 günlük (brüt) ücreti tutarında kıdem tazminatı verilecek. İşverenlerin kıdem tazminatı ödemesi için Hazine destekli Kredi Garanti Fonu kefaletiyle sunulacak destek banka limitlerinden düşmeyecek. Kıdem tazminatı ödemesi sırasında verilecek bu destek işveren adına ama ödeme doğrudan işçiye yapılacak. Emekli olup çalışmaya devam eden işçiler için de mevcut çalışanlarda olduğu gibi 5 puanlık prim desteği verilecek.

EYT emeklilik şartları nedir? 

1.8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta kaydının bulunması, 2. 5000 günlük prim ödemesinin tamamlanması, 3. Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresinin dolması gerekir.

EYT'liler ne kadar aylık alacak ?  

Emekli aylığının miktarı kişiye özel olacak. Başvuru yapıldığında üç dönem için ayrı ayrı "tam aylık" hesabı yapılacak. Ardından her bir dönemdeki çalışma süresi toplam prim gününe bölünerek o dönem için "kısmi aylık" tutarı belirlenecek. Emeklilikte yaşa takılanlar için maaş hesaplamasında; 1999 yılı öncesi, 1999- 2008 yılları arası, 2008 yılı sonrası önemli. Bu üç dönemdeki hesaplamalar yapıldıktan sonra emeklilikte yaşa takılanlar için aylık hesaplaması yapılacak.   Başkan Erdoğan dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlediği basın toplantısında, EYT konusunda yapılan çalışmayı açıkladı. "Bugün milletimizin tüm tartışma alanlarını, milletimizin her kesiminin beklentilerini çözmüş olarak 2023'e girme kararlılığımızın son örneği olan emeklilikte yaşı bekleyenlerle ilgili düzenlemenin müjdesiyle sizlerin huzurundayım." ifadesiyle konuşmasına başlayan Erdoğan, kamuoyunda "emeklilikte yaşa takılanlar", yani EYT olarak bilinen düzenlemenin uzun ve kapsamlı bir çalışmanın ardından nihai halini aldığını bildirdi. Türkiye'deki sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilir, adil bir noktaya getirilmesi hususunda çok önemli reformlara imza atan bir hükûmet olduklarını vurgulayan Başkan Erdoğan, "Geçmiş yıllardaki gerçeklerden kopuk uygulamalar sebebiyle kamu bütçesine büyük yük bindiren sosyal güvenlik sistemimizi yönetilebilir bir hale getirmek için çok çalıştık, çok uğraştık." diye konuştu. Kendilerinden önceki dönemde, 1999'da Eylül ayında yürürlüğe giren düzenlemeyle atılan adımları, dünyanın ve Türkiye'nin hakikatlerine uygun şekilde 2008'de daha ileriye taşıdıklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan elbette her reformun, her düzenlemenin beraberinde yeni tartışmaları da getirdiğini söyledi. Bunlardan birinin de 1999 düzenlemesine göre emeklilikte yıl ve prim günü şartını doldurduğu halde yaş şartı sebebiyle beklemek zorunda kalan çalışanların epeydir dile getirdikleri talepler olduğunu aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Prensip olarak 20 veya 25 yıl çalışmış bir kişinin çalıştığı süreden çok daha uzun bir dönem emekli maaşı alabileceği sistemin sürdürülebilir olmadığına inanıyoruz. Nitekim geçmiş yıllarda bunun acısı çok yaşanmıştır. Sistemin idamesine zarar vermemek ve ülke ekonomisinin üzerine kaldıramayacağı yükler bindirmemek için uzunca bir süre böyle bir düzenlemeye sıcak bakmadık. Bu yaklaşımımızdaki amaç, asla çalışanlarımızın haklarının tesliminin önüne geçmek değildi. Tam tersine 85 milyon hep birlikte ortak geleceğimizi düşündüğümüz için konuyu derinlemesine incelemeden, ölçüp biçmeden, hesabını kitabını sağlamca yapmadan herhangi bir taahhüt altına girmek istemedik."