Ercan Çankaya - Haber Merkezi
2025-2027 yıllarını kapsayan yeni Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan emeklilerle ilgili düzenlemeler netleşmeye başladı. Farklı alternatifler masada olsa da tartışılan öneriler arasında çalışan emeklilerden Genel Sağlık Sigortası (GSS) alınması formülü öne çıktı.
Resmi Gazete’de yayımlanarak geçtiğimiz hafta yürürlüğe giren ve 2025-2027 yıllarını kapsayan OVP, ekonomideki üç yıllık yol haritasını çizerken, sosyal güvenlik sistemi ile emeklilik düzenlemelerini de ortaya koymuştu. Programda 2025 yılının ikinci çeyreği için alınacak önlemler “Sosyal güvenlik sisteminde kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik eden, hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi önceleyen düzenlemeler hayata geçirilerek sistemin mali sürdürülebilirliği güçlendirilecektir” cümlesiyle anlatılmıştı. Bu çerçevede tartışılan düzenlemeler de netleşmeye başladı.
Çalışan emeklilerden GSS alınması formülü öne çıktı
Çeşitli gazete ve haber sitelerinde aktarılan kulislere göre tartışılan öneriler arasında çalışan emeklilerden GSS alınması formülü öne çıktı. Tartışılan öneriye göre belli bir yaşa kadar emekli olup çalışanlardan genel sağlık sigortası primi alınabileceği belirtildi.
Yüzde 12,5’lik prim kesintisi
Halen emeklilik dönemine kadar çalışanlardan toplam yüzde 12,5 genel sağlık sigortası primi kesiliyor. Bu primin yüzde 7,5’u işveren payı olurken, yüzde 5’i ise çalışan payı oluyor. Emekli olduktan sonra emekli maaşını da alarak, çalışmaya devam edenlerdeyse sistem farklı işliyor. Böyle bir durumda çalışanlardan sadece sosyal güvenlik destek primi kesiliyor. Ayrıca bir genel sağlık sigortası primi ödenmesi söz konusu olmuyor.
Bu kapsamda tartışılan modelde ise emekli maaşı alarak çalışmaya devam edenlerden, belli bir yaşa kadar genel sağlık sigortası alınması öngörülüyor.
Yaş sınırı olacak mı?
Yaş sınırı için şu anda bir netlik bulunmazken, 55-60 yaş gibi bir kriterin getirilebileceği belirtiliyor. Genel sağlık sigortası primlerinin çalışanın aldığı hangi maaştan kesileceği, alınması öngörülen primlerde işçi-işveren dengesi olup olmayacağı konularında ise çalışmaların sürdüğü ifade ediliyor.
Tepkilere neden olur
Tartışılan düzenlemeyle ilgili hükümetin neyi hedeflediğini sorduğumuz Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Bal, öngörülen düzenlemenin henüz net olmadığını, kamuoyunun önüne atılarak tartıştırılmak istendiğini söyledi. Ancak bu konuda hükümetin bir düzenleme düşündüğünü belirten Murat Bal, bu düzenlemenin kapsamının tartışıldığını söyledi.
Daha önce de buna benzer uygulamaların olduğunu hatırlatan Bal, çalışan emekliden alınan katkı payları örneğini verdi. Yeni düzenlemeyle birlikte emekli maaşından kesinti yapılabileceğini söyleyen Bal, 12 bin 500 lira olan emekli maaşından yüzde 5 gibi oranlarda, yani 600 liranın üzerinde kesinti yapmanın haklı tepkilere neden olacağını vurguladı.
Kesinti olacak, ancak yeni bir kazanım olmayacak
Emekli maaşlarının zaten çok düşük olduğunu, en düşük emekli maaşı olan 12 bin 500 liranın açlık sınırının çok altında olduğunu hatırlatan Bal, bu paradan ek kesinti yapmanın doğru olmayacağının altını çizdi.
Emeklilerin zaten sorunlu bir şekilde de olsa devlet hastaneleri yoluyla ücretsiz sağlık hizmetine ulaşabildiğini, bu yeni düzenlemede ek vaatler olup olmayacağını sorduğumuz Bal, emekliler açısından yeni bir kazanım olmayacağını, sadece GSS adı altında ücret kesintisine gidilmesinin planlandığını, bunun da tepkilere neden olacağını söyledi.